Кёме (орусча корь) — джукъгъан вирус аурууду.
Этиологиясы — кёмени вирусуду.
Кёмени вирусу ауруй тургъан адамлада, неда аурумагъанлай кеслерини организмлеринде джюрютген адамлада болады, аладан башха адамлагъа джугъаргъа боллукъду. Адамдан адамгъа кёме хауа бла джугъады (сёлешген, чючхюрген, джётел этген сагъатда). Кёмеден ауруургъа боллукъла: бир кере да кёме бла аурумагъан адамла (кёбюсюне — сабийле, джаш адамла), вакцина этилмеген адамла.
Кёме джукъса, адам 21 кюнню ичинде аурургъа боллукъду.
Ауруу биринчи 3-5 кюнню ичинде чючхюртеди, адамны бурнундан суу келеди, кёзлери къызарадыла, бир-бирледе кёзлери джарыкъгъа тёзмейдиле. Биринчи ал кюннлеринде температурасы 37-38 градусха дери джетеди. Биринчи 3-5 кюню кетсе, чапырыб башлайды. Къулакъ артларындан бетинден чапырыб тебрейди. Чапыргъаны башланса, температурасы андан да мийикге чыгъады — 39-40 градусха, адам къарыусуз болады, джётел этиб тебрейди. Чапыргъаны экинчи кюнюне (чапыргъаннганындан санасакъ) кёкюрегине, ючюнчю кюнюне аякъларына тюшеди. Чапыргъаны аякъларына тюшсе, температурасы энгишге тюшеди, кесин игирекге санайды. Чапырагъанлары бир-бирине къошуладыла, морха тартадыла, артдан (бир бирледе) умур болуб агъадыла. Бир ыйыкъдан адам маджал болады. Бир-бирледе джётели тохтамай барса, температурасы тюшмесе ёбкелеринде пневмония башланады. Кёмеден ауругъан адам бир-эки айны къарыусуз болуб турады.
Бусагъатда кёме аз тюбейди. Сабийлеге бир джылдан башлаб вакцинация этиледи.
Бу, биологияны юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа. |
This article uses material from the Wikipedia Къарачай-Малкъар (Qarachay-Malqar) article Кёме, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ичиндегиси, CC BY-SA 4.0 лицензиягъа кёре бериледи (башха белгиленмеген эсе). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Къарачай-Малкъар (Qarachay-Malqar) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.