لێژی

ئەگەر دوو خاڵی (x_١,y_١) و (x_٢,y_٢) لەسەر ڕاستەھێڵەی (f(x دیاری کرابێت، لێژیی ڕاستەھێڵەکە لە ڕێگەی ئەم ھاوکێشە دەدۆزرێتەوە:

m={\frac {y_{2}-y_{1}}{x_{2}-x_{1}}}.

نموونە

وا دابنێ (P = (1, 2 و (Q = (13, 8 دوو خاڵ لە ڕاستەھێڵی (f(x بن ئەوا لێژیی ھێڵ بەم شێوەیە:

m={\frac {\Delta y}{\Delta x}}={\frac {y_{2}-y_{1}}{x_{2}-x_{1}}}={\frac {8-2}{13-1}}={\frac {6}{12}}={\frac {1}{2}}

.

جەبر و ئەندازە

ھاوکێشە بە شێوەی لێژی-خاڵ

شێوەی ھاوکێشەی ئەو ڕاستەھێڵەی لێژییەکەیmە و بە خاڵی (x_١,y_١) دا دەڕوات بریتییە لە

y-y_{1}=m(x-x_{1}).\!

تەنیا ڕاستەھێڵە نائەستوونەکان لێژییان ھەیە لەمەشەوە ناتوانرێت ھاوکێشەی ڕاستەھێڵی ئەستوون بە شێوەی لاری-خاڵ بنووسرێت. ھاوکێشەی ڕاستەھێڵی ئەستوون بە شێوەی x=k دەنووسرێت کە k ژمارەیەکی ڕاستەقینەیە.

لێژی ھێڵی $ax+by+c=0\,$ بریتییە لە $-{\frac {a}{b}}\;$ .

لێژی لە ھەژماری جیاکاری و تەواوکاریدا

پێناسەی لێژی چەماوە

ئەگەر $(x,f(x))\!$ خاڵێک لە ڕوونکردنەوەی فانکشنی $y=f(x)\!$ و $(x+h,f(x+h))\!$ خاڵێکی تر لە فانکشنەکە بێت، ئەوا $\Delta f(x)=f(x+h)-f(x)\!$ و لێژایی ھێڵی لێکەوتی چەماوە بریتییە لەو ڕاستەھێڵەی لێژاییەکەی یەکسانە بە m :

m={\frac {\Delta f(x)}{\Delta x}}={\frac {f(x+h)-f(x)}{h}}\!

سەرچاوەکان

بەستەرە دەرەکییەکان

دەروازەی ماتماتیک

ئەم «ماتماتیک» وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

This article uses material from the Wikipedia Soranî / کوردی article لێژی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ناوەرۆک لەبەردەستە لەژێر CC BY-SA 4.0دا، مەگەر پێچەوانەی وترابێ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Soranî / کوردی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.