దవనం నూనె ఒక ఆవశ్యక నూనె.దవనం నూనెను ఆంగ్లంలో దవన ఆయిల్ అందురు.
దవన నూనెను పారిశ్రామికంగా, వైద్యపరంగా పలు ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి.దవనం మొక్క ఆకులను పూలతో చేర్చిపూలమా/పూల దండలలుగా కట్టెదరు.ఆహారంలో, సువాసన నిచ్చుటకు కాస్మోటిక్సులో, సుగంధ ద్రవ్యాలలో, సిగరేట్లలో, ఔషదాల తయారీలో దవన నూనెను ఉపయోగిస్తారు.
ఇది ఏకవార్షిక మొక్క.ఇది వృక్షశాస్త్రంలో ఆస్టరేసి (కంపోసిటే) కుటుంబానికి చెందిన మొక్క.దవనం మొక్క వృక్షశాస్త్ర పేరు:అర్టెమిసియా పల్లెన్.దవన ఆకులు మంచి సువాసన వెదజల్లును.మొక్క ఆకులను దండలలో,, అర్చనలో పూజా ద్రవ్యంగా ఉపయోగిస్తారు.పువ్వులను శివ పూజకు ఉపయోగిస్తారు.ఆకులనుండి, పువ్వుల నుండి ఆవశ్యక నూనెను ఉత్పత్తి చేస్తారు.దవనం హైడ్రోకార్బనులు (20%), ఈస్టరులు (65%), ఆక్సీజెనేటెడ్ సంయోగపదార్థాలు (15%) కల్గివున్నది.దవనంలోని ఈస్టరులువలన దవనాకి ప్రత్యేకమైన ఆహాల్లదకరమైన సువాసన ఏర్పడినది.దవనంలోని ఈస్టరుల వలన దవనాకి ప్రత్యేకమైన ఆహాల్లదకరమైన సువాసన ఏర్పడీనది. దవనం సువాసన కల్గిన, ఓషది మొక్క.నిటారుగా 60 సెం.మీ ఎత్తు వరకు పెరుగును. పత్రాలు చీలికలిగా వుండును.పూలు పసుపురంగులో వుండును. ఆకులు తొడిమగల్గి వికల్పఅమరికతో ద్విలంబికంగా వుండును.
భారత దేశంలో హిమాలయ ప్రాంతంలో ఈ మొక్క విపరీతంగా పెరుగును.కాశ్మీరు లోయలో దవనం విస్తారంగా కన్పిస్తుంది.దవనాన్ని కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర, కేరళ, తమిళనాడు,, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రాలలో సాగు చేస్తారు.ఆవశ్యక నూనెకై సాగు చేయు పంటకై నవంబరు మొదటి వారంలో మొక్కలను నాటుతారు.మొక్కను నాటిన 110-115 రోజులకు పంట పుష్పించడం మొదలగును (ఫిబ్రవరి రెండో లేదా మూడో వారం) పంటలో సగానికి పైగా పూలు పూచిన తరువాత పంటనుమార్చి మొదటి వారంలో కొయ్యడం జరుగును.మొక్క మొదలువరకు మొక్కను కోస్తారు.భారత దేశంలో దవనాన్ని దక్షిణ భారత దేశంలో అధికంగా సాగు చేస్తారు.ఇది నాలుగు నెలలపంట.చందన/గంధపు చేట్ల పరిసరాలు ఈ మొక్క పెరగటానికి అనువైనవి.మొక్కపూర్తిగా ఎదిగి పూలు పూర్తిగా వికసించిన తరువాత మొక్కలను కోస్తారు.ముఖ్యంగా వేసవి కాలంలో చివరిలో.కొడవలిని ఉపయోగించి మొత్తం మొక్కను కత్తరిస్తారు.నూనెను తీయుటకు కోసిన పంటను ముందు ఒక వారం రోజులు ఆరబెడతారు.
నూనెలో కీటోనులు, టేర్పైను సమ్మేళనాలుగా వుండును.ఉదా: దవనోన్, లినలూల్, దవన ఈథరు వంటివి. దవన నూనెను సపోనిఫీకేసన్ చేసిన 10% సిన్నమిక్ ఆమ్లం లభించును. నూనె చిక్కగా బ్రౌన్ రంగులో ఉండును.సీస్ దవనోన్ అనీ పిలువబడే సేసిక్యూ టెర్పేను వలన నూనె ప్రత్యేకమైన వాసన కల్గుతున్నది
నూనెలోని కొన్ని ముఖ్యమైన రసాయనసమ్మేళనాలు
వరుససంఖ్య | సమ్మేళనం | శాతం |
1 | దవనోనెస్ | 45-50 |
2 | దవనోల్ | 0.5-1.5 |
3 | దవనిక్ ఆమ్లం | 1.5-3.5 |
4 | దావన ఫురన్ | 1.5-2.5 |
5 | దావన ఈథర్స్ | 0.5-2.5 |
6 | హైడ్రాక్సీ దవనోనెస్ | 4-5 |
7 | నెరోల్ | 8-10 |
8 | జెరనియోల్ | 3-6 |
9 | సిన్నమైల్ సిన్నమేట్ | 1-2 |
10 | ఇథైల్ దవనేట్ | 1-3 |
వరుస సంఖ్య | భౌతిక గుణం | మితి |
1 | సాంద్రత | 0.94200 - 0.97030 (25.00 °Cవద్ద |
2 | వక్రీభవన సూచిక | 1.47900 - 1.49100 @ (20.00 °Cవద్ద) |
3 | ఫ్లాష్ పాయింట్ | 93.33 ° |
4 | ద్రావణీయత | ఆల్కహాల్ లోకరుగును.నీటిలో కరుగదు |
దవన నూనె వలన పలు ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి.
This article uses material from the Wikipedia తెలుగు article దవనం నూనె, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). అదనంగా సూచించని పక్షంలో పాఠ్యం CC BY-SA 4.0 క్రింద లభ్యం Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki తెలుగు (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.