از اولین تمدنهای بشریت روستا است.
روستا واژهٔ معرب رستاق از کلمات اصیل ایرانی است. روستا به شکل روستاک در زبان پارسی میانه و رُزداق در زبان اوستایی آمده است. واژه دِه در پارسی میانه بهشکل ده، در پارسی باستان به معنی سرزمین، و در اوستا بهشکل دخیو آمدهاست. در ایران، روستا یا ده از قدیمیترین زمان یک واحد اجتماعی و تشکیلاتی و جایی بودهاست که در آن گروههایی از مردم روستایی برای همکاری در زمینههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گرد هم تجمع یافتهاند. روستا اساس زندگی اجتماعی ایران را تشکیل میدهد و اهمیت آن به اعتبار اینکه یک واحد تشکیلاتی در زندگی روستایی است، در سراسر قرون وسطی و از آن پس تا به امروز برقرار بودهاست. اولین تلویزیون اینترنتی روستایی کشور به نام روستا تی وی با مجوز سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ساترا در سال 1399 فعالیت خود را در زمینه معرفی روستاها آغاز کرد.
ریشه عنوان روستا از واژه قدیمی رستاق میآید. رستاق در مناطق شمالی و شمال غربی ایران، برای نام گذاری دهستان ها بکار رفته است. از چند نمونه رستاق ها میتوان به: زانوسرستاق، دلارستاق، نمارستاق و کلارستاق اشاره کرد.
در عرف ده عبارت از محدودهای از فضای جغرافیایی است که واحد اجتماعی کوچکی مرکب از تعدادی خانواده که نسبت به هم دارای نوعی احساس دلبستگی، عواطف و علائق مشترک هستند، در آن تجمع مییابند و بیشتر فعالیتهایی که برای تأمین نیازمندیهای زندگی خود انجام میدهند، از طریق استفاده و بهرهگیری از زمین و در درون محیط مسکونیشان صورت میگیرد، این واحد اجتماعی که اکثریت افراد آن به کار کشاورزی اشتغال دارند در عرف محل ده نامیده میشود.
قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری، مصوب تیر ۱۳۶۲، روستا را چنین تعریف میکند: «روستا» که از نظر وضعیت طبیعی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی همگون بوده و با قلمرو معیّن ثبتی یا عرفی مستقل شناخته شود. روستا از حداقل ۲۰ خانوار یا صد نفر ساکن متمرکز یا پراکنده تشکیل میشود. اکثریت ساکنان دائمی روستا بهطور مستقیم یا غیر مستقیم به فعالیت در زمینهٔ کشاورزی، دامداری، باغداری، صنایع روستایی یا صید اشتغال دارند. روستا در عرف به عنوان ده، آبادی، قلعه، دهکده یا قریه نیز نامیده میشود.
درقانون اصلاحات ارضی در ایران ده چنین تعریف میشدهاست: ده یا روستا عبارت از یک مرکز جمعیت و محل سکونت و کار تعدادی خانواده که در اراضی آن ده به کار کشاورزی اشتغال دارند و درآمد بیشتر آنان از طریق کشاورزی حاصل میشود.[نیازمند منبع]
روستا مکانی جهت تأمین مایحتاج شهرنشینان بوده که چند سالی است به دلیل تورم موجود و افزایش قیمت اقلام مورد نیاز روستاها و نبود کفاف درآمد جهت گذران زندگی توسط روستانشینان باعث از رونق افتادن تولیدات روستایی و مهاجرت گستردهٔ روستاییان به شهرها و سکونت در حاشیهٔ شهر شده و باعث روی آوردن روستاییان به مشاغل کاذب در شهرها ازجمله دست فروشی شده که مورد هجوم و اعتراض مغازه داران قرار گرفتهاست.
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به روستا در ویکیگفتاورد موجود است. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ روستا موجود است. |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article روستا, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.