109 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak Artikulurik ez duten Irailaren 13ko jaiotzak
Hermann Huber • Konstantinos Carathéodory •
Heriotzak Artikulurik ez duten Irailaren 13ko heriotzak
Charles James Fox • Jean-Pierre Claris de Florian • Roger Whittaker • Edward Coke • George Wallace • Noor Inayat Khan • William Henry Bartlett • György Konrád • Eddie Money • Julius Röntgen • Gaspar van Wittel •
Gertaerak Miguel Primo de Rivera. Egutegia Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia Seaska egutegia: Jainko/Gainko eta Mendia/Mendi/Mendigaina/Mendigaña.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko. Gertaerak
Euskal Herria Mundua 1923 – Primo de Riverak Espainiar Estatuan estatu kolpea eman eta diktadura ezarri zuen. 1936 – Félix Urtubi pilotu elorriarra hil zen Madrileko guduan. Italiar hiru hegazkinen aurka bakarrik borrokatzea egokitu zitzaion. Bat eraitsi ondoren, muniziorik gabe, bere hegazkinarekin etsaiaren bi aeroplanoetako baten aurka jotzea lortu zuen. 2006 – Marbellako alkate ohia fidantzapean libre utzi zuten. 2009 – Arenys de Munt udalerriak (Bartzelona) Kataluniaren independentziari buruzko galdeketa egin zuen. %41eko parte-hartzearekin, independentziak irabazi zuen: baiezko 2.568 boto, ezezko 61, zurizko 29, eta balio gabeko 12. Arte eta kultura
Zientzia eta teknologia
Kirolak
Jaiotzak
Euskal Herria 1546 – Antonio Peralta , Faltzesko IV. markes eta Leringo kondea (h. 1596 ). 1718 – Juan de Orobiogoitia Agirre , bizkaitar merkataria (h. 1794 ). 1735 - Juan Bautista Zengotita , bizkaitar mesedetako elizgizona (h. 1802 ). 1786 – Juan Bautista Mugiro , nafar bankari eta politikaria. 1878 – Maria Unzueta , gipuzkoar pilotaria, ezagutzen den lehenengo emakume puntista (h. 1948 ). 1885 – Carmen Cascante , nafar maistra (h. 1982 ). 1896 – Amado Alonso , nafar literatura-kritikari eta hizkuntzalaria (h. 1952 ). 1901 – Francisca García Torres , 112 urte eta 165 egun bizi izan zen eta Nafarroan bizi izandako Jaéndarra , Euskal Herrian bizi izan den pertsonarik zaharrena (h. 2014 ). 1913 – Julián Bergara , nafar futbolaria (h. 1987 ). 1914 – Angel Cruz Jaka , gipuzkoar historialaria (h. 2005 ). 1923 – Ramiro Pinilla , bizkaitar idazlea, Euskal Herrian gaztelaniaz idatzi duen idazlerik oparoenetako bat (h. 2014 ). 1937 – Jose Antonio Urbiola , nafar abokatu eta politikari jeltzalea (h. 2019 ). 1940 – Plácido Bilbao , bizkaitar futbolaria (h. 2014 ). 1947 – Juan Cruz Sol , gipuzkoar futbolaria (h. 2020 ). 1952 – Blanca Gomez de Segura , bizkaitar buztinlaria . 1959 – Iñaki Beti , Deustuko Unibertsitateko irakaslea, kritiko literarioa, idazlea eta Psikologian eta Literaturan doktorea (h. 2012 ). 1960 – Patxi Ripodas , nafar futbolari ohi eta entrenatzailea. 1963 – Txaro Arrazola , arabar margolaria. 1961 – Javier Caballero Martínez , UPNko nafar politikaria. 1968 – Javier Muro , nafar eskultorea. 1972 – Maite Artola , gipuzkoar kazetaria. 1974 – Oskar Vales , bizkaitar futbolari ohia. 1977 – Edu Roldán , arabar futbolari ohia. 1981 – Koldo Fernandez de Larrea , arabar txirrindularia. 1996 – Eva Martín , bizkaitar abeslaria. 1998 – Eukene Larrarte , gipuzkoar txirrindularia. 2003 – Raúl Chasco , nafar futbolaria. Mundua 1087 – Joan II.a Komneno , Bizantziar enperadorea (h. 1143 ). 1475 – Cesare Borgia , italiar politikari eta elizgizona eta Iruñeko apezpikua (h. 1507 ). 1583 – Girolamo Frescobaldi , italiar musikagilea eta organo-jotzailea (h. 1643 ). 1601 – Jan Brueghel Gaztea , flandriar margolaria (h. 1678 ). 1688 – Maria Luisa Savoiakoa , Espainiako erregina ezkontidea (h. 1714 ). 1819 – Clara Schumann , alemaniar musikagilea (h. 1896 ). 1830 – Marie von Ebner-Eschenbach , austriar idazlea (h. 1916 ). 1843 – Louis Duchesne , Erromatar Eliza Katolikoko prelatua eta jakituna (h. 1922 ). 1851 – Walter Reed , estatubatuar kirurgialaria, patologoa eta bakteriologoa (h. 1902 ). 1853 – 1856 – Sergei Vinogradski , mikrobiologian nabarmendutako errusiar zientzialaria (h. 1953 ). 1860 – John Joseph Pershing , estatubatuar jenerala (h. 1948 ). 1863 – Arthur Henderson , eskoziar politikari laborista, 1934ko Bakearen Nobel Saria (h. 1935 ). 1867 – Jean-Joseph Saroïhandy , frantziar hizkuntzalaria (h. 1932 ). 1868 – Otokar Březina , txekiar olerkari sinbolista eta saiakeragilea (h. 1929 ). 1874 – Arnold Schönberg , austriar musikagile, zuzendari eta irakaslea (h. 1951 ). 1876 – Sherwood Anderson , estatubatuar idazlea (h. 1941 ). 1879 – Annie Kenney , ingeles sufragista (h. 1953 ). 1882 - María Eduarda Barjona de Freitas , portugaldar kazetaria, idazlea, ikertzailea eta literatura-kritikaria (h. 1952 ). 1885 – Aquilino Gomes Ribeiro , portugaldar idazlea (h. 1963 ). 1886 – Robert Robinson , ingeles kimikaria, 1947ko Kimikako Nobel Saria (h. 1975 ). 1887 – Leopold Ružička , kroaziar kimikaria, 1939ko Kimikako Nobel Saria (h. 1976 ). 1894 – 1903 – Claudette Colbert , frantziar-estatubatuar aktorea (h. 1996 ). 1908 – 1913 – Tadao Horie , japoniar futbolaria (h. 2003 ). 1916 – Roald Dahl , eleberri eta ipuin laburren galestar idazlea (h. 1990 ). 1917 – Alizia Borboi Parmakoa , Borboi leinuko partaidea (h. 2017 ). 1919 – Mary Midgley , ingeles filosofoa, etikan aditua (h. 2018 ). 1920 – Else Holmelund Minarik , Haur Literaturako estatubatuar idazlea (h. 2012 ). 1923 – 1924 – Maurice Jarre , frantziar konposatzailea eta zuzendaria (h. 2009 ). 1925 – Ian Hamilton , eskoziar abokatu eta ekintzaile abertzalea (h. 2022 ). 1927 – Tzannis Tzannetakis , Greziako lehen ministroa (h. 2010 ). 1928 – 1929 – Nikolái Giaúrov , bulgariar opera-abeslaria, baxua (h. 2004 ). 1930 – Jimmy McLane , estatubatuar igerilaria (h. 2020 ). 1936 – 1939 – 1940 – Óscar Arias , Costa Ricako presidente ohia eta 1987ko Bakearen Nobel Saria . 1941 – 1943 – 1944 – Jacqueline Bisset , ingeles aktorea. 1951 – Salva Kiir Mayardit , Sudango presidenteorde ohia eta eta Hego Sudango lehendabiziko presidentea. 1954 – 1956 – 1957 - Loles Vives , kataluniar atleta, nutrizionista, biologoa eta etxez etxeko entrenatzaileen aitzindaria. 1958 – Robert Millar , eskoziar txirrindulari ohia. 1959 – Chris Hansen , estatubatuar telebista aurkezlea. 1960 – 1961 – Dave Mustaine , estatubatuar musikaria, Megadeth taldeko gitarra-jotzailea, konposatzailea eta abeslaria. 1963 – Ana García Lozano , espainiar kazetaria eta aurkezlea. 1964 – Mladen Mladenović , kroaziar futbolari ohia. 1966 - Francine Galvez , kamerundar jatorriko espainiar kazetaria eta aurkezlea. 1967 – Michael Johnson , estatubatuar atleta ohia. 1968 – Santi Millán , kataluniar aktorea eta telebistako aurkezlea. 1969 – 1970 – Martín Herrera , argentinar futbolari ohia, Alaveseko inoizko jokalari hoberenetakoa. 1971 – 1973 – Fabio Cannavaro , italiar futbolari ohia. 1977 – Fiona Apple , estatubatuar kantautore eta pianojolea. 1980 – 1982 – 1986 – 1988 – Laura Campos , espainiar gimnasta ohia. 1990 – 1991 – 1992 – Adrian González Velasco , espainiar txirrindularia. 1993 – Alice Merton , alemaniar pop abeslaria. 1995 – Jordan Bardella , frantziar politikaria, Rassemblement National eskuin muturreko alderdiaren burua. 1996 – Lili Reinhart , estatubatuar aktore eta ekoizlea. 1998 – Youssouf Diarra , maliar futbolaria. Heriotzak
Euskal Herria 1864 – Federico Victoria de Lezea , bizkaitar politikari liberala, Bilboko alkatea (j. 1809 ). 1889 – Eugenio Arruti y Pola , asturiar-gipuzkoar irakasle eta margolaria, Luancon (j. 1841 ). 1936 – Félix Urtubi , Espainiako Aireko Armadako bizkaitar hegazkinlaria, Espainiako Gerra Zibilean Errepublikaren alde borrokatu zena (j. 1906 ). 1956 – Antonio Gezala , bizkaitar margolaria eta idazlea (j. 1889 ). 1970 – Martín Domínguez , gipuzkoar arkitektoa, New Yorken (j. 1897 ). 1979 – Modesto Carriegas , bizkaitar politikaria, ETAk eraila (j. 1932 ). 2002 – Blanca de Silos , arabar antzezlea (j. 1914 ). Mundua 81 – Tito , erromatar enperadorea (j. 39 ). 1213 – Petri II.a Aragoikoa , Aragoiko errege eta Bartzelonako kondea (j. 1178 ). 1506 – Andrea Mantegna , italiar margolari eta grabatzailea. 1565 – Guillaume Farel , frantziar ebangelaria, Erreforma Protestantearen zalea (j. 1489 ). 1592 – Michel de Montaigne , frantziar idazlea (j. 1533 ). 1598 – Filipe II.a Espainiakoa , Espainiako eta Portugalgo erregea eta Ingalaterra eta Irlandako errege ezkontidea (j. 1527 ). 1657 – Jacob van Campen , herbehereetar margolari eta arkitekto barrokoa (j. 1596 ). 1705 – Imre Thököly , Késmárkeko kondea, hungariar politikaria (j. 1657 ). 1759 – James Wolfe , britainiar militarra (j. 1727 ). 1847 – Nicolas Oudinot , frantziar mariskala (j. 1767 ). 1872 – Ludwig Feuerbach , alemaniar filosofoa eta moralista (j. 1804 ). 1894 – Emmanuel Chabrier , frantziar musikagile erromantikoa (j. 1841 ). 1905 – René Goblet , Frantziako lehen ministroa (j. 1828 ). 1912 – Joseph Furphy , australiar idazlea (j. 1843 ). 1928 – Italo Svevo , italierazko idazlea (j. 1861 ). 1931 – Lili Elbe , daniar artista, sexu berresleitze kirurgiari men egin zion lehenengo pertsona (j. 1882 ). 1936 – Juan Hartmann , alemaniar astronomoa (j. 1865 ). 1939 – Olav Duun , norvegiar eleberrigilea (j. 1876 ). 1946 – Amon Göth , SS -etako austriar ofiziala (j. 1908 ) 1949 – August Krogh , daniar fisiologoa, 1920ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1874 ). 1959 – Alfonsina Strada , italiar txirrindularia, Lonbardiako Giroa bukatu zuen lehenengo emakumea (j. 1891 ). 1971 – 1977 – Leopold Stokowski , ingalaterran jaiotako estatubatuar orkestra-zuzendaria (j. 1882 ). 1987 – 1989 – Gilles Andriamahazo , Madagaskargo presidentea (j. 1919 ). 1995 – Claude Boujon , haur eta gazte literaturako idazle eta ilustratzaile frantziarra (j. 1930 ). 1996 – 1997 – Roger Frey , frantziar politikaria (j. 1913 ). 2001 – Dorothy McGuire , estatubatuar aktorea (j. 1916 ). 2003 – Julena Steinheider Duncombe , estatubatuar zientzialaria, astronomoa (j. 1911 ). 2011 – 2012 – 2015 – Moses Malone , estatubatuar saskibaloi jokalaria (j. 1955 ). 2021 – 2022 – Jean-Luc Godard , frantziar-suitzar zinema zuzendari, gidoigile, ekoizle eta kritikaria (j. 1930 ). 2023 – Mircea Snegur , lehendabiziko Moldaviako presidentea (j. 1940 ). Jaiak eta urteurrenak Kanpo estekak
Irailaren 12 | Urteko egutegi | Irailaren 14
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Irailaren 13 , which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0") ; additional terms may apply (view authors ). Eduki guztia CC BY-SA 4.0 (r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.