1 Мая

1 мая (1 траўня) — сто дваццаць першы (сто дваццаць другі ў высакосны год) дзень года па Грыгарыянскім календары.

 

• 305: Рымскі імператар Дыяклетыян добраахвотна адмовіўся ад улады.
• 408: Сямігадовы Феадосій II быў абвешчаны імператарам Усходняй Рымскай імперыі пасля смерці свайго бацькі Аркадзія.
• 1185: Сонечнае зацьменне назіралася ў Цэнтральнай Амерыцы і Еўропе, упамінаецца ў «Слове пра паход Ігараў» і было расцэнена князям Ігарам як прадвесце бяды.
• 1045: Грыгорый VI быў абраны Папам Рымскім (паводле некаторых даных, купіў папства ў свайго хросніка Бенедыкта IX).
• 1560: Партугальцы адкрылі востраў Маю ў Атлантычным акіяне.
• 1576: Стэфан Баторый каранаваны ў Кракаве, пазней каранаваны і на вялікія князі літоўскія.
• 1753: Карл Ліней апублікаваў працу «Species Plantarum», якая лягла ў аснову батанічнай наменклатуры.
• 1707: Англія і Шатландыя злучыліся ў Вялікабрытанію.
• 1786: Прэм’ера оперы «Жаніцьба Фігаро» В. А. Моцарта адбылася ў Бургтэатры ў Вене.
• 1832: Расійскі імператар Мікалай I сваім рэскрыптам закрыў Віленскі ўніверсітэт.
• 1840: У Вялікабрытаніі з’явіліся першыя ў свеце паштовыя маркі (з профілем каралевы Вікторыі).
• 1851: У Лондане адкрылася першая Сусветная выстаўка.
• 1945: Над Рэйхстагам у Берліне ўзняты чырвоны сцяг.
• 1948: У Кобрыне адкрыўся ваенна-гістарычны музей імя А. В. Суворава.
• 1949: Адкрыта Нерэіда, спадарожнік Нептуна.
• 1966: Адбылося апошняе выступленне «The Beatles».
• 1978: Гродзенскі педагагічны інстытут імя Я. Купалы ператвораны ў Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт.
• 2004: Да Еўрапейскага Саюза далучылася 10 дзяржаў: Венгрыя, Кіпр, Латвія, Літва, Мальта, Польшча, Славакія, Славенія, Чэхія і Эстонія.

 

• 1238: Магнус VI, кароль Нарвегіі
• 1566: Міхіл Янс ван Мірэвелт, нідэрландскі мастак
• 1825: Джордж Інес, амерыканскі мастак
• 1831: Альберт Анкер, швейцарскі мастак
• 1852: Сант'яга Рамон-і-Кахаль, іспанскі навуковец, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па медыцыне (1906)
• 1894: Іван Ермачэнка, беларускі палітычны дзеяч (пам. 25.2.1970)
• 1906: Аляксандра Бергман, дзяячка КПЗБ, гісторык, публіцыст
• 1915: Іван Любачка, беларускі гісторык (пам. 20.7.1977)
• 1922: Алесь Салавей, беларускі паэт (пам. 21.1.1978)
• 1928: Гаральд Коэн, брытанскі і амерыканскі мастак (пам. 27.4.2016)
• 1931: Алег Лойка, беларускі паэт, пісьменнік і літаратуразнавец (пам. 19.11.2008)
• 1933: Мішэль Камдэсю, французскі эканаміст
• 1942: Міхаіл Басалыга, беларускі графік
• 1947: Яакаў Бекенштэйн, ізраільскі фізік
• 1949: Ядвіга Паплаўская, беларуская эстрадная спявачка
• 1958: Патрыс Талон, прэзідэнт Беніна
• 1969: Хаўер Бардэм, іспанскі кінаакцёр
• 1981: Аляксандр Глеб, беларускі футбаліст

 

• 408: Флавій Аркадзій, імператар Усходняй Рымскай імперыі
• 946: Марын II, Папа Рымскі
• 1118: Мацільда Шатландская
• 1277: Стэфан Ураш I, кароль Сербіі
• 1308: Альбрэхт I (кароль Германіі)
• 1539: Ізабела Партугальская, імператрыца Свяшчэннай Рымскай імперыі
• 1572: Пій V, Папа Рымскі, 1566—1572 (нар. 17.1.1504)
• 1873: Давід Лівінгстан, шатландскі даследчык Афрыкі (нар. 19.3.1813)
• 1904: Антанін Леапольд Дворжак, чэшскі кампазітар
• 1973: Асгер Ёрн, дацкі мастак
• 1986: Сцяпан Александровіч, беларускі літаратуразнавец, доктар філалагічных навук (нар. 15.12.1921)
• 1994: Айртан Сена, бразільскі аўтагоншчык

•   Міжнародны дзень працоўных
•   Гаваі, ЗША: Дзень Леі
•   Маршалавы Астравы: Дзень Кастытуцыі
•   Саскачэван, Канада: Дзень сусліка

•   На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме 1 мая