სამხრეთი ევროპა

სამხრეთ ევროპის განსაზღვრისათვის შეიძლება ვისარგებლოთ, როგორც პოლიტიკური, ეკონომიკური და კულტურული მახასიათებლებით, ასევე ის შეიძლება განისაზღვროს თავისი ბუნებრივი თავისებურებითაც, როგორებიცაა მისი გეოგრაფია, კლიმატი და ფლორა.

გეოგრაფიული დაყოფით, სამხრეთ ევროპა ესაა, ევროპის ტერიტორიის სამხრეთი ნაწილი. ეს განმარტება პირობითია და არანაირად არ ზღუდავს მას. სამხრეთ ევროპა, გეოგრაფიულად, აერთიანებს ქვეყანათა 4 დიდ ჯგუფს. ესენია:

1. სამხრეთ-დასავლეთი ევროპა

პირენეის ნახევარკუნძულის ქვეყნები:

•   ანდორა
•   საფრანგეთი (მისი სამხრეთი ნაწილი, ე.წ. ლაჟვარდოვანი ნაპირი)
•   გიბრალტარი
•   მონაკო
•   პორტუგალია
•   ესპანეთი

2. სამხრეთ-ცენტრალური ევროპა

აპენინის ნახევარკუნძულის ქვეყნები:

•   იტალია (ზოგჯერ განიხილავენ ჩრდილოეთ იტალიის გარეშედ)
•   სან-მარინო
•   ვატიკანი

3. სამხრეთ-აღმოსავლეთი ევროპა

ბალკანეთის ნახევარკუნძულის ქვეყნები:

•   ალბანეთი
•   ბოსნია და ჰერცეგოვინა
•   ბულგარეთი
•   ხორვატია
•   საბერძნეთი
•   ჩრდ. მაკედონია
•   მონტენეგრო
•   რუმინეთი
•   სერბეთი
•   სლოვენია
•   თურქეთი (მისი ევროპული ნაწილი — აღმოსავლეთი თრაკია)

4. კუნძულოვანი ქვეყნები

ხმელთაშუა ზღვის ქვეყნები:

•   კვიპროსი
•   მალტა

დაქვემდებარებადი კუნძულები

•   სარდინია და სიცილია
•   კრეტა
•   ბალეარის კუნძულები

 

სამხრეთი ევროპისათვის დამახასიათებელია ხმელთაშუა ზღვის კლიმატი. ხმელთაშუა ზღვის კლიმატი მოიცავს პორტუგალიას, ესპანეთს, სამხრეთ-აღმოსავლეთ საფრანგეთს, იტალიას, ალბანეთს, საბერძნეთს, თურქეთის დასავლეთ და სამხრეთ სანაპირო რეგიონებს, ასევე ხმელთაშუა ზღვის კუნძულებს. აღნიშნული რეგიონისათვის დამახასიათებელია მსგავსი მცენარეები და ლანდშაფტები, მათ შორის მშრალი გორაკები, მცირე ვაკეები, ფიჭვნარი და ზეთისხილი.

ცივი კლიმატი გვხვდება სამხრეთ ევროპის ზოგიერთ ნაწილში, მაგალითად ესპანეთსა და იტალიის მთის ზონებში. ამასთანავე, ესპანეთის ჩრდილოეთ სანაპირო ატლანტიკურ კლიმატს განიცდის.

არმენ ტახტაჯიანის მიერ შედგენილი ფლორისტიკული დარაიონების ნიხედვით, სამხრეთ ევროპაში გავრცელებულია ხმელთაშუა ზღვის რეგიონისთვის დამახასიათებელი ფლორა. ხმელთაშუა ზღვისა და ხმელთაშუა ზღვის სუბტროპიკული კლიმატი გვხვდება ევროპის რეგიონის სამხრეთ ნაწილში, ძირითადად სამხრეთ პორტუგალიაში, ესპანეთში, საფრანგეთის სამხრეთ ნაწილში, იტალიაში, ხორვატიის სანაპიროზე, ბოსნიის, მონტენეგროს, სერბეთის, ალბანეთის, ჩრდილოეთი მაკედონიის, საბერძნეთისა და ხმელთაშუა ზღვის კუნძულებზე.

ქვეყანა	ფართობი (კმ²)	მოსახლეობა (2010 წლ.)	მოსახლეობის სიმჭიდროვე (1 კმ²-ზე)	დედაქალაქი
ალბანეთი	28,748	2,821,977	111.1	ტირანა
ანდორა	468	84,082	179.8	ანდორა-ლა-ველა
ბოსნია და ჰერცეგოვინა	51,129	4,613,414	90.2	სარაევო
ბულგარეთი	110,994	7,364,570	77	სოფია
ხორვატია	56,594	4,489,409	81	ზაგრები
გიბრალტარი (გაერთიანებული სამეფო)	6.8	29,431	4,328	გიბრალტარი
საბერძნეთი	131,990	11,295,002	85.3	ათენი
იტალია	301,338	60,418,711	200.5	რომი
ჩრდილოეთი მაკედონია	25,713	2,114,550	82.2	სკოპიე
მალტა	316	412,966	1,306.8	ვალეტა
მონტენეგრო	13,812	672,181	50	პოდგორიცა
პორტუგალია	92,090	11,317,192	114	ლისაბონი
სან-მარინო	61	31,716	501	სან-მარინო (ქალაქი)
სერბეთი	77,474	7,120,666	102.46	ბელგრადი
სლოვაკეთი	20,273	2,054,199	99.6	ლიუბლიანა
ესპანეთი	504,030	46,030,109	93	მადრიდი
თურქეთი (აღმოსავლეთი თრაკია)	23,764	10,620,739	446.9	ანკარა
ვატიკანი	0.44	826	1877	ვატიკანი
ჯამში	1,338,694	164,127,170	122.60

უდიდესი ურბანული დასახლებები

რიგითობა	ურბანული დასახლება	ქვეყანა	მოსახლეობა	სიმჭიდროვე (1 კმ²-ზე)
1	სტამბოლი (ევროპული ნაწილი)	თურქეთი	8,963,431	2,620
2	მადრიდი	ესპანეთი	6,171,000	4,600
3	მილანი	იტალია	5,257,000	2,800
4	ბარსელონა	ესპანეთი	4,693,000	4,300
5	რომი	იტალია	3,906,000	3,400
6	ნეპალი	იტალია	3,706,000	3,600
7	ათენი	საბერძნეთი	3,484,000	5,000
8	ლისაბონი	პორტუგალია	2,666,000	2,800
9	ბელგრადი	სერბეთი	1,700,000	3,300
10	ვალენსია	ესპანეთი	1,561,000	5,700

• ევროპის სუბ-რეგიონები გაეროს თანახმად