астрономија

Избрана статија

Јупитер — петтата планета од Сонцето и убедливо најголема во Сончевиот Систем. Покрај Јупитер има уште три гасовити џинови во Сончевиот Систем — Сатурн, Уран и Нептун.

Јупитер е најчесто четвртиот најсветол објект на небото (после Сонцето, Месечината и Венера); со тоа што понекогаш Марс може да биде посветол.

Јупитер е 2,5 пати помасивен од сите други планети заедно, дотолку што неговото тежиште всушност лежи над Сончевата рамнина (1.068 сончеви полупречници од средиштето на Сонцето). Тој е 318 пати помасивен од Земјата, со пречник 11 пати поголем од Земјиниот, и со волумен 1.300 пати поголем од Земјиниот. Природно, Јупитеровото гравитациско влијание доминирало во развојот на Сончевиот Систем: мнозинството од планетарните орбити лежат поблизу до Јупитеровата орбитална рамнина отколку до сончевата екваторска рамнина. Мнозинството краткотрајни комети припаѓаат на Јупитеровото семејство (како последица од Јупитеровата маса и релативна брзина). Керквудовите празнини во астероидниот појас во најголема мера се предизвикани од Јупитеровата гравитација, па дури се смета дека е можно да е одговорен за подоцнежното големо бомбардирање на внатрешноста на Сончевиот Систем. Прочитајте повеќе

Дали сте знаеле...

• ... дека Јохан Кеплер ги формулирал трите закони за планетарно движење?
• ... дека Ганимед, сателит на планетата Јупитер е најголемиот сателит во Сончевиот Систем и е поголем дури и од планетата Меркур?
• ... дека орбитата на планетата Нептун е „најнесовршена кружница“ односно форма на елипса со најголема разлика на должината на фокусите?
• ... дека Сонцето за 5 милијарди години ќе стане црвен џин, за 7 милијарди бело џуџе, а за 17 милијарди црно џуџе?
• ... дека Сонцето не е доволно масивно за да од него настане црна дупка?
• ... дека секоја година, Месечината се оддалечува 3.82 cm од Земјата?

Избрана биографија

Никола Коперник (1473-1543) е астроном кој прв ја изнесе современата варијанта на теоријата за хелиоцентричниот (со сонцето како негов центар) сончев Систем, во неговата епохална книга «De revolutionibus orbium coelestium» («За движењето на небесните кругови»). Коперник е роден во градот Торуњ, Царска Прусија, автономна покраина во Кралството Полска. Се школувал во Полска и Италија, животот претежно го поминал работејќи во Фромборк, Царска Прусија, каде што и починал.

Коперник бил еден од најголемите полихистори на своето време. Бил математичар, астроном, правник, физичар, учител, управник, функционер, дипломат, економист и војник.

Прочитајте повеќе

Клучни статии

Мултимедијална содржина

Категории

Поврзани портали