Boðháttur (skammstafað sem bh.) er einn af mörgum háttum sagna sem gefur til kynna skipun, bann eða boð.
Í íslensku er boðhátturinn alltaf í annarri persónu og stendur alltaf fremst í setningu. Tvær leiðir eru til að mynda boðhátt í íslensku: stýfður boðháttur og viðskeyttur boðháttur.
Fyrsta leiðin er að finna stofn sagnorða (sem er gert með því að taka nafnháttinn (að hoppa, að elska) og fjarlægja endinguna -a nema þetta sé veik sögn sem endar á -aði í þátíð eins og skrifa) og kallast þetta stýfður boðháttur og er hann í annarri persónu eintölu.
Viðskeyttur boðháttur er þegar fornafni (þú eða þið) er skeytt aftan á stofn sagnar og tekur breytingum í samræmi við grannhljóð. Boðháttur annarrar persónu fleirtölu hefur sama form og framsöguháttur nútíðar. Persónufornafninu þið er ýmist sleppt eða haft á eftir boðhættinum.
Dæmi: Farið (þið) út! (Samanber „Þið farið út“ þar sem sögnin er í framsöguhætti.)
Hægt er að mynda boðhátt af sögninni að vinna (stýfður vinn, viðskeyttur fleirtölu vinnið) en hann er sjaldan notaður.
Í ensku hafa boðháttur („Jump!“ (hoppaðu)) og nafnháttur (to jump (að hoppa)) sama form. Dæmi:
Boðháttur fyrstu persónu fleirtölu (us, „við“) er gefinn til kynna með orðasambandinu let's (bókstaflega lof okkur en samsvarar frekar við skulum). Dæmi:
Í latínu er boðháttur notaður. Dæmi:
Þegar boðháttur í latínu er settur í fleirtölu bætist oftast -te við boðháttinn í fleirtölu.
This article uses material from the Wikipedia Íslenska article Boðháttur, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Efnið er aðgengilegt undir CC BY-SA 4.0 nema annað komi fram. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Íslenska (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.