Arthropoda: Pilo dagiti ayup

Dagiti artropoda ken kamkameng iti pilo nga Artropoda (manipud ti Griego ἄρθρον árthron, "nagsilpuan", ken ποδός podós "saka", no pagtiponen ket kaibuksilanna ti "nasilpo-silpo a saka"), ken mangiraman kadagiti insekto, dagiti arachnida, ken dagiti crustacea. Dagiti Artropoda ket nailaslasin babaen kadagiti nagsilpo-sailpo a kameng ti bagi ken dagiti kutikula, a kaaduan kadagitoy ket naaramid iti α-kuitina; dagitoy a kutikula dagiti crustacea ket dagiti pay biomineralisado iti kalsio karbonato. Ti nasikkil a kutikula ket manglapped ti idadakkel, isunga dagiti artropoda ket kankanayon a sinuksukatan dagitoy babaen ti panaglupos. Ti plano ti bagi ti artropoda ket buklen dagiti naul-ulit a paset, a ti tunggal maysa ket adda iti maysa a paris dagiti ekstrimidad. Dagiti pannakaidumdumada ket nangpakabael kaniada nga agbalin kadagiti kaaduan a kamkameng ti sebbangan kadagiti amin a ekolohiko atimpuyogan kadagiti kaaduan nga enbironmento. Addaan dagitoy ti sumurok a maysa a riwriw a naipalplawag a sebbangan, a mangaramid kadagitoy ti ad-adu ngem 80% kadagiti amin a naipalawag a sibibiag a sebbangan ti ayup, nga adda kadagitoy ket, a saan a kasla kadagiti kaaduan nga ayup, ket narang-ayda kadagiti namaga nga enbironmento. Sumakop dagitoy iti kadakkel manipud ti mikroskopiko a plankton aginggana ti babassit a metro ti kaatiddog.

Arthropoda Sakup ti panawen: 540–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N Kambriano–Kaudian
Dagiti awanen ken moderno nga arthropoda
Taksonomia
Pagarian:	Animalia
Superpilo:	Ecdysozoa
(di nairanggo):	Panarthropoda
(di nairanggo):	Tactopoda
Pilo:	Arthropoda Lar, 1904
Subpilo, dagiti di naipuesto a henero, ken dagiti klase
Subphylum †Trilobitomorpha †Trilobita – trilobites (awanen) Subpilo ti Chelicerata Euchelicerata – arachnida, xiphosura, kdpy. Pycnogonida – laws Subphylum Myriapoda Chilopoda – dagiti gayaman Diplopoda – dagiti dikendiken Pauropoda – kabsat a grupo dagiti dikendiken Symphyla – kapada ti gayaman Subphylum Crustacea Branchiopoda – naapgad a pasayan kdpy. Remipedia – dagiti bulsek a crustacea Cephalocarida – horseshoe shrimp Maxillopoda – barnacles, copepods, fish lice, kdpy. Ostracoda – seed shrimp Malacostraca – dagiti udang, kappi, pasayan, kdpy. Subphylum Hexapoda Entognatha – springtails, kdpy. Insecta – dagiti insekto Incertae sedis Camptophyllia (awanen) Marrellomorpha (awanen) Acanthomeridion (awanen) Thelxiope (awanen) Euthycarcinoidea (awanen) Carnarvonia (awanen)
Kapada a nagan
Condylipoda Latreille, 1802