Տափաստանային մկնաճուռակ (լատին․՝ Circus macrourus), ճուռակների ընտանիքին պատկանող թռչուն։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։
Տափաստանային մկնաճուռակ | |
Տափաստանային մկնաճուռակ | |
Դասակարգում | |
Ենթատիպ | Ողնաշարավորներ (Vertebrata) |
Դաս | Թռչուններ (Aves) |
Ենթադաս | Տիպիկ թռչուններ (Neognathae) |
Վերնակարգ | Neoaves |
Կարգ | Ճուռականմաններ (Accipitriformes) |
Ընտանիք | Ճուռակներ (Accipitridae) |
Ցեղ | Մկնաբազեներ (Circus) |
Տեսակ | Տափաստանային մկնաճուռակ (C. macrourus) |
Միջազգային անվանում | |
Circus macrourus Gmelin, 1770 | |
Տարածվածություն և պահպանություն | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝ Վտանգման սպառնացող վիճակին մոտ գտնվող տեսակ Տաքսոնի տարածվածությունը |
Տարածված է Հարավարևելյան Եվրոպայում, Հյուսիսային Ղազախստանում և Հարավարևմտյան Սիբիրում։ Հայաստանում նկատվել է Աբովյանի, Արտաշատի, Սևանի և այլ շրջաններում, առավելապես կիսաանապատային և լեռնատափաստանային գոտիներում։ Դասվում է Հայաստանի բնադրող չվող տեսակների թվին։
Ապրում են սովորաբար ծովի մակարդակից 800-2000 մ բարձրությունների վրա՝ լեռնատափաստաններում և լայնարձակ հարթավայրային հովիտներում։ Չուի ընթացքում տարածված են։ Գյուղատնտեսական կարիքների համար դրանց օգտագործման հետ կապված ապրելավայրերը զգալիորեն քայքայվել են։
Բները դնում են ուղղակի հողի վրա, սովորաբար խիտ խոտաբույսերում՝ ապրիլի երկրորդ կեսին-մայիսի սկզբին։ Զարգացումը 30 օր է։ Ձագերը դուրս են գալիս հունիսի առաջին կեսին։ Թռչող, երիտասարդ թռչունները հանդիպում են հուլիսի կեսերից։ Սնվում են հիմանականում մկանանման կրծողներով և մանր թռչունների ձագերով։
Հազվագյուտ, նկատելիորեն կրճատվող թվաքանակով, ողջ տարվա ընթացքում չվահյուր տեսակ է, որը ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում սպառնալիքին մոտ գտնվող կարգավիճակով։ ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես վտանգված տեսակ։
Հայաստանում ընդհանուր թվաքանակը հայտնի չէ։
Վտանգման հիմնական գործոններն են կիսաանապատային և լեռնատափաստանային գոտիներում հողերի ինտենսիվ յուրացման հետ կապված ապրելավայրերի զգալի քայքայումը, բների ոչնչացումն ապրելավայրերում անասունների արածեցման հետևանքով։
Պահպանվում է «Սևան» ազգային պարկում։
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տափաստանային մկնաճուռակ» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տափաստանային մկնաճուռակ» հոդվածին։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Տափաստանային մկնաճուռակ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.