ఖడ్గమృగం

హిమాలయాల పాదభాగాలలోని గడ్డిమైదానా లలోను, అడవులలోనూ కానవస్తుంది. భారత ఖడ్గమృగం గంటకు 25 మైళ్ళ వేగంతో పరుగెత్తగలదు. ఇది ఈతలో ప్రావీణ్యం గలది. దీని చూపు చాలా మందం.

భారతీయ ఖడ్గమృగం
భారతీయ ఖడ్గమృగం (వరుసగా ఎడమనుండి కుడి : శిశువు (మగ), ఆడ మృగం, లేత దశ ఆడమృగం)
Conservation status
Endangered  (IUCN 2.3)
శాస్త్రీయ వర్గీకరణ
Kingdom:	ఏనిమేలియా
Phylum:	కార్డేటా
Class:	క్షీరదాలు
Order:	పెరిసోడాక్టిలా
Family:	రైనోసెరాటిడే
Genus:	రైనోసెరాస్
Species:	ఆర్. యూనికార్నిస్
Binomial name
రైనోసెరాస్ యూనీకార్నిస్ (లిన్నేయస్, 1758)
భారతీయ ఖడ్గమృగాల పరిధి

ప్రాచీన శిలాజాల కాలపు జంతువులా కనబడే ఈ ఖడ్గమృగం, మందమైన 'వెండి రంగు చర్మాన్ని' గలిగి, వుంటుంది. దీని చర్మపు మడతలవద్ద చర్మం ఎర్రగావుంటుంది. మగజంతువుల మెడపై మందమైన చర్మపు మడతలుంటాయి, దీని శరీరంపై వెండ్రుకలు బహు స్వల్పం.

బంధించి వుంచితే 40 యేండ్లు, స్వేచ్ఛగా వదిలేస్తే 47 యేండ్లు బ్రతుకుతాయి.

వీటికి ప్రకృతిలో శత్రువులు చాలా తక్కువ. పులులు వీటి ప్రధాన శత్రువులు. ఇవి సమూహాలలో లేని దూడలను చంపివేస్తాయి. మానవులు రెండవ శత్రువుల కోవలోకి వస్తారు. మానవులు వీటిని చంపి వీటి శరీరభాగాలను అమ్ముకుంటారు.

ఈ ఖడ్గమృగాలు, భారతదేశం, పాకిస్తాన్ నుండి బర్మా వరకు, బంగ్లాదేశ్, చైనా వరకు తిరుగుతూంటాయి. ఈశాన్యభారతం, నేపాల్ లో వీటి జనాభా ఉంది.

పందొమ్మిదో శతాబ్దపు ఆఖరులో, ఇరవయ్యో శతాబ్దపు ప్రారంభ దశలో, వీటిని వేటాడి చంపేవారు. ఆ కాలంలో అస్సాం లోని ఆఫీసర్లు, స్వతహాగా 200 మృగాలను వేటాడి చంపారని రికార్డులు చూపిస్తున్నాయి. 1910 లో వీటి వేట భారతదేశంలో నిషేధింపబడింది.

1900 సం.లో కేవలం 100 మృగాలు మాత్రమే వుండగా, నేటికి వీటి జనాభా 2500 చేరింది. అయిననూ వీటి జనాభా అపాయస్థితిలోనే ఉంది. భారత్, నేపాల్ ప్రభుత్వాలు ప్రపంచ వన్యప్రాణుల ఫండ్ నుండి సహాయం పొంది, వీటిని కాపాడుతున్నాయి.

ఖడ్గమృగాల జనాభా వనరులు : here.

సంవత్సరం మొత్తం భారతదేశం నేపాల్ 1910 100 1952 350 300 50 1958 700 400 300 1963 600 1964 625 440 185 1966 740 575 165 1968 680 1971 630 1983 1000 1984 1500 1986 1711 1334 377 1987 1700 1990 1700 1994 1900 1995 2135 1600 535 1997 2095 1998 2100 2000 2500 2002 2500 2005 2400

•  
  ఒంటి కొమ్ము ఖడ్గమృగం లేదా రైనోసెరాస్. ప్రపంచంలో అత్యధికంగా ఒంటికొమ్ము ఖడ్గమృగాలు ఇక్కడున్నాయి.
•  
  ముఖంపై 'ఒంటి ఖడ్గం'.
•  
  భారతీయ ఖడ్గమృగం.
•  
  చిట్వాన్ జాతీయ వనం (నేపాల్), యందు ఖడ్గమృగాలు, వాటి వెనుక ఏనుగుల గుంపు.
•  
  భారతీయ ఖడ్గమృగం, మెట్రో టొరంటో జూ యందు

• Dinerstein, Eric (2003), The Return of the Unicorns; The Natural History and Conservation of the Greater One-Horned Rhinoceros, New York: Columbia University Press, ISBN 0-231-08450-1
• Foose, Thomas J. and van Strien, Nico (1997), Asian Rhinos – Status Survey and Conservation Action Plan., IUCN, Gland, Switzerland, and Cambridge, UK, ISBN 2-8317-0336-0{{citation}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
• R, Fulconis, ed. (2005). Save the rhinos: EAZA Rhino Campaign 2005/6. London: European Association of Zoos and Aquaria.

 

Wiki Commons has media related to ఖడ్గమృగం.

 

Wikispecies has information related to: ఖడ్గమృగం

• Indian Rhino Info & Indian Rhino Pictures^{[permanent dead link]} on the Rhino Resource Center
• Indian Rhino page at International Rhino Foundation website
• Greater Indian Rhinoceros page at TheBigZoo.com
• Indian Rhino page at AnimalInfo.org
• Indian Rhino page at AmericaZoo.com
• Indian Rhinoceros page at nature.ca
• Indian Rhinoceros page at UltimateUngulate.com
• Short narrated video about the Indian Rhinoceros
• Images, videos and information on the Indian Rhinoceros
• Asian Rhino Foundation