အလက်ဇေး အာနာတိုလီဗစ်ရှ် နာဗာလ်နီ (အင်္ဂလိပ်: Alexei Anatolievich Navalny၊ ရုရှား: Алексей Анатольевич Навальный, IPA: ) သည် ရုရှားလူမျိုး အတိုက်အခံခေါင်းဆောင်၊ ရှေ့နေနှင့် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးသမားတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမီယာ ပူတင်၊ သူ၏အစိုးရနှင့် ရုရှားပြည်တွင်းအဂတိလိုက်စားမှုတို့ကို ဆန့်ကျင်သည့်ဆန္ဒပြပွဲများပြုလုပ်ရာမှ လူသိများလာခဲ့သည်။ The Wall Street Journal မှ ပူတင်၏ အကြောက်ရဆုံးသော လူသား (The man Putin fears the most) ဟူ၍ပင် မှတ်တမ်းအတင်ခံရသူဖြစ်သည်။ ပူတင်သည်သူ့အား နာမည်တိုက်ရိုက်မခေါ်ဆိုဘဲ သွယ်ဝိုက်၍သာခေါ်ဆိုလေ့ရှိခဲ့သည်။ နာဗာလ်နီသည်ယခင်က ရုရှားအတိုက်အခံပူပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကောင်စီ (Russian Opposition Coordination Council) ၏အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ အနာဂတ်၏ရုရှားပါတီ (Russia of the Future) ၏ ခေါင်းဆောင်နှင့် အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးဖောင်ဒေးရှင်း (Anti-Corruption Foundation (FBK)) ကိုထည်ထောင်ခဲ့သူလည်းဖြစ်သည်။
အလက်ဇေး နာဗာလ်နီ Alexei Navalny Алексей Навальный | |
---|---|
အလက်ဇေး နာဗာလ်နီ (၂၀၁၁) | |
အနာဂတ်၏ရုရှားပါတီ၏ခေါင်းဆောင် | |
တာဝန်ထမ်းဆောင်ဆဲ | |
တာဝန် စတင် ၁၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၃ | |
ယခင်လူ | နေရာစတင် |
အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးဖောင်ဒေရှင်း တည်ထောင်သူ | |
တာဝန်သက်တမ်း ၉ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၁ – ဇူလိုင် ၂၀၂၀ | |
ကိုယ်ရေး အချက်အလက်များ | |
မွေးဖွား | Alexei Anatolievich Navalny ၄ ဇွန် ၁၉၇၆ Butyn၊ Odintsovsky District၊ Moscow Oblast၊ Russian SFSR၊ ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု (ယခု ရုရှားနိုင်ငံ) |
လူမျိုး | ရုရှား |
နိုင်ငံရေးပါတီ | အနာဂတ်၏ရုရှားပါတီ (၂၀၁၈) |
အခြား နိုင်ငံရေးလွှမ်းမိုးမှု |
|
ကြင်ဖော်(များ) | ယူလီယာ နာဗာနာယာ (၂၀၀၀) |
သားသမီး | ၂ ဦး |
နေထိုင်ရာ | မော်စကိုမြို့ |
ပညာရေး |
|
အလုပ်အကိုင် | ရှေ့နေ၊ နိုင်ငံရေးသမား၊ လှုပ်ရှားသူ၊ ဘလော့ဂါ |
ကျော်ကြားမှု |
|
ဆုတံဆိပ်များ | Yale World Fellow (၂၀၁၀) |
လက်မှတ် | |
ဝက်ဘ်ဆိုဒ် | Navalny.com |
တမ်းပလိတ်:Infobox YouTube personality |
နာဗာလ်နီသည် ယူကျုဘ်ပေါ်၌ subscriber ပေါင်း ၆ သန်းကျော်နှင့် တွစ်တာ၌ follower ပေါင်း ၂ သန်းကျော်ရှိသည်။ ထိုလူမှုကွန်ယက်များ၌သူသည် ရုရှားအစိုးရ၏ အဂတိလိုက်စားမှုများကို ဖော်ပြလျက်ရှိပြီး ထိုအစိုးရအားဆန့်ကျင်သည့် ဆန္ဒပြပွဲများကိုလည်း စီစဉ်လျက်ရှိသည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ရေဒီယိုအင်တာဗျူးတစ်ခုတွင်သူသည် ရုရှားအစိုးရ၏ပါတီဖြစ်သော စည်းလုံးသည့်ရုရှားပါတီ (United Russia) ကို "လူမိုက်နှင့်သူခိုးများပါတီ" ဟူ၍ဝေဖန်ခဲ့သည်။ နာဗာလ်နီနှင့် FBK အဖွဲ့သည် ရုရှားအုပ်ချုပ်သူများ၏ အဂတိလိုက်စားမှုများကို စုံစမ်းစစ်ဆေးခဲ့သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ် မတ်လတွင် နာဗာလ်နီသည် He Is Not Dimon to You ဟူသောမှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို ထုတ်လုပ်ခဲ့၍ သမ္မတဟောင်း ဒီမီထရီ မက်ဗီဒက်ဗ် (Dmitry Medvedev) အားအဂတိလိုက်စားမှုဖြင့်စွပ်စွဲခဲ့ရာ နိုင်ငံအနှံ့ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
၂၀၁၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင်နာဗာလ်နီသည် ငွေလိမ်မှုဖြင့် နိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းများပြုလုပ်ခြင်းမှ ရပ်ဆိုင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ သို့သော် ၂၀၁၃ ခုနှစ် မော်စကိုမြို့၏မြို့တော်ဝန်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ရခဲ့သည်။ ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲအရေအတွက်၏ ၂၇ ရာခိုင်နှုန်းကိုရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင်လည်း နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် ရပ်ဆိုင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ထိုသို့ရပ်ဆိုင်းခြင်းများသည် သူအားနိုင်ငံရေးလောက၌မရှိစေလိုသောကြောင့် ပြုလုပ်ရသည်ဟူ၍ယုံကြည်ကြသည်။ ၂၀၁၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် နာဗာလ်နီသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအတွက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်လိုခဲ့သည်။ သို့သော် ဗဟိုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (Central Electoral Commission (CEC)) သည် သူ့အားပိတ်ပင်တားမြစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ထိုကော်မရှင်သည် နာဗာလ်နီအား ၂၀၂၈ ခုနှစ်ရောက်မှသာလျှင် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်နိုင်မည်ဟုဆိုခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင်သူသည် "Smart Voting" ဟူသောမဲပေးသည့်နည်းစနစ်ကို စတင်ကျင့်သုံးခဲ့သည်။ ထိုစနစ်သည် ရုရှားအစိုးရပါတီကို ဆန့်ကျင်သည့်သူများ၏ မဲများကိုပေါင်းစည်းစေခဲ့သည်။
၂၀၂၀ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် နာဗာလ်နီသည် Novichok ဟူသောအဆိပ်ဖြင့် အဆိပ်ခတ်ခံခဲ့ရကာ ဆေးရုံသို့အရေးပေါ်တက်ရောက်ခဲ့ရသည်။ ထို့နောက်ဘာလင်မြို့ရှိဆေးရုံသို့ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ရပြီး တစ်လကြာမျှကုသမှုခံယူခဲ့ရသည်။ နာဗာလ်နီသည်ပူတင်အား မိမိကိုအဆိပ်ခတ်၍ သတ်စေလိုခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည့်အပြင် လေ့လာစုံစမ်းချက်များအရ Federal Security Service (FSB) မှ သူ့အားအဆိပ်ခတ်ခဲ့သည်ဟူ၍ဆိုခဲ့ကြသည်။ အမေရိကန်၊ အင်္ဂလန်နှင့် ဥရောပနိုင်ငံများသည် ထိုကိစ္စနှင့်ပက်သက်၍ ရုရှားအထက်လူကြီးများအား အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၇ ရက်တွင် ရုရှားနိုင်ငံသို့ပြန်လာခဲ့ရာ သူ့အားရဲတပ်ဖွဲ့မှ ချက်ချင်းဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည်။ ထိုသို့အဖမ်းခံရပြီးနောက် ပူတင်၏ အဂတိလိုက်စားမှုများကို ဖော်ကျူးထားသော "ပူတင်၏နန်းတော်" (Putin's palace) ဟူသည့်မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ထွက်ပေါ်လာခဲ့ရာ နိုင်ငံအနှံ့ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်တွင် သူ့အား အလုပ်ကြမ်းနှင့် ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ်ခွဲ့ခန့် ချမှတ်ခဲ့သည်။ ဥရောပလူ့အခွင့်အရေးတရားရုံး (European Court of Human Rights (ECHR)) သည်သူ့အားပြန်လည်လွှတ်ပေးရန်တောင်းဆိုခဲ့သည်။
This article uses material from the Wikipedia မြန်မာဘာသာ article အလက်ဇေး နာဗာလ်နီ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). အကြောင်းအရာများကို အခြားမှတ်ချက်မရှိပါက CC BY-SA 4.0 အောက်တွင် ရရှိနိုင်ပါသည်။ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki မြန်မာဘာသာ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.