Epistolo Al La Galatoj
La epistolo al la galatoj (fakte epistolo de Paŭlo al la kristanaj komunumoj en la romia provinco Galatia) estas la 9-a libro de la nova testamento en la Biblio.
| Επιστολή προς Γαλάτες | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| literatura verko • epistolo • libro de la Biblio • kreema verko | |||||
| Aŭtoroj | |||||
| Aŭtoro | Paŭlo de Tarso | ||||
| Lingvoj | |||||
| Lingvo | greka lingvo | ||||
| Eldonado | |||||
| Ĝenro | epistolo | ||||
| |||||
Galatia en Malgrandazio estis Romia provinco, en kiu Paŭlo mem disvastigis Evangelion kaj fondis lokan eklezion. Tamen post liaforveturo en tiu ĉi eklezio disvastiĝis movado postulanta neprecon akcepti judan leĝon, precipe cirkumcidon de paganoj, konvertatan al kristanismo. Paŭlo substrekas la fakton, ke fido kaj graco, sed ne plenumo de instrukcioj de la juda leĝaro estas savo-kondiĉo.
Enhavo kaj strukturo
Kristo liberigis nin el la sklaveco de la leĝo, por ke ni vere estu liberaj.
Jen ebla dispozicio de la letero:
- Adreso kaj saluto (Wiki Esperantoprologo) (Gal 1,1-5)
- La motivo por la letero (Gal 1,6-9)
- La apostola servo de Paŭlo (Gal 1,10 - 2,10)
- Justeco el la fido (Gal 2,11 - 4,7)
- Libereco de la kristanoj (Gal 4,8 - 6,10)
- Saluto kaj beno (Gal 6,11-18)
Verko
La Epistolo al la Galatoj estas vidita per la plimulto de akademiuloj por esti ekzemplo de la aŭtentika verko de Paŭlo la Apostolo. Lia stilo kaj temo estas komuna al la kerno de ĉioaro de verkoj de Paŭlo. Ĝi estis verkita en tempo kiam la plimulto de kristanoj estis judaj aŭ judaj prozelitoj. Ĉar ĝi koncernas kiel nacianoj povas konverti al kristanismo, ĝi montras ke tiu letero estis skribita en tre frua tempo en kristana historio. Ankaŭ, ĝi donas neniun sugeston de evoluinta organizo ene de la kristana komunumo. Ĝi mencias la Koncilio de Jerusalemo ĉirkaŭ 50 pK, do estis skribita baldaŭ poste.
P46 estas la plej malnova manuskripto ni havas de la letero kiu estas preskaŭ kompletaj. Ĉi tiu papiruso estas datita al ĉirkaŭ 200 pK - 150 jaroj post la originala estis supozita por esti verkita. Kelkaj akademiuloj metas la daton de skribo en la malfrua 40'j pK, sed preskaŭ ĉiuj konsentas estis skribita antaŭ 60 pK.
Adresatoj de la epistolo
La epistolo estas skribita al eklezioj en Galatio, fonditaj de la apostolo Paŭlo dum lia unua misia vojaĝo. Ili estas en: Pisidia Antioĥio, Ikonium, Listra kaj Derbe (norde de Karaman).
Teksto en Esperanto
La traduko de la brita komitato (John Cyprian Rust, B. John Beveridge kaj C. G. Wilkinson) estas trovebla
- paperforme:
- diversloke surrete:
- https://www.bible.com/bible/841/gal.1 (unikode, disigitaj laŭ ĉapitroj, kun versiklonombroj)
Nova traduko de Gerrit Berveling:
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
Referencoj kaj notoj
This article uses material from the Wikipedia Esperanto article Epistolo al la galatoj, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). La enhavo estas disponebla laŭ CC BY-SA 4.0, se ne estas alia indiko. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Esperanto (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.