गुरुंग किंवा तमू (गुरुंग:ཏམུ) हा नेपाळच्या गंडकी प्रांतातील टेकड्या आणि पर्वतांमध्ये राहणारा एक वांशिक गट आहे.
नेपाळमधील मनांग, मुस्तांग, डोल्पो, कास्की, लामजुंग, गोरखा, परबत आणि स्यांगजा जिल्ह्यांतील अन्नपूर्णा प्रदेशात गुरुंग लोक प्रामुख्याने राहतात. ते मुख्य गुरखा जमातींपैकी एक आहेत.
साचा:NEP | 798,658(2022) |
---|---|
भारत | 139,000(above) |
United Kingdom | 28,700 |
Japan | 16,800 |
Malaysia | 15,200 |
Australia | 12,800 |
USA | 11,300 |
Bhutan | 9,600 |
UAE | 7,500 |
Canada | 4,500 |
साचा:देश माहिती Korea | 3,300 |
Hong Kong | 2,800 |
ते भारतभर सिक्कीम, आसाम, दिल्ली, पश्चिम बंगाल ( दार्जिलिंग क्षेत्र ) आणि प्रमुख नेपाळी डायस्पोरा लोकसंख्या असलेल्या इतर प्रदेशांमध्ये विखुरलेले आहेत. ते सिनो-तिबेटी गुरुंग भाषा बोलतात आणि तिबेटी बौद्ध आणि हिंदू धर्मासोबत बॉन धर्माचे पालन करतात.
गुरुंग ज्या तिबेटी समाजातून आले त्या समाजात जातिव्यवस्था नव्हती. तरीही अनेक शतकांपासून गुरुंग आणि इतर पहाडी लोक इंडो-आर्यन जातीच्या संस्कृतींमध्ये मिसळलेले आहेत. त्यांच्यावर विविध मार्गांनी प्रभाव पडला आहे. परिणामी, गुरुंग जातिव्यवस्था दोन भागात विभागली गेली: चार-जाती (सोंगी/चार-जाट ) आणि सोळा-जाती (कुहगी/सोरा-जाट) व्यवस्था. यात तीसहून अधिक विविध नावाची कुळे आहेत.
२०११ मधील नेपाळच्या जनगणनेच्या वेळी, ७,८९,६५८ गुरुंग लोक होते. ते नेपाळच्या लोकसंख्येच्या २.९७% होते. प्रांतानुसार गुरुंग लोकांची वारंवारता खालीलप्रमाणे होती:
खालील जिल्ह्यांमध्ये गुरुंग लोकांची वारंवारता राष्ट्रीय सरासरीपेक्षा जास्त होती:
गुरुंग धर्मामध्ये बोन लाम (लामा), ग्याब्री (ग्याब्रिंग) आणि पच्यु (पाजू) यांचा समावेश आहे. लामा आवश्यकतेनुसार बौद्ध विधी करतात. जन्म, अंत्यसंस्कार, इतर कौटुंबिक विधी (जसे की डोमांग, थारचांग) आणि ल्होसारमध्ये या बौद्ध धर्मानुसार होतात. लामा प्रामुख्याने मनांग, मुस्तांग आणि इतर ठिकाणी बौद्ध समारंभ करतात. काही गुरुंग खेड्यांनी 'बोन' धर्माच्या पूर्व-बौद्ध स्वरूपाचे अवशेष ठेवले आहेत. हा धर्म दोन हजार वर्षांपूर्वी तिबेट आणि पश्चिम चीनमध्ये विकसित झाला होता. त्यांनी बॉन धर्माचा काउंटर म्हणून काम करणाऱ्या अगदी जुन्या शमॅनिक विश्वास प्रणालीचे पैलू देखील ठेवले आहेत.
This article uses material from the Wikipedia मराठी article गुरुंग लोक, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). इतर काही नोंद केली नसल्यास,येथील मजकूर CC BY-SA 4.0च्या अंतर्गत उपलब्ध आहे. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki मराठी (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.