ބޮލިވޭރިއަން ރިޕަބްލިކް އޮފް ވެނެޒުއޭލާއަކީ ދެކުނު އެމެރިކާ ބައްރުގެ އުތުރު އައްސޭރީގައި އޮންނަ ޓްރޮޕިކަލް ޤައުމެކެވެ.
ދެކުނު އެމެރިކާގެ މައި ބައްރާ ގުޅިފައިވާ ވެނެޒުއޭލާއަށް ނިސްބަތްވާ އެތައް ރަށެއް ކެރީބިއަން ކަނޑުގައިވެއެވެ.
Bolivarian Republic of Venezuela[1] República Bolivariana de Venezuela ފަންވަތް:Es icon | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
Motto: Historic: Dios y Federación ފަންވަތް:Es icon "God and Federation" | ||||
Anthem: Gloria al Bravo Pueblo ފަންވަތް:Es icon Glory to the Brave People | ||||
Capital and largest city | Caracas 10°30′N 66°58′W / 10.500°N 66.967°W | |||
Official languages | Spanish[2] | |||
National language | Spanish [2] | |||
Ethnic groups | 67% Mestizo, 21% White, 1% Amerindian, 9% others (Africans, Arabs, Asians)[ރެފަރެންސް ބޭނުންވޭ] | |||
Demonym | Venezuelan | |||
Government | Federal presidential republic | |||
- | President | Nicolás Maduro | ||
- | Vice President | Ramón Carrizales | ||
Independence | ||||
- | from Spain | 5 July 1811 | ||
- | from Gran Colombia | 13 January 1830 | ||
- | Recognized | 30 March 1845 | ||
Area | ||||
- | Total | 916,445 km2 (33rd) 353,841 sq mi | ||
- | Water (%) | 0.32[3] | ||
Population | ||||
- | July 2009 estimate | 26,814,843 (40th) | ||
- | 2001 census | 23,054,985 | ||
- | Density | 30.2/km2 (173rd) 77/sq mi | ||
GDP (PPP) | 2008 estimate | |||
- | Total | $359.210 billion (31st) | ||
- | Per capita | $12,806 (63rd) | ||
GDP (nominal) | 2008 estimate | |||
- | Total | $319.443 billion (31st) | ||
- | Per capita | $11,388 (53rd) | ||
Gini (2007) | 42.2 Error: Invalid Gini value | |||
HDI (2007) | 0.844 Error: Invalid HDI value · 58th | |||
ކަރަންސީ | Bolívar fuerte[4] (VEF) | |||
Time zone | UTC-4:30 | |||
ޑްރައިވްސް | right | |||
Calling code | +58 | |||
އިންޓަރނެޓް ޓީއެލްޑީ | .ve | |||
^ The "Bolivarian Republic of Venezuela" has been the full official title since the adoption of the new Constitution of 1999, when the state was renamed in honor of Simón Bolívar. ^ The Constitution also recognizes all indigenous languages spoken in the country. ^ Area totals include only Venezuelan-administered territory. ^ On 1 January 2008 a new bolivar, the bolívar fuerte (ISO 4217 code VEF), worth 1,000 VEB, was introduced. |
ވެނެޒުއޭލާގެ ރަސްމީ ބަހަކީ ބްރެޒިލް ފިޔަވައި ދެކުނު އެމެރިކާގައި ހުރި އެހެން ޤައުމުތަކެކޭ އެއްފަދައިން އިސްޕެނިޝް ބަހެވެ. އިނގިރޭސި ބަހުން ވެނެޒުއޭލާގެ މީހުންނަށް ކިޔަނީ ވެނެޒުއޭލަންސްއެވެ. ޤައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޝަހަރަކީ ކަރަކާސްއެވެ. ވެނެޒުއޭލާގެ ވެރިރަށަކީ ވެސް ކަރަކާސްްއެވެ. ވެނެޒުއޭލާއަކީ ފެޑެރަލް ރިޔާސީ ޖުމްހޫރިއްޔާއެކެވެ. ޤައުމުގެ އާބާދީއަކީ 28 މިލިއަނެވެ. އެހެންކަމުން މިއީ ދުނިޔޭގައި 42 ވަނައަށް އެންމެ އާބާދީ ބޮޑު ޤައުމެވެ. ބިމުގެ ބޮޑުމިނަކީ 0.9 މިލިއަން އަކަކިލޯމީޓަރެވެ. ދުއްވާއެއްޗެހި ދުއްވަނީ ކަނާތްފަރާތުންނެވެ. އިންޓަނެޓް ކޯޑަކީ ve. އެވެ. ކޯލިން ކޯޑަކީ +58 އެވެ. ފައިސާގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރަނީ ބޮލިވާރް ފުއެރްތޭއެވެ.
“ވެނެޒުއޭލާ” މި ނަން ނެގިފައިވަނީ ވެނެޒުއޯލާ މި ބަހުންނެވެ. މި ނަން ދިނީ އިޓަލީގެ މީހެކެވެ. އެއީ އޭނާގެ އަމިއްލަ ސިޓީ ކަމުގައިވާ އިޓަލީގެ ވެނިހަށް ނިސްބަތްކޮށެވެ. ވެނެޒުއޯލާގެ މާނައަކީ ކުޑަ ވެނިހެވެ.
ވެނެޒުއޭލާގެ އިރުމަތީގައި އޮތީ ގުޔާނާއެވެ. ދެކުނުގައި އޮތީ ބްރެޒިލްގެ ކޯރެކެވެ. ހުޅަނގުގައި އޮތީ ކޮލަންބިޔާއެވެ. ޓްރިނިޑާޑް އެންޑް ޓޮބޭގޯ އާއި ގްރެނާޑާ އާއި ސަންތި ލޫޫސިޔާ އާއި ބާާބަޑޮޮސް ފަދަ ރަށްރަށް އޮތީ ވެނެޒުއޭލާގެ އުތުރުގައެވެ.
ވެނެޒުއޭލާގައި މީހުން ދިރިއުޅެން ފަށާފައިވާކަމަށް އާސާރީ ހެކިތަކުން ދައްކަނީ މީގެ 15 ވަރަކަށް ސާސްކަފު ކުރިން ކަމަށެވެ. އެންމެ ފުރަތަމައަށް އިސްޕޭނުގެ އިސްތިޢުމާރުގެ ދަށަށް ގޮސްފައިވަނީ މީލާދީން 16 ވަނަ ޤަރުނުގެ ކުރީކޮޅުގައެވެ. ވެނެޒުއޭލާއަށް އިސްޕޭނުގެ ކިބައިން މިނިވަންކަން ހޯއްދަވައި ދެއްވުމުގައި އެންމެ ބޮޑު މަސައްކަތެއް ކުރެއްވި ބޭފުޅަކީ ސިމޯން ބޮލިވަރއެވެ. ސިމޯން ބޮލިވަރއަކީ ހަމަ އެކަނި ވެނެޒުއޭލާ މިނިވަންކުރެއްވުމުގައި މަސައްކަތްކުރެއްވި ބޭފުޅެއް ނޫނެވެ. ވެނެޒުއޭލާގެ އިތުރުން ކޮލަންބިޔާ އާއި ޕެނަމާ އާއި އިކުއެޑޯ އާއި ބޮލީވިއާ އާއި ޕެރޫ ވެސް މިނިވަންވެފައިވަނީ ސިމޯން ބޮލިވަރގެ މަސައްކަތުންނެވެ. ވެނެޒުއޭލާގެ ރަސްމީ ނަމުގައި “ބޮލިވޭރިއަން ރިޕަބްލިކް އޮފް ވެނެޒުއޭލާ” އޭ އޮންނަނީ ވެސް މި ސަބަބަށް ޓަކައެވެ. ސިމޯން ބޮލިވަރ ގެ ޝަރަފަށް ޓަކައެވެ. އިސްޕޭނުގެ ކިބައިން 5 ޖުލައި 1811 ގައި މިނިވަންވުމަށް ފަހުގައި ވެނެޒުއޭލާ އޮތީ ގްރޭން ކޮލަންބިޔާގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ގްރޭން ކޮލަންބިޔާއާ ވަކިވެ، މިނިވަން ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި ޤާއިމުވީ 1830 ވަނަ އަހަރުގެ ޖަނަވަރީ މަހުގެ 13 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. ވެނެޒުއޭލާގެ މިނިވަންކަން ރަސްމީ ގޮތުން ރެކޮގްނައިޒް ކުރެވިފައިވަނީ 30 މާރޗް 1945 ގައެވެ. 1998 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ވެނެޒުއޭލާގެ ރައީސްކަން ކުރައްވަމުން ގެންދަވަނީ އޫގޯ ޗާވޭޒްއެވެ.
ދެކުނު އެމެރިކާ ބައްރަށް ބަލާއިރު ވިހާ ރޭޓް އެންމެ ރަނގަޅު އެއް ޤައުމަކީ ވެނެޒުއޭލާއެވެ. 1930 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ވެނެޒުއޭލާގެ ބޯހިމެނުމުން އެ ޤައުމުގެ ތަފާތު ނަސްލުތަކުގެ މީހުން އެނގޭކަށެއް ނޯވެއެވެ. އެހެން ކަމުން އެ ޤައުމުގެ މީހުންގެ ނަސްލުތަކުގެ ހިސާބުގައި ގެންގުޅެވެމުން އަންނަނީ އަންދާސީ ޢަދަދެކެވެ. އާބާދީގެ 67% މީހުންނަކީ މެސްޓިޒޯއިންނެވެ. ނުވަތަ ޔޫރަޕު މީހުންނާއި އެމެރިންޑިޔަނުންގެ މަސްހުނި ނަސްލެވެ. 21% މީހުންނަކީ ދޮން މީހުންނެވެ. 1% އަކީ އެމެރިންޑިޔަނުންނެވެ. 9% އަކީ އެފްރިކާ، އޭޝިޔާ، އަދި ޢަރަބި ނަސްލުގެ މީހުންނެވެ. ވެނެޒުއޭލާގެ އާބާދީގެ 97% އަކީ ކްރިސްޓިޔަނުންނެވެ. ސަގާފަތު ވެނެޒުއޭލާގެ ހެރިޓޭޖަށާއި އާޓަށާއި ސަގާފަތަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ކެރީބިއަން އަސަރު ފޯރާފައިވެއެވެ. ހަމަ އެހެންމެ އިސްޕޭނާއި އެފްރިކާ އަދި ޢަރަބިންނާއި އެމެރިންޑިޔަނުންގެ ސަގާފަތުގެ އަސަރު ވެސް ވެނެޒުއޭލާގެ ސަގާފަތުން ފާހަގަ ކުރެވެއެވެ.
ވެނެޒުއޭލާއަކީ ތެލުގެ މުއްސަނދިކަން ލިބިފައިވާ ޤައުމެކެވެ. މީގެ އިތުރުން ރަނާއި ޖަވާހިރާއި ދަގަނޑު އެ ޤައުމުން ނަގައެވެ. އެ ޤައުމުގެ ޖީ.ޑީ.ޕީ ޕަރކެޕިޓާ އަކީ 12806 ޑޮލަރެވެ.
This article uses material from the Wikipedia ދިވެހިބަސް article ވެނެޒުއޭލާ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ދިވެހިބަސް (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.