ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:World economy infobox
This article is outdated.(April 2010) |
ವಿಶ್ವ ಅಥವಾ ಜಾಗತೀಕ ಆರ್ಥಿಕತೆ (ಗ್ಲೋಬಲ್ ಎಕಾನಮಿ) ಎಂದರೆ ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲ ದೇಶಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುವ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ. ಈ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ವಿಶ್ವ ಸಮುದಾಯದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯೆಂದು ನೋಡಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಾಜಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅದು ವಿಶ್ವದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುವಂತಹದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಹಲವಾರು ವಿಧದ ಮಾದರಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಇಲ್ಲಿ ಯಾವ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ 2006ರ ಅಮೆರಿಕಾ ಡಾಲರ್ಗಳಂತಹ ಕರೆನ್ಸಿ (ಹಣ) ಯಿಂದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದನ್ನು ಭೌಗೋಳಿಕ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ತಪ್ಪು ಅಳತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗಲೂ, ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಬಗ್ಗೆ ಇರುವ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ಮತ್ತು ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಬಹಳ ವ್ಯತ್ಯಾಸದಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. ಪರಿಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಅಥವಾ ಭೂಮಿಯ ಹೊರಗಿನ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟದ್ದರಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಹೊರಗಿಡಬೇಕು. ಉದಾರಣೆಗೆ ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನಕ್ಕಾಗಿ ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ಅಂಟಾರ್ಟಿಕಾದ ವಾರಸುದಾರರಿಲ್ಲದ ವಾಣಿಜ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡುದರಿಂದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಅವಕಾಶಗಳ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಮಂಗಳ ನಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಅವಕಾಶಗಳಿದ್ದರೂ ಅದನ್ನು ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಈಗ ಪ್ರಸ್ತುತ ಹಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಗುಪ್ತ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿ ತಾನೇ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದ ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳಾದ ಈ ಮೊದಲು ಗ್ರಹಿಸಿರದ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿನ ಪರಿಗಣಿತ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಮಾನದಂಡಗಳಿಂದ ಆಚೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿ ಮತ್ತು ಭೂಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇವುಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು, ಹೇಳಿಕೆಗಳು, ವಿಧಾನಗಳು, ಮೌಲ್ಯಮಾಪನಗಳು ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಬಹಳ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿದೆ.
ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಮಿತ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿದ್ದು, ಮಾನವನ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಇದರಿಂದ ಪ್ರತ್ಯಕವಾಗಿ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕವಾಗಿ ನಾಣ್ಯಗಳ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಥ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಲಭಿಸದಿದ್ದಾಗ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಯನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಥವಾ ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಸಹಕಾರವು ಚಿತ್ರಣಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ತೊಂದರೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಉದಾಹರಣೆ ಕೊಡುವುದಾದರೆ, ಅಕ್ರಮ ಔಷಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕಪ್ಪು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸರಕುಗಳು ಇವು ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಯಾವುದೇ ಮಾನದಂಡದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಹೆಸರೇ ಹೇಳುವಂತೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನು ರೀತಿಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಲ್ಲ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೆಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ನಿಖರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ನಾಣ್ಯಗಳ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಥವಾ ವ್ಯಾವಹಾರಿಕ ನಾಣ್ಯವಿನಿಮಯದ ದರವನ್ನು ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ನಾಣ್ಯಗಳ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಗುಂಪಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅನುವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ವರ್ಗೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ನಾಣ್ಯವಿನಿಮಯ ದರವು ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕವಾಗಿ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸಮೀಪವರ್ತಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮುದ್ರಿಸಿದ ಅಥವಾ ವ್ಯವಹಾರ ದರವನ್ನು ಸರ್ಕಾರವು ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿರಿಸುತ್ತದೆ.
ಅದರ ಬದಲಾಗಿ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಹಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕವಾಗಿ ಒಂದೇ ನಾಣ್ಯಗಳ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ, ಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿಯ ಚಿಂತನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಧಾನವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನೈಜ ಅಮೆರಿಕಾ ಡಾಲರ್ನೊಂದಿಗೆ ಅಂದಾಜು ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಿಗದಿ ಮಾಡಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಇನ್ನೂ ಹಲವಾರು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯೀಕರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ನಿಖರವಾಗಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿರುವ 6.8 ಬಿಲಿಯನ್ ಜನರು ತಮ್ಮ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯು ಈ ಎಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಅಮೆರಿಕಾ, ಚೀನಾ, ಜರ್ಮನಿ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್ ದೇಶಗಳು ಹೊಂದಿವೆ.
2008ರಲ್ಲಿ ಗುಲಾಬಿಯ ವಿಶ್ವ ಉತ್ಪಾದನೆಯು (ವಿಶ್ವ ಸಮೃದ್ಧ ಉತ್ಪನ್ನ- ಗ್ರಾಸ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್) (ಜಿಡಬ್ಲ್ಯೂಪಿ) ಶೇಕಡಾ 3.2 ಆಗಿತ್ತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದು (ಶೇಕಡಾ 9 ಅನ್ನು ಪಡೆದು ವಿಶ್ವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 21 ಅನ್ನು ಗಳಿಸಿದೆ), ಅಮೆರಿಕಾವು (ಶೇಕಡಾ 1.1 ಅನ್ನು ಗಳಿಸಿ ಶೇಕಡಾ 12 ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ತೋರಿಸಿದೆ), ಯುರೋಪ್ ಯೂನಿಯನ್ನಿಂದ (ಶೇಕಡಾ 0.9 ಅನ್ನು ಪಡೆದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 10.5 ಹಂಚಿಕೆ ಪಡೆಯಿತು), ಮತ್ತು ಭಾರತ (ಶೇಕಡಾ 7.3ರಷ್ಟು ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಶೇ. 5.6ಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. 12 ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕ ದೇಶಗಳಾದ (ಅಮೆರಿಕಾ, ಚೀನಾ, ಜಪಾನ್, ಜರ್ಮನಿ, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ಇಟಲಿ, ರಷ್ಯಾ, ಸ್ಪೇನ್, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಭಾರತ)ವು ಎಲ್ಲ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅರ್ಧ ಭಾಗವಾಗನ್ನು 2008ರಲ್ಲಿ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡಿತ್ತು.
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಸಮೃದ್ಧ ಅಥವಾ ಮುಂದುವರಿದ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಎರಡನೇ ಮೂರುಭಾಗದಿಂದ ನಿಧಾನವಾಯಿತು. 2007ರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 2.7ರಷ್ಟು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, 2008ರಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಶೇಕಡಾ 0.9 ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಏಷ್ಯಾದಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಕಾರಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧಾನಗತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿ ಶೇಕಡಾ 9.8ರಷ್ಟಿದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಶೇ. 6.8ಕ್ಕೆ ಕುಸಿಯಿತು. ಯುರೋಪ್ ನಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಕಾರಣ ಶೇಕಡಾ 5.4ರಷ್ಟಿದ್ದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಶೇ. 2.9ಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಸ್ವತಂತ್ರ ದೇಶಗಳ ಸಮಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಶೇಕಡಾ 8.6ರಿಂದ 5.5ಕ್ಕೆ ಕುಸಿಯಿತು. (non-OECD) ಪಶ್ಚಿಮ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 5.7ರಷ್ಟಿದ್ದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಶೇಕಡಾ 4.2ಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಿತು. ಮಧ್ಯಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಶೇ. 6.3ರಷ್ಟಿದ್ದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಶೇ. 5.9ಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಶೇ. 6.2 ರಷ್ಟಿದ್ದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಶೇ. 5.2ಕ್ಕೆ ಕುಸಿಯಿತು.
ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ-ರಾಜ್ಯಗಳ ಕನಿಷ್ಠಮಟ್ಟದ ಆರ್ಥಿಕತೆ-ರಾಜಕೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ, ಜನರ, ಸರಕುಗಳ, ದೇಣಿಗೆಗಳ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹರಿವಿನ ದೃಢತೆಯ ಮೇಲಿನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಗ್ರಹಣಾ ಶಕ್ತಿ ಬಗ್ಗೆಗಿನ ನಿರ್ಧಾರದಲ್ಲಿ ಹಿಡಿತತಪ್ಪುತ್ತವೆ. ಮತ್ತು ಇವು ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಆರಿಸಿಕೊಂಡ ಬಲಯುತ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಇಯು (EU)ವನ್ನು (ಯೂರೋ) ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ಜನವರಿ 1999ರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಯುರೋಪ್ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಯೂರೋವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣವನ್ನಾಗಿ ಬಳಕೆಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ಈ ನೆಲಗಟ್ಟು ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಏಕೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕವಾಯಿತು. ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಏರುಪೇರುಗಳು ಆಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಾಗೂ ರಾಜಕಾಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಗುವುದು ಸಹಜವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಸಹ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾ ವಾದಿಗಳ ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಳವಳಿಗಳಿಂದ, ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕವಾಗಿ ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಆವೇಗದಿಂದ ತಡೆ ಬರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕೆಲ ಯಶಸ್ವಿ ದೇಶಗಳಾದ ಮುಂಚಿನ ಸೋವಿಯತ್ ಯೂನಿಯನ್, ಮೊದಲಿನ ಯುಗಸ್ಲೋವಿಯಾ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಇರಾಕ್ ನಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಭಾವಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
ಟೆಲಿಫೋನುಗಳು - ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮುಖ್ಯ ಮಾರ್ಗಗಳು: 843,923,500 (2007)
4,263,367,600 (2008)
ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ರಚನೆಗಳೆಂದರೆ:
ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆ:
ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು
ಪಟ್ಟಿಗಳು:
This article uses material from the Wikipedia ಕನ್ನಡ article ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಮಾಡದಿದ್ದ ಹೊರತು ಪಠ್ಯ "CC BY-SA 4.0" ರಡಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ಕನ್ನಡ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.