Ang wikang Swahili o Kiswahili (salinwika: wika ng mga taong-Swahili) ay isang pamilyang wikang Bantu at ang paunahing wika sa taong Swahili.
Ito ay isang lingua franca ng rehiyon ng Dakilang Lawa ng Aprika at ilang bahagi ng silangan at timog-silangang Aprika na kagaya ng Kenya, Tanzania, Uganda, Rwanda, Burundi, mga ilang bahagi ng Malawi, Somalia, Zambia, Mozambique at ang Demokratikong Republika ng Congo (DRC). Ang Komoryano na sinasalita sa Kapuluang Comoros, ay itinuturing minsan bilang diyalekto ng Swahili, ngunit itinuturing ito ng mga ibang awtoridad bilang natatanging wika.
Swahili | |
---|---|
Kiswahili | |
Katutubo sa | Tanzania, Democratic Republic of the Congo, Kenya, Mozambique (marami sa Mwani), Burundi, Rwanda, Uganda, Comoros, Mayotte at sa ilang lugar ng Zambia, Malawi, Madagascar, at sa Timog Sudan |
Mga natibong tagapagsalita | 2 milyon hanggang 15 milyon (2012) L2 speakers: 50 hanggang 100 milyon |
Niger–Congo
| |
panitikang Latin (alpabetong Romanong Swahili), Panitikang Arabe (alpabetong Arabeng Swahili) Braille ng Swahili | |
Opisyal na katayuan | |
Tanzania, Kenya, Demokratikong Republika ng Congo, Uganda, Comoros, African Union, East African Community | |
Pinapamahalaan ng | Baraza la Kiswahili la Taifa (Tanzania), Chama cha Kiswahili cha Taifa (Kenya) |
Mga kodigong pangwika | |
ISO 639-1 | sw |
ISO 639-2 | swa |
ISO 639-3 | swa – inclusive codemGa indibidwal na kodigo: swc – Wikang Kongong Swahili swh – Wikang Baybaying Swahili ymk – Wikang Makwe wmw – Wikang Mwani |
Glottolog | swah1254 |
Kodigong Guthrie | G.42–43; |
Linguasphere | 99-AUS-m |
Mga lugar na may mananalita ng wikang Swahili o Komoryano ay ang katutubong wika, opisyal o pambansang wika, ay ang trade language. Bilang sa trade language, ang wikang Swahili ay nagpapalawig pa sa mas malayo pang kaunti hanggang sa hilagang-kanluran.[kailangan ng sanggunian] | |
Hindi alam at pinagtataluhan ang eksaktong bilang ng mga nananalita ng Swahili, maaaring ito'y katutubong nananalita o nananalita bilang ikalawang wika. Iba't ibang tantya ang iniharap at lubhang nagkakaiba sila, mula 100 milyon hanggang 150 milyon. Nagsisilbi ang Swahili bilang pambansang wika ng DRC, Kenya, Tanzania, at Uganda. Shikomor, ang wikang opisyal ng Comoros at sinasalita rin sa Mayotte (Shimaore), ay may kaugnayan sa Swahili. Ang Swahili ay isa rin sa mga pantrabahong wika ng Unyong Aprika at opisyal na kinikilala bilang lingua franca ng Pamayanang Silangang Aprika. Noong 2018, ginawang legal ng Timog Aprika ang pagtuturo ng Swahili sa mga Timog Aprikanong paaralan bilang opsyonal na asignatura na sisimulan sa 2020.
May makabuluhang bahagi ng talasalitaan ng Swahili ang nanggagaling sa Arabe, na bahagyang ipinapahiwatig ng mga Muslim na nananalita ng Arabe. Halimbawa, ang salitang Swahili para sa "aklat" ay kitabu, na matutunton sa salitang Arabe كتاب kitāb (mula sa ugat K-T-B "magsulat"). Gayunman, ang maramihang anyo sa Swahili ng salitang ito ("mga aklat") ay vitabu, sa halip ng maramihang anyo sa Arabe كتب kutub, na sumusunod sa bararilang Bantu kung saan ki- ay inaanalisa muli bilang makangalang unlapi, at ang kanyang pangmaramihan ay vi-.
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wiki sa pagpapalawig nito.
This article uses material from the Wikipedia Tagalog article Wikang Swahili, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Maaaring gamitin ang nilalaman sa ilalim ng CC BY-SA 4.0 maliban kung nabanggit. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tagalog (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.