Дармштадтий (лат.
Darmstadtium; Ds) — Менделеевтің Периодтық кестесінің 10 топ, жетінші периодтың химиялық элементі. Реттік нөмірі – 110, атомдық массасы – 281. Тұрақсыз радиоактивті элемент.
| |||||
Атом қасиеті | |||||
---|---|---|---|---|---|
Атауы, символ, нөмірі | Дармштадтий/ Darmstadtium(Ds), 110 | ||||
Топ типі | |||||
Топ, период, блок | 10, 7, d | ||||
Атомдық масса (молярлық масса) | |||||
Электрондық конфигурация | болжам [Rn] 5f14 6d9 7s1 | ||||
Қабықшалар бойынша электрондар | 2, 8, 18, 32, 32, 16, 2 | ||||
Атом радиусы | 132 пм | ||||
Химиялық қасиеттері | |||||
Ковалентті радиус | 128 пм | ||||
Тотығу дәрежелері | (0), (+2), (+4), (+6), (+8) | ||||
Иондалу энергиясы | 1-ші: 955,2 (960) кДж/моль (эВ) | ||||
Жай заттың термодинамикалық қасиеттері | |||||
Термодинамикалық фаза | |||||
Тығыздық (қ.ж.) | болжам 34.8 г/см³ | ||||
Басқа да қасиеттері | |||||
CAS нөмірі | 54083-77-1 |
Лабораторияда жасанда синтезделген. 267—273Ds санды изотоптар үшін жартылай ыдырау мерзімі - бірнеше миллисекунд. Ең ауыр 281Ds изотопының жартылай ыдырау мерзімі 10 секундатан аспайды.
Элементтің атын ашылған орнының (Германиядағы Дармштадт қаласы) құрметіне қойды. Алғашқы рет 1994 ж. Дармштадттағы Ауыр иондларды щерттеу орталығында синтезделген. Осы орталықта бұның алдында 1981-1984 жылдар аралығында 3 элемент ашылған: 107 (борий), 108 (хассий) және 109 (мейтнерий). Дармштадтий ашылғаннан кейін тағы 2 элемент синтезделген: 111 (рентгений) мен 112 (коперниций).
Дармштадтий келесі изотоптары ядролық реакциялар нәтижесінде алынған:
Және Коперницийдың изотоптарының 283Cn және 285Cn α-ыдырауының нәтижесінде.
Изотоп | Массасы | Жартылай ыдырау мерзімі | Ыдырау түрі |
---|---|---|---|
267Ds | 267 | 2,8 мкс | α-ыдырауаспад в 263Hs |
269Ds | 269 | 179 мкс | α-ыдырау 265Hs |
270Ds | 270 | 0,10 мс | α-ыдырау 266Hs |
271Ds | 271 | 1,63 мс | α-ыдырау 267Hs |
273Ds | 273 | 0,17 мс | α-ыдырау 269Hs |
279Ds | 279 | 0,18 с | спонтанды бөліну (90 %), α-ыдырау275Hs (10 %) |
281Ds | 281 | 9,6 с | спонтанды бөліну (94 %), α-ыдырау 277Hs (6 %) |
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Darmstadtium |
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Дармштадтий, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.