Ֆրանկֆուրտի Գյոթեի Անվան Համալսարան

Ֆրանկֆուրտի Գյոթեի անվան համալսարան
Տեսակ	հասարակական համալսարան, Local Internet registry? և լրիվ համալսարան
Հիմնադրված է	1914
Անվանված է	Յոհան Վոլֆգանգ ֆոն Գյոթե
Անդամակցություն	Գերմանիայի հետազոտական ցանց, Գերմանացի ռեկտորների կոնֆերանս, Գերմանիայի համալսարանական սպորտային ֆեդերացիա, Եվրոպայի համալսարանների միություն, Informationsdienst Wissenschaft?, UFA / DFH / FGU?, RIPE Network Coordination Centre?, ArXiv, German National Research Data Infrastructure (NFDI) e.V.? և ORCID
Երկիր	Գերմանիա
Տեղագրություն	Ֆրանկֆուրտ
Կայք	goethe-university-frankfurt.de
Ֆրանկֆուրտի Գյոթեի անվան համալսարան, Գերմանիա
Johann Wolfgang Goethe-Universität Frankfurt am Main Վիքիպահեստում

Համալսարանն իր 100 ամյակը նշել է 2014 թվականին։ Համալսարանի առաջին կին նախագահը՝ Բիրգիտտա Ուոլֆը, իր պաշտոնը զբաղեցրեց 2015 թվականին ։ 20 նոբելյան մրցանակակիրներ անդամակցել են համալսարանին, այդ թվում՝ Մաքս Լաուեն և Մաքս Բոռնը ։ Համալսարանը համագործակցում է նաև հեղինակավոր Գոթֆրիդ Վիլհելմ Լեյբնիզի 18 դափնեկիրների հետ ։

Գյոթեի համալսարանը Ռեյն-Մայն-Նեկկարի ՏՏ կլաստերի մասն է կազմում։ Մայնցի համալսարանը, Ֆրանկֆուրտի Գյոթեի համալսարանը և Դարմշտադտի տեխնիկական համալսարանը միասին կազմում են Ռեյն-Մայնի համալսարանները։

 

Համալսարանի պատմական արմատները կարելի է գտնել դեռևս 1484 թվականին, երբ պատրիարք Լյուդվիգ ֆոն Մարբուրգը հիմնեց Քաղաքային խորհրդի գրադարանը։ Միավորված լինելով այլ հավաքածուների հետ, այն 1668 թվականին վերանվանվեց քաղաքի գրադարան, և 1914 թվականին այն դարձավ համալսարանական գրադարան։ Կախված երկրից՝ հիմնադրման ամսաթիվը այլ կերպ է արձանագրվում։ Ըստ անգլո-ամերիկյան հաշվարկների՝ Գյոթեի համալսարանի հիմնադրման տարեթիվը պետք է դառնար 1484 թվականը։ Գերմանիայում դոկտորական աստիճան շնորհելու իրավունք ստանալու օր է համարվում համալսարանի հիմնադրման տարին։

Համալսարանը պատմականորեն առավել հայտնի է դարձել իր սոցիալական հետազոտությունների ինստիտուտի կողմից (հիմնադրվել է 1924 թ.), Ֆրանկֆուրտյան դպրոցի ինստիտուցիոնալ տունը, 20-րդ դարի գերակա փիլիսոփայության և հասարակական մտքի դպրոցի միջոցով։ Այս դպրոցի հետ կապված հայտնի գիտնականներից Թեոդոր Ադորնոն, Մաքս Հորխայմերը և Յուրգեն Հեբերմասը, ինչպես նաև Հերբերտ Մարկուզեն, Էրիխ Ֆրոմը և Վալտեր Բենիամինը։ Ֆրանկֆուրտի համալսարանի այլ հայտնի գիտնականների թվում կարելի է նշել նաև սոցիոլոգ Կարլ Մանհայմին, փիլիսոփա Հանս Գեորգ Գադամերին, կրոնի փիլիսոփաներ՝ Ֆրանց Ռոզենցվայգին, Մարտին Բյուբերին և Պաուլ Տիլիխին, հոգեբան Մաքս Վերտհայմերին և սոցիոլոգ Նորբերտ Էլիասին։ Ֆրանկֆուրտի համալսարանը ժամանակ առ ժամանակ ազատական էր համարվում և հեղինակություն էր վայելում հրեական և մարքսիստական (կամ նույնիսկ հրեա-մարքսիստական) գիտության շրջանում։ Նացիոնալ-սոցիալիստական ժամանակաշրջանում համալսարանի ակադեմիկոսների գրեթե մեկ երրորդը և նրա ուսանողների մեծ մասը աշխատանքից հեռացվեց ռասայական և (կամ) քաղաքական նկատառումներից ելնելով։ Համալսարանը մեծ դեր ունեցավ նաև 1968 թվականին Գերմանական ուսանողական շարժման կյանքում։

Համալսարանն ազդեցիկ է եղել նաև բնական գիտությունների և բժշկության բնագավառներում՝ ունենալով նոբելյան մրցանակակիրներ, այդ թվում՝ Մաքս Լաուեն և Մաքս Բոռնը, և այնպիսի ձեռքբերումներ, ինչպիսին է Շտեռն-Գեռլախի փորձը։

Վերջին տարիներին համալսարանը հատուկ ուշադրություն է դարձնում մասնավորապես իրավագիտության, պատմության և տնտեսագիտության վրա՝ ստեղծելով նոր ինստիտուտներ, ինչպիսիք են Իրավագիտության և ֆինանսների ինստիտուտը և Ֆինանսական ուսումնասիրությունների կենտրոնը։ Համալսարանի գլխավոր նպատակներից մեկն այն է, որ Գերմանիայում ֆինանսների և տնտեսագիտության ոլորտում դառնա առաջատար՝ հաշվի առնելով դպրոցի հարևանությունը Եվրոպայի ֆինանսական կենտրոններից մեկի հետ ։ Գյոթեի համալսարանը ֆինանսական տնտեսագիտության ոլորտում հետազոտությունների համար միջազգային մրցանակ է սահմանել ՝ ֆինանսական տնտեսական ոլորտում ։

 

 

Համալսարանը բաղկացած է 16 ֆակուլտետից

• 01. Իրավագիտության ֆակուլտետ
• 02. Տնտեսագիտության ֆակուլտետ
• 03. Հասարակագիտության ֆակուլտետ
• 04. Մանկավարժության ֆակուլտետ
• 05. Հոգեբանության ֆակուլտետ
• 06. Աստվածաբանության (Բողոքականության) ֆակուլտետ
• 07. Կաթոլիկության ֆակուլտետ
• 08. Պատմության և փիլիսոփայության ֆակուլտետ
• 09. Լեզվաբանության, մշակույթի և արվեստի ֆակուլտետ
• 10. Ժամանակակից լեզվաբանության ֆակուլտետ
• 11. Երկրագիտության/Աշխարհագրության ֆակուլտետ
• 12. Ինֆորմատիկայի և մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
• 13. Ֆիզիկայի ֆակուլտետ
• 14. Քիմիայի և դեղագործության ֆակուլտետ
• 15. Կենսաբանության ֆակուլտետ
• 16. Բժշկագիտության ֆակուլտետ

Բացի այդ, կան նաև Մաքս Պլանկի անվան մի քանի գիտահետազոտական ինստիտուտներ;

• Մաքս Պլանկի կենսաֆիզիկայի ինստիտուտ
• Մաքս Պլանկի ուղեղի հետազոտությունների ինստիտուտ
• Մաքս Պլանկի անվան եվրոպական պատմության ինստիտուտ

 

 

Համալսարանը բաղկացած է Մայնի Ֆրանկֆուրտի 4 մասնաշենքերից

• «Ուեստենդի մասնաշենք»

Համալսարանի գլխավոր մասնաշենքն է, որում առկա են հասարակական գիտությունների, մանկավարժության, հոգեբանության, աստվածաբանության, փիլիսոփայության, պատմության, բանասիրության, հնագիտության, իրավագիտության, տնտեսագիտության և բիզնես կառավարման և աշխարհագրության ֆակուլտետները։

• «Բոքենհայմի մասնաշենք»

Համալսարանի գրադարան, մաթեմատիկա, ինֆորմատիկա, արվեստի պատմություն, կերպարվեստ։

• «Ռիդբերգի մասնաշենք»

Դեղագործություն, ֆիզիկա, քիմիա, կենսաքիմիա, կենսաբանություն, երկրաբանություն և աշխարհագրություն։

• «Նիդերադի մասնաշենք»

Բժշկագիտություն, ատամնաբուժություն, համալսարանական հիվանդանոց։

• «Գինհայմի մասնաշենք»

Սպորտ։

Ուեստենդի մասնաշենք

 

 

Համալսարանի «Ուեստենդի մասնաշենքը» ժամանակակից ճարտարապետության ոճով կառուցված գունավոր շենք է, որը նախագծել է Հանս Պոելցիգը ։ 1930 թվականի հոկտեմբերի 30-ին Այ Ջի Ֆարբեն շենքի տնօրեն Բարոն Շնիցլերը իր բացման խոսքում նշել է, որ շենքի ոճն ի սկզբանե ընտրվել է «գերմանական գիտական և առևտրային աշխատուժի խորհրդանիշ, որը պատրաստված է երկաթից և քարից»։

Համալսարանային համալիրը շահագործման ենթարկելուց հետո, մասնաշենքին կից շինություններ կառուցվեցին։ 2008 թվականի մայիսի 30-ին the Ֆինանսների պալատը տեղափոխվեց նոր շենք, որը նախագծվել էր ճարտարապետ Քլայհյուզի կողմից՝ հետևելով Այ Ջի Ֆարբեն շենքի ոճին։ Ֆինանսների պալատի շենքի վերին հարկերում կան մի քանի առանձին գրասենյակներ, ինչպես նաև `գրասենյակային տարածքներ` հետազոտողների և ուսանողների համար։ Առաջին հարկը բաց է հանրության համար և այցելուներին դիմավորում է ընդարձակ, լուսավոր նախասրահում, որը տանում է դեպի դասախոսությունների դահլիճներ, սեմինարների սենյակներ և տեղեկատվական կենտրոն, շուրջօրյա տեղեկատու գրադարան։ Առաջին հարկում տեղակայված են նաև համակարգչային սրահներ և սրճարան։ Նախասրահի հատակը, պատերը և առաստաղը զարդարված են ցանցային ձևավորմամբ, որը շարունակվում է ամբողջ շենքում։ Հատակի ծածկույթը կառուցելիս ոգեշնչվել են Ռաֆայելի «Աթենքի դպրոցը» որմնանկարից։

Գյոթեի անվան բիզնես դպրոցը համալսարանին կից բարձրագույն բիզնես դպրոց է, որը հիմնադրվել է 2004 թվականին, Ուեստենդ մասնաշենքի ֆինանսների պալատի մասն է կազմում։ Այն ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որը պատկանում է համալսարանին։ Գյոթեի անվան բիզնես դպրոցի նախագահը Ռոլֆ Է. Բրուերն է, ով եղել է գերմանական բանկի դիտորդական խորհրդի նախկին նախագահը։ Գյոթեի բիզնես դպրոցը կրթության ոլորտում համագործակցություն ունի Հայդերաբադի Հնդկական բիզնես դպրոցի հետ։

• Թեոդոր Վ. Ադորոն (1903–1969), փիլիսոփայության և սոցիոլոգիայի կրկնակի օրդինարիուս և Ֆրանկֆուրտի դպրոցի անդամ
• Մաքս Հորքհայմեր, Ֆրանկֆուրտի դպրոցի անդամ
• Յուրգեն Հաբերմաս, սոցիոլոգ և փիլիսոփա
• Հանս Բեթհե, ֆիզիկոս (Նոբելյան մրցանակակիր 1967)
• Մաքս Բոռն, տեսական ֆիզիկոս և մաթեմատիկոս (Նոբելյան մրցանակակիր 1954)
• Կլաուս Բրինգման, պատմաբան
• Ռոլֆ վան Դիք, սոցիալական հոգեբան
• Պաուլ Էռլիխ, Նոբելյան մրցանակակիր 1908
• Վալտեր Գերլաչ, տեսական ֆիզիկոս
• Վալտեր Հոլշտեյն (1901–1982), Եվրոպական հանձնաժողովի առաջին նախագահ
• Հելմութ Կյեները, հոգեբան դարձավ ներդրումային մասնագետ, K1 հիմնադրամի Ֆինանսական բուրգի հիմնադիր
• Վլադիմիր Կոչակ, տնտեսագետ, իրավաբան, քաղաքական գործիչ և դիվանագետ
• Յոզեֆ Մենգելե, Նացիստական համակենտրոնացման ճամբարների սպա և բժիշկ, Օսվենցիմ
• Բուդեվին Սիրկս, Հին Օրենքի պատմության պրոֆեսոր 1997-ից 2005 թվականներին, հետագայում Օքսֆորդում Ռեգիուսում քաղաքացիական իրավունքի պրոֆեսոր
• Ալֆրեդ Շմիդթ, փիլիսոփա և թարգմանիչ
• Հորսթ Ստյուքեր, տեսական ֆիզիկոս
• Ալեքսանդր Ռ. Թոդ, Բարոն Թոդ, քիմիկոս
• Մովսես Ռոթշիլդ, նորարար
• Լուչիանո Ռեզոլա, տեսական աստղաֆիզիկոս

• Պոլ Էրլիչ․ 1908 Նոբելյան մրցանակ ֆիզիոլոգիայի կամ բժշկության ոլորտում
• Մաքս ֆոն Լաուե. 1914 թվական Նոբելյան մրցանակ ֆիզիկայի ոլորտում
• Օտտո Լոեվի 1914 թվական Նոբելյան մրցանակ ֆիզիոլոգիայի ոլորտում
• Փոլ Քարեր 1937 թ. Նոբելյան մրցանակ քիմիայի ոլորտում
• Օտտո Շտերն . 1943 թ. Նոբելյան մրցանակ ֆիզիկայի ոլորտում
• Մաքս Բոռ. 1954 թ.-ին Նոբելյան մրցանակ ֆիզիկայի ոլորտում
• Ալեքսանդր Ռոբերտուս Թոդ . 1957 թ. Նոբելյան մրցանակ քիմիայի ոլորտում
• Կառլ Զիգլեր . 1963 թ. Նոբելյան մրցանակ քիմիայի ոլորտում
• Հանս Բեթե . 1967 թ. Նոբելյան մրցանակ ֆիզիկայի ոլորտում
• Նիլս Յերնե․ 1984 Նոբելյան մրցանակ ֆիզիոլոգիայի ոլորտում
• Գերդ Բինինգ. 1986 թ. Նոբելյան մրցանակ ֆիզիկայի ոլորտում
• Ժան-Մարի Լեն. 1987 թ. Նոբելյան մրցանակ քիմիայի ոլորտում
• Հարթմութ Միշել. 1988 թ. Նոբելյան մրցանակ քիմիայի ոլորտում
• Ռայնհարդ Սելտեն. 1994 թ. Նոբելյան մրցանակ տնտեսագիտության ոլորտում
• Հորստ Շտորմեր. 1998 թ. Նոբելյան մրցանակ ֆիզիկայի ոլորտում
• Գյունթեր Բլոբել. 1999 թ. Նոբելյան մրցանակ ֆիզիոլոգիայի կամ բժշկության ոլորտում
• Պիտեր Գրինբերգ. 2007 թ. Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ

• Ըստ «Նյու Յորք Թայմս»ի համալսարանը գործատուի ընտրությամբ աշխարհի 10 լավագույն բուհերի շարքում է գտնվում։ 2012 թվականին Գյոթեի համալսարանը դասվել է 150 համալսարաններից 10-րդ հորիզոնականում։
• Շանհայի վարկանիշային աղյուսակ 101-150
• Աշխարհի համալսարանների վարկանիշային աղյուսակ 279

• University homepage (en)
• Verified University Twitter account (in German)
• Official University Instagram account (in German)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրանկֆուրտի Գյոթեի անվան համալսարան» հոդվածին։