آرایش الکترونی

آرایش الکترونی (به انگلیسی: Electron configuration) نحوه چینش الکترون‌ها در اوربیتال‌ها اطراف هسته اتم را نشان می‌دهد؛ و شیوه پر شدن زیر لایه‌ها به ترتیب زیر است:

آرایش الکترونی
اوربیتال‌های اتمی

1s-2s-2p-3s-3p-4s-3d-4p-5s-4d-5p-6s-4f-5d-6p-7s-5f-6d-7p-8s

در s حداکثر ۲ الکترون در p حداکثر ۶ الکترون در d حداکثر ۱۰ و در f حداکثر ۱۴ الکترون قرار می‌گیرد. به‌طور مثال آرایش الکترونی گالیوم که ۳۱ الکترون دارد به صورت زیر نوشته می‌شود:

۱s۲۲s۲۲p۶۳s۲۳p۶۴s۲۳d۱۰۴p۱

که البته به صورت مرتب شده و به شکل زیر نوشته می‌شود:

۱s۲۲s۲۲p۶۳s۲۳p۶۳d۱۰۴s۲۴p۱

نکته مهم: در آرایش الکترونی اتم خنثی هرگز زیرلایه d4 یا d9 نداریم دراین حالت باید از زیر لایه s کناری ۱ الکترون کم کرده وبه زیر لایه d می‌دهیم بر فرض مثال آرایش الکترونی عنصر مس ۲۹ بدینگونه می‌باشد: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d9 همان‌طور که می‌بینید بر اساس قاعده آفبا باید ان را مرتب کنیم: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d9 4s2 براساس نکته بالا ما باید از زیر لایه sیک الکترون به d بدهیم و تمام که می‌شود: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10

اصل آفبا

اصل آفبا (به آلمانی: Aufbau)، به معنی ساختن یکی از اصول آرایش الکترونی است که می‌گوید: ترتیب عناصر پرشدن لایهٔ الکترونی به صورت ۲(۸(۸(۲(است و اگر الکترون باقی ماند آن را به لایهٔ سوم یعنی:۲(۸+۸(۸(۲(پر می‌کنیم. (لایهٔ سوم را تا سقف ۱۸ الکترون می‌توان پر کرد)

    در پرشدن اوربیتال‌ها ابتدا اوربیتال‌های با انرژی کمتر (n+l کوچکتر) پر می‌شوند و سپس اوربیتال‌های با انرژی بیشتر (n+l بزرگتر).

این اصل برای ۱۸ عنصر اول به خوبی صدق می‌کند. اما اصل مادلونگ که در سال ۱۹۳۶ و توسط آروین مادلونگ ارائه شد به خوبی تا ۱۰۰ عنصر اول صدق می‌کند

    1. Orbitals are filled in the order of increasing n+l;
    2. Where two orbitals have the same value of n+l, they are filled in order of increasing n.

از طریق این اصل ترتیب پرشدن اوربیتال‌ها بدین گونه است:

    1s, 2s, 2p, 3s, 3p, 4s, 3d, 4p, 5s, 4d, 5p, 6s, 4f, 5d, 6p, 7s, 5f, 6d, 7p

استثناها

دوره ۵ دوره ۶ دوره ۷
عنصر Z آرایش الکترونی عنصر Z آرایش الکترونی عنصر Z آرایش الکترونی
ایتریوم ۳۹ [Kr] 5s2 4d1 لانتان ۵۷ [Xe] 6s2 5d1 آکتینیوم ۸۹ [Rn] 7s2 6d1
سریوم ۵۸ [Xe] 6s2 4f1 5d1 توریوم ۹۰ [Rn] 7s2 6d2
پرازئودیمیوم ۵۹ [Xe] 6s2 4f3 پروتاکتینیوم ۹۱ [Rn] 7s2 5f2 6d1
نئودیمیوم ۶۰ [Xe] 6s2 4f4 اورانیوم ۹۲ [Rn] 7s2 5f3 6d1
پرومتیوم ۶۱ [Xe] 6s2 4f5 نپتونیوم ۹۳ [Rn] 7s2 5f4 6d1
ساماریوم ۶۲ [Xe] 6s2 4f6 پلوتونیوم ۹۴ [Rn] 7s2 5f6
یوروپیم ۶۳ [Xe] 6s2 4f7 امریسیم ۹۵ [Rn] 7s2 5f7
گادولینیوم ۶۴ [Xe] 6s2 4f7 5d1 کوریوم ۹۶ [Rn] 7s2 5f7 6d1
تربیوم ۶۵ [Xe] 6s2 4f9 برکلیوم ۹۷ [Rn] 7s2 5f9
زیرکونیوم ۴۰ [Kr] 5s2 4d2 هافنیوم ۷۲ [Xe] 6s2 4f14 5d2
نیوبیوم ۴۱ [Kr] 5s1 4d4 تانتال ۷۳ [Xe] 6s2 4f14 5d3
مولیبدن ۴۲ [Kr] 5s1 4d5 تنگستن ۷۴ [Xe] 6s2 4f14 5d4
تکنسیوم ۴۳ [Kr] 5s2 4d5 رنیوم ۷۵ [Xe] 6s2 4f14 5d5
روتنیوم ۴۴ [Kr] 5s1 4d7 اسمیوم ۷۶ [Xe] 6s2 4f14 5d6
رودیوم ۴۵ [Kr] 5s1 4d8 ایریدیوم ۷۷ [Xe] 6s2 4f14 5d7
پالادیوم ۴۶ [Kr] 4d10 پلاتین ۷۸ [Xe] 6s1 4f14 5d9
نقره ۴۷ [Kr] 5s1 4d10 طلا ۷۹ [Xe] 6s1 4f14 5d10
کادمیوم ۴۸ [Kr] 5s2 4d10 جیوه ۸۰ [Xe] 6s2 4f14 5d10
ایندیم ۴۹ [Kr] 5s2 4d10 5p1 تالیوم ۸۱ [Xe] 6s2 4f14 5d10 6p1

جستارهای وابسته

منابع

  • Jolly, ‎William L. (1991). Modern Inorganic Chemistry (به انگلیسی) (2nd ed.). New York: McGraw-Hill. p. ۱–۲۳.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  • Wiki contributors, "Electron configuration," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Electron_configuration&oldid=269957354 (accessed February 14, 2009).

پیوند به بیرون

Tags:

آرایش الکترونی اصل آفباآرایش الکترونی جستارهای وابستهآرایش الکترونی منابعآرایش الکترونی پیوند به بیرونآرایش الکترونیاتمزبان انگلیسی

🔥 Trending searches on Wiki فارسی:

قارچ سیلوسایبینکاشانحملات ۱۱ سپتامبرروز معلمامپراتوری گوگوریوطیف اوتیسممنیتلوبیوننرگس محمدینهنگختنهکرمانشاهجام جهانی فوتبال ۲۰۲۶سعید آقاخانیداگی استایلبزرگ کردن آلت مردانهمسمومیت با قرص برنجسربازی اجباری در ایرانویروس پاپیلوم انسانیماهی و گربهسگحسین طیبیآزاده صمدیشهاب حسینیدیوید بکامجعفر صادقخفاشبهرام افشاریبی‌دی‌اس‌اماستریپ‌تیزمافیا (بازی گروهی)آسمان غربدودمان سلجوقبریکینگ بداسپانیاافغانستانحمید علیدوستیعربستان سعودیسیلدنافیلآمیزش جنسی در انسانمرددودمان‌های ایرانامیرعلی نبویانکشته‌شدن حمیدرضا الداغیروش‌های خودکشیاسکیزوفرنیانقلاب ۱۳۵۷جواد عزتیروابط جنسی نوجوانان در ایالات متحده آمریکافهرست سلسله‌های ایرانکریم آقاخانسید علی خامنه‌ایشیوه قاشقیجدول تناوبیاراکبدن انسانفهرست شهرهای ایران بر پایه جمعیتباکرگیمثلث برموداارتشبدشیرازپورن‌هابگروه علی‌باباقرص خودکشیآبله‌مرغانکیریاکوس میتسوتاکیسپاشا جمالیکوروش بزرگقرآنهفت سر اژدهااسماعیلیهارگاسمجام ملت‌های فوتسال آسیا ۲۰۲۲شیر (گربه‌سان)ارباب/برده (بی‌دی‌اس‌ام)برج میلادمازیار لرستانی🡆 More