C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś
La Fèrs (in latìn morbus, mâł), cgnusùda anc cuma Murbìl o Sfèrs, l'è 'n mâł dimóndi cuntagióś cauśâ da 'n vìrus c'n un sōl filamènt RNA, al Paramyxovirus dal gènar Morbillivirus.
'L è pusìbil far-'s inśdìr da cal mâł chè, un quèl ch'l à arbasâ dal 75% i caś ad mòrt fra 'l 2000 e 'l 2013.
Al mórub dla Fèrs a 'l inìsi al fà vgnir na févra élta, da spés ad sōvar di 40 °C, tós, miròla lìquida a 'l naś e òć rós ma in dal gir ad dū o tri dè da i prim sìntum i sàltan fóra dal maci biànci dènt'r a la bóca (cgnusùdi cuma maci 'd Köplik) e pò dal maci rósi dapartùt su la pèla ch'i sparìsan da par lōr quànd a s guarìs. In dal 30% a 'l incìrca di caś a gh'è dal cumplicasiòṅ ch'i pōlan purtàr al sugèt a dvintàr sōrd o òrub. In di putèṅ, i più a risć insém a 'l parsòni c'n al diféśi imunitàri arbasàdi, i pōlan cumparìr anc al caghét e di infiamasiòṅ a gl'uréci o a 'l sarvèl.
I èṅ da trénta a sènt su sènt-mila i malâ ch'i gh mōran, cun soquànt caś tut i an anc in Itàglia.
Al mórub al pasa da 'n sugèt a c'l àtar c'n i cōlp ad tós, i starnûd, la salìa o la miròla. Nóṿ parsòni su déś ch'i spartìsan la stésa cambra i armàgnan cuntagiâ, faghénd cònt ch'al vìrus 'l è bòṅ ad pasàr da quàtar dè prima a quàtar dè dòp 'l inìsi dal rash.
This article uses material from the Wikipedia Emiliàn e rumagnòl article Fèrs, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Il contenuto è disponibile in base alla licenza CC BY-SA 4.0, se non diversamente specificato. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Emiliàn e rumagnòl (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.