Forsetningarliður

Forsetningar standa oftast á undan viðkomandi fallorðum.

Hlutverk þeirra er til dæmis að kveða nánar á um ýmislegt (oft staðsetningar) auk þess sem þeir stýra falli. Forsetningarliðir mynda merkingarheild og verða ekki slitnir í sundur þótt orðaröðin breytist (hann kemur í dag ↔ í dag kemur hann).

Stundum gerist það að forsetning hætti að stýra falli (missi fallorð sitt). Þá er sagt að hún hætti að vera forsetning og verði að atviksorði.

• Dæmi: Farðu úr úlpunni. (forsetningarliður) → Farðu úr. (atviksorð)
• Dæmi: Stökktu af bílnum. (forsetningarliður) → Stökktu af. (atviksorð)

• Ballið er á morgun.
• Jón á Rein var vistaður í Svartholinu.
• Ég ætla í leikhús. (forsetning + nafnorð)
• Þeir tala um bóndann. (forsetning + nafnorð)
• Stelpan í græna pilsinu er sæt. (forsetning + lýsingarorð + nafnorð)
• Ég fékk nýtt bréf frá gamla manninum. (forsetning + lýsingarorð + nafnorð)

• Björn Guðfinnson (án árs). Íslensk málfræði. Námsgagnastofnun.
• Þórunn Blöndal (1985). Almenn málfræði. Mál og menning.

   Þessi málfræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.