آکتینیوم (به انگلیسی: Actinium) با نماد AC از عناصر شیمیایی پرتوزا با نماد Ac و عدد اتمی ۸۹ است.
اکتینیم از واژه یونانی aktis به معنی پرتو گرفته شدهاست. این عنصر به صورت طبیعی در کانیهای اورانیوم از جمله پیچبلند یافت میشود و ۱۵۰ بار پرتوزاتر از رادیم است. این عنصر در خالص به رنگ نقرهای-خاکستری است. اکتینیم میتواند در اثر فروپاشی فرانسیم، هلیم، بیسموت-۲۰۹، کربن-۱۴، توریم، بیسموت-۲۱۱ و توریم-۲۳۲ را به وجود آورد.
اکتینیم | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
تلفظ | /ækˈtɪniəm/ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ظاهر | نقرهy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
عدد جرمی | 227 (پایدارترین ایزوتوپ) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اکتینیم در جدول تناوبی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
عدد اتمی (Z) | 89 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
گروه | گروه ۳ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
دوره | دوره 7 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
بلوک | بلوک-f | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
دسته | Actinide | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آرایش الکترونی | [Rn] 6d1 7s2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2, 8, 18, 32, 18, 9, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ویژگیهای فیزیکی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
فاز در STP | جامد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نقطه ذوب | (circa) 1323 K (1050 °C, 1922 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نقطه جوش | 3471 K (3198 °C, 5788 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
چگالی (near r.t.) | 10 g/cm3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
حرارت همجوشی | 14 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آنتالپی تبخیر | 400 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ظرفیت حرارتی مولی | 27.2 J/(mol·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ویژگیهای اتمی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
عدد اکسایش | +3 (a strongly basic اکسید) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
الکترونگاتیوی | مقیاس پائولینگ: 1.1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
انرژی یونش |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
شعاع کووالانسی | pm 215 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
خط طیف نوری اکتینیم | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
دیگر ویژگی ها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ساختار بلوری | (fcc) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
رسانندگی گرمایی | 12 W/(m·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
رسانش مغناطیسی | no data | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
شماره ثبت سیایاس | 7440-34-8 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ایزوتوپهای اکتینیم | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
این عنصر در سال ۱۸۹۹ توسط شیمیدان فرانسوی آندره-لویس دبیرن کشف شد.
فرمول | رنگ | تقارن | گروه فضایی | عدد | نماد پیرسون | a (pm) | b (pm) | c (pm) | Z | چگالی، g/cm۳ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ac | نقرهای | fcc | Fm۳m | ۲۲۵ | cF۴ | ۵۳۱٫۱ | ۵۳۱٫۱ | ۵۳۱٫۱ | ۴ | ۱۰٫۰۷ |
AcH۲ | مکعبی | Fm۳m | ۲۲۵ | cF۱۲ | ۵۶۷ | ۵۶۷ | ۵۶۷ | ۴ | ۸٫۳۵ | |
Ac۲O۳ | سفید | لوزیپهلو | P۳m۱ | ۱۶۴ | hP۵ | ۴۰۸ | ۴۰۸ | ۶۳۰ | ۱ | ۹٫۱۸ |
Ac۲S۳ | مکعبی | I۴۳d | ۲۲۰ | cI۲۸ | ۷۷۸٫۵۶ | ۷۷۸٫۵۶ | ۷۷۸٫۵۶ | ۴ | ۶٫۷۱ | |
AcF۳ | سفید | ششگوشه | P۳c۱ | ۱۶۵ | hP۲۴ | ۷۴۱ | ۷۴۱ | ۷۵۵ | ۶ | ۷٫۸۸ |
AcCl۳ | ششگوشه | P6۳/m | ۱۶۵ | hP۸ | ۷۶۴ | ۷۶۴ | ۴۵۶ | ۲ | ۴٫۸ | |
AcBr۳ | سفید | ششگوشه | P6۳/m | ۱۶۵ | hP۸ | ۷۶۴ | ۷۶۴ | ۴۵۶ | ۲ | ۵٫۸۵ |
AcOF | سفید | مکعبی | Fm۳m | ۵۹۳٫۱ | ۸٫۲۸ | |||||
AcOCl | چهارگوشه | ۴۲۴ | ۴۲۴ | ۷۰۷ | ۷٫۲۳ | |||||
AcOBr | چهارگوشه | ۴۲۷ | ۴۲۷ | ۷۴۰ | ۷٫۸۹ | |||||
AcPO۴·۰٫۵H۲O | ششگوشه | ۷۲۱ | ۷۲۱ | ۶۶۴ | ۵٫۴۸ |
ایزوتوپ | ایجاد | فروپاشی | نیمهعمر |
---|---|---|---|
۲۲۱Ac | ۲۳۲Th(d,9n)۲۲۵Pa(α)→۲۲۱Ac | α | ۵۲ ms |
۲۲۲Ac | ۲۳۲Th(d,8n)۲۲۶Pa(α)→۲۲۲Ac | α | ۵٫۰ s |
۲۲۳Ac | ۲۳۲Th(d,7n)۲۲۷Pa(α)→۲۲۳Ac | α | ۲٫۱ min |
۲۲۴Ac | ۲۳۲Th(d,6n)۲۲۸Pa(α)→۲۲۴Ac | α | ۲٫۷۸ hours |
۲۲۵Ac | ۲۳۲Th(n,γ)۲۳۳Th(β−)→۲۳۳Pa(β−)→۲۳۳U(α)→۲۲۹Th(α)→۲۲۵Ra(β−)۲۲۵Ac | α | ۱۰ days |
۲۲۶Ac | ۲۲۶Ra(d,2n)۲۲۶Ac | α, β− electron capture | ۲۹٫۳۷ hours |
۲۲۷Ac | ۲۳۵U(α)→۲۳۱Th(β−)→۲۳۱Pa(α)→۲۲۷Ac | α, β− | ۲۱٫۷۷ years |
۲۲۸Ac | ۲۳۲Th(α)→۲۲۸Ra(β−)→۲۲۸Ac | β− | ۶٫۱۵ hours |
۲۲۹Ac | ۲۲۸Ra(n,γ)۲۲۹Ra(β−)→۲۲۹Ac | β− | ۶۲٫۷ min |
۲۳۰Ac | ۲۳۲Th(d,α)۲۳۰Ac | β− | ۱۲۲ s |
۲۳۱Ac | ۲۳۲Th(γ,p)۲۳۱Ac | β− | ۷٫۵ min |
۲۳۲Ac | ۲۳۲Th(n,p)۲۳۲Ac | β− | ۱۱۹ s |
از این عنصر میتوان به عنوان منبع تولید نوترون استفاده کرد.
معنای اکتینیم را در ویکیواژه، واژهنامهٔ آزاد، ببینید. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اکتینیم موجود است. |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article اکتینیم, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.