ဓူဝံကြယ်
02h 31m 48.7s, +89° 15′ 51″
ဓူဝံကြယ် (အင်္ဂလိပ်: Polaris) ကို အယ်လ်ဖာ ယူမီ (α UMi)၊ အယ်လ်ဖာ အာဆာမိုင်နောရစ် (α Ursae Minoris) စသော အမည်များဖြင့် ရည်ညွှန်းခေါ်ဆိုကြပြီး အများအားဖြင့် မြောက်ဘက်ကြယ် (Northern Star) သို့ ဝင်ရိုးစွန်းကြယ်(Pole Star) စသည့် အမည်များဖြင့် လူသိများကာ တစ်ခါတစ်ရံတွင် လမ်းပြကြယ် (Lodestar) ဟုလည်း ခေါ်ဆိုကြသည်။ ဓူဝံကြယ်သည် အာရှာ မိုင်နာ (Ursa Minor) ကြယ်အစုအဝေးတွင် အတောက်ပဆုံးကြယ်ဖြစ်သည်။ မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းကောင်းကင်နှင့် အနီးစပ်ဆုံးကြယ်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိ မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းကြယ်အဖြစ် သတ်မှတ်ကြသည်။
| လေ့လာရေးဒေတာ Epoch J2000 Equinox | |
|---|---|
| ကြယ်စုတန်း | အာရှာ မိုင်နာ |
| α UMi Aa | |
| ညာဘက်တိမ်းစောင်းမှု | 02° 31′ 49.09″ |
| နိမ့်ဆင်းမှု | +89° 15′ 50.8″ |
| မြင်သာသောအရွယ်အစား (V) | 1.98v |
| α UMi Ab | |
| ညာဘက်တိမ်းစောင့်မှု | |
| နိမ့်ဆင်းမှု | |
| မြင်သာသောအရွယ်အစား (V) | ၉.၂ |
| α UMi B | |
| ညာဘက်တိမ်းစောင်းမှု | 02° 30′ 41.63″ |
| နိမ့်ဆင်းမှု | +89° 15′ 38.1″ |
| မြင်သာသောအရွယ်အစား (V) | 8.7 |
| ဂုဏ်သတ္တိ | |
| α UMi Aa | |
| စတီလာ အမျိုးအစား | F7Ib |
| U−B အရောင်ညွန်းကိန်း | ၀.၃၈ |
| B−V အရောင်ညွန်းကိန်း | ၀.၆၀ |
| မတည်မြဲသောကြယ် | Classical Cepheid |
| α UMi Ab | |
| စတီလာ အမျိုးအစား | F6V |
| α UMi B | |
| စတီလာ အမျိုးအစား | F3V |
| U−B အရောင်ညွန်းကိန်း | 0.01 |
| B−V အရောင်ညွန်းကိန်း | 0.42 |
| နက္ခတ္တဗေဒ | |
| ဗဟိုခွာအား အလျင် (Rv) | -၁၇ km/s |
| သင့်လျော် ရွေ့လျားမှု (μ) | RA: 44.48±0.11 mas/yr Dec.: -11.85±0.13 mas/yr |
| ပြောင်းလဲ တည်နေရာ (π) | ၇.၅၄ ± ၀.၁၁ mas |
| အကွာအဝေး | 325 - 425i ly (99 - 129.5 pc) |
| ပကတိ အရွယ်အစား (MV) | -3.6(α UMi Aa) 3.6(α UMi Ab) 3.1(α UMi B) |
| ပတ်လမ်း | |
| ပင်မ | α UMi Aa |
| အဖော် | α UMi Ab |
| ပတ်လမ်းကြာချိန် (P) | ၂၉.၅၉ နှစ် |
| ဆီမီး-မေဂျာ ဝင်ရိုး (a) | ၀.၁၃၃" |
| စက်ဝိုင်းပုံပတ်လမ်း (e) | ၀.၆၀၈ |
| နိမ့်ဆင်းမှု (i) | ၁၂၈° |
| ဆုံမှတ်၏လောင်တီကျု (Ω) | ၁၉° |
| အနီးဆုံးပတ်လမ်း၏ထောင့်ဖြတ် (ω) (secondary) | ၃၀၃° |
| Semi-amplitude (K1) (primary) | ၃.၇၂ km/s |
| အသေးစိတ် | |
| α UMi Aa | |
| ဒြပ်ထု | ၄.၅ M☉ |
| အချင်းဝက် | 46±3 R☉ |
| တောက်ပမှု (bolometric) | 2500 L☉ |
| မျက်နှာပြင် ဒြပ်ဆွဲအား(log g) | ၂.၂ cgs |
| သက်ရောက်သည့် အပူချိန် | 6015 K |
| သတ္တုကြွယ်ဝမှု | 112% solar |
| စတီလာ လှည့်ပတ်မှု | ၁၁၉ ရက် |
| လှည့်ပတ်အလျင် (v sin i) | 14 km/s |
| စတီလာ သက်တမ်း | 7×10၇ years |
| α UMi Ab | |
| ဒြပ်ထု | ၁.၂၆ M☉ |
| အချင်းဝက် | ၁.၀၄ R☉ |
| တောက်ပမှု (bolometric) | 3 L☉ |
| စတီလာ သက်တမ်း | 7×10၇ years |
| α UMi B | |
| ဒြပ်ထု | ၁.၃၉ M☉ |
| အချင်းဝက် | ၁.၃၈ R☉ |
| တောက်ပမှု (bolometric) | 3.9 L☉ |
| မျက်နှာပြင် ဒြပ်ဆွဲအား (log g) | 4.3 cgs |
| သက်ရောက်သည့် အပူချိန် | 6900 K |
| လှည့်ပတ်အရှိန် (v sin i) | 110 km/s |
| သက်တမ်း | 7×10၇ years |
| တည်နေရာ (တူရုပြုသည် α UMi Aa) | |
| ပါဝင်မှု | α UMi Ab |
| လေ့လာသည့်ခေတ်ကာလ | 2005.5880 |
| ထောင့်ဖြတ်အကွာအဝေး | ၀.၁၇၂″ |
| တည်နေရာ ထောင့် | 231.4° |
| တည်နေရာ (တူရုပြုသည် α UMi Aa) | |
| ပါဝင်မှု | α UMi B |
| လေ့လာသည့်ခေတ်ကာလ | 2005.5880 |
| ထောင့်ဖြတ်အကွာအဝေး | ၁၈.၂၁၇″ |
| တည်နေရာ ထောင့် | 230.540° |
| ရည်ညွန်း ဒေတာ | |
| α UMi Aa | |
| SIMBAD | data |
| α UMi B | |
| SIMBAD | data |
| ကြယ် စာရင်း | |
Polaris, North Star, 1 Ursae Minoris, HR 424, BD +88°8, HD 8890, SAO 308, FK5 907, GC 2243, ADS 1477, CCDM 02319+8915, HIP 11767, Cynosura, Alruccabah, Phoenice, Navigatoria, Star of Arcady, Yilduz, Mismar | |
ဓူဝံကြယ် ကို မြောက်အရပ်ညွန်ပြရာ ကြယ်ဟု အများသိကြသော ခုနှစ်စင်ကြယ် အသေး၏ အတောက်ပဆုံး ကြယ်ဖြစ်သည်။ ၎င်း ဓူဝံကြယ်သည် ကမ္ဘာ၏ မြောက်ဝင်ရိုးစွန်း တွင် တည်ရှိပြီး မြောက်အရပ်ကို အမြဲ ညွန်ပြပေးသည်။
ဓူဝံကြယ်သည် ကမ္ဘာမှ အလင်းနှစ် ၄၃၀ ခန့်ကွာဝေးသည်။ ၎င်းသည် ကြယ်တစ်ခုတည်းမဟုတ်ပဲ ကြယ်စု ဖြစ်သည်။ ၎င်းတွင် နေဒြပ်ထု ၏ခြောက်ဆ ရှိသော F7 အလင်းရောင် အဆင့်ရှိ α UMi A ကြယ်သည် supergiant တစ်ခုဖြစ်သည်။ ကြယ်ငယ်နှစ်ခုမှာ နေထုထည်၏ ၁.၅ ဆရှိ သော α UMi B နှင့် α UMi Ab တို့ဖြစ်ကြသည်။ ထို့အပြင် ခွဲထွက်နေသော UMi C နှင့် UMi D လည်းပါရှိသည်။ မကြာသေးမှီကမှ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ ဓူဝံကြယ်သည် A နှင့်F ကြယ်အမျိုးအစားရှိ မပီပြင်သော open cluster အနွယ်ဝင်ဖြစ်သည်။
ကိုးကား
This article uses material from the Wikipedia မြန်မာဘာသာ article ဓူဝံကြယ်, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). အကြောင်းအရာများကို အခြားမှတ်ချက်မရှိပါက CC BY-SA 4.0 အောက်တွင် ရရှိနိုင်ပါသည်။ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki မြန်မာဘာသာ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.