351 egun falta dira urtea amaitzeko, 352 egun bisurteetan .
Jaiotzak Artikulurik ez duten Urtarrilaren 14ko jaiotzak
Su Shi • LL Cool J • Piotr Semionov-Tian-Xanski •
Heriotzak Artikulurik ez duten Urtarrilaren 14ko heriotzak
Ernst Abbe • Conrad Bain •
Gertaerak Aconcagua mendia Egutegia Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia Santutegia: Felix Nolakoa, Nino Georgiakoa
Seaska egutegia: Ilari/Illari eta Zugaitz/Zuhain/Zuhaitz.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko. Gertaerak
Arte eta kultura
Zientzia eta teknologia
Kirolak
Jaiotzak
Euskal Herria 1273 – Joana I.a Nafarroakoa , Xanpaina eta Brieko kondesa, Nafarroako erregina eta Frantziako erregina ezkontidea (h. 1305 ). 1799 – Augier Alexandre Leremboure , lapurtar politikaria (h. 1868 ). 1818 – José Francisco Arroyo , gipuzkoar musikagilea (h. 1886 ). 1843 – Adolfo Fernández Casanova , nafar arkitektoa (h. 1915 ). 1850 – Pierre Loti , Euskal Herrian bizitako frantziar marinel eta idazlea, Rocheforten (h. 1923 ). 1898 – Karle Garmendia Aldaz , nafar margolaria (h. 1983 ). 1904 – Jesus Luisa Esnaola , gipuzkoar dantzaria, koreografoa eta Euzko Gudarosteko komandantea (h. 1972 ). 1909 – Felix Likiniano , Espainiako Gerra Zibilean borrokatu zuen gipuzkoar buruzagi anarkista (h. 1982 ). 1931 – Eduardo López Albizu , bizkaitar sindikalista eta politikaria, Patxi López lehendakariaren aita (h. 1992 ). 1935 – Pio Berasategi , gipuzkoar idazlea (h. 2020 ). 1946 – Jesús María Pajares , nafar politikaria. 1961 – Juan Antonio Aznárez , gipuzkoar apaiza, Iruñeko eta Tuterako artxidiozesiko apezpiku laguntzailea. 1966 – Patxi Huarte, Zaldieroa , euskal komikigilea. 1968 – José Antonio Martiarena , gipuzkoar txirrindulari ohia. 1969 – Ainhoa Alberdi , gipuzkoar aktorea. 1983 – José Martínez Oya , nafar futbolaria. Mundua K. a. 83 - Marko Antonio , erromatar politikaria (h. K. a. 30 ). 1507 – Katalina Austriakoa , Portugalgo erregina (h. 1578 ). 1705 – Jean-Baptiste Charles Bouvet de Lozier , frantziar nabigatzaile eta esploratzailea, Bouvet uhartearen aurkitzailea (h. 1786 ). 1741 – Benedict Arnold , Ameriketako Estatu Batuen Independentzia Gerrako estatubatuar militarra (h. 1801 ). 1798 – Johan Rudolph Thorbecke , Herbehereetako lehen ministroa (h. 1872 ). 1801 – Adolphe Brongniart , frantziar botanikoa, paleobotanikaren aitatzat hartua (h. 1876 ). 1818 – Zachris Topelius , finlandiar idazle, kazetari, historialari eta irakaslea (h. 1898 ). 1836 – Henri Fantin-Latour , frantziar margolaria (h. 1904 ). 1841 – Berthe Morisot , frantziar margolaria (h. 1895 ). 1857 – Alice Pike Barney , Washington Hiriko margolaria, hiria arteen erdigune bihurtzeko lan egin zuena (h. 1931 ). 1859 – Francesc Ferrer , kataluniar politikari eta pedagogo iraultzailea (h. 1909 ). 1861 – Mehmed VI.a , Otomandar Inperioko 36. eta azken sultana (h. 1926 ). 1862 – Carrie Derick , kanadar zientzialaria (h. 1941 ). 1863 – Manuel Gomes da Costa , Portugalgo presidentea (h. 1929 ). 1866 – Claude C. Hopkins , publizitatearen historiako erredaktore garrantzitsuenetarikoa (h. 1932 ). 1873 – Moisei Uritski , Ukrainan jaiotako boltxebike judua (h. 1918 ). 1874 – Pedro María Vera y Zuria , mexikar elizgizona (h. 1945 ). 1875 – Albert Schweitzer , alemaniar filosofoa, medikua eta idazlea, 1952ko Bakearen Nobel Saria (h. 1965 ). 1878 – Victor Segalen , frantziar itsas armadako mediku, eleberrigile, olerkari, etnografo, sinologo, esploratzaile eta arkeologoa (h. 1919 ). 1883 – Nina Ricci , italiar jatorriko frantziar jostuna (h. 1970 ). 1886 – Hugh Lofting , ingeles idazlea (h. 1947 ). 1891 – Osip Mandelstam , errusiar eta sobietar olerkaria (h. 1938 ). 1892 – Martin Niemöller , alemaniar teologo eta ministro protestantea, nazien aurka nabarmendu zena (h. 1984 ). 1896 – John Dos Passos , estatubatuar idazle eta margolaria (h. 1970 ). 1901 – Alfred Tarski , poloniar matematikaria eta logikaria, semantika logikoaren sortzaileetako bat (h. 1983 ). 1904 – Cecil Beaton , britainiar modako, erretratuetako eta gerrako argazkilari, egunkarien egile, margolari eta zinema eta antzerkirako barnealdeen eta jantzien diseinatzailea (h. 1980 ). 1905 – Takeo Fukuda , Japoniako lehen ministroa (h. 1995 ). 1909 – Joseph Losey , estatubatuar zinema-zuzendaria (h. 1984 ). 1911 – Anatoli Ribakov , ukrainar eta sobietar idazlea (h. 1988 ). 1913 – 1914 – Harold Russell , kanadar-estatubatuar militar eta aktorea (h. 2002 ). 1915 – André Frossard , frantziar kazetari eta idazlea (h. 1995 ). 1919 – Giulio Andreotti , Italiako lehen ministroa (h. 2013 ). 1920 – Jean Dutourd , frantziar idazlea (h. 2011 ). 1921 – Murray Bookchin , estatubatuar historialaria, irakaslea, ikertzailea, ideologoa eta ekintzailea, ekoanarkismoaren fundatzailea eta mugimendu ekologistaren aitzindaria (h. 2006 ). 1924 – Carole Cook , estatubatuar aktorea (h. 2023 ). 1925 – Yukio Mishima , japoniar idazlea, poeta, aktorea eta zinema zuzendaria, XX. mendeko japoniar idazlerik garrantzitsuenetakoa (h. 1970 ). 1926 – Mahasweta Devi , bengaliar-indiar idazle eta aktibista (h. 2016 ). 1927 – M. Aram , indiar hezitzaile eta abokatua (h. 1997 ). 1931 – Joseph Pérez , frantziar historialaria, Espainiako eta Hispanoamerikako historian aditua (h. 2020 ). 1936 – Reiner Klimke , alemaniar zaldizkoa (h. 1999 ). 1938 – Allen Toussaint , estatubatuar kantaria, pianojolea, abeslaria, ekoizle eta konpositorea (h. 2015 ). 1940 – 1941 – 1942 – Gerben Karstens , herbeheretar txirrindularia (h. 2022 ). 1943 – 1944 – Peter Fechter , Berlingo harresia zeharkatzen saiatzen hil zen gaztea (h. 1962 ). 1945 – Alice Nkom , Kamerungo lehen abokatu emakume beltza, pertsona homosexualen defentsan lan egiten duena. 1948 – 1950 – Alicia Pucheta , Paraguaiko presidenteordea, Paraguaiko historiako lehen emakume presidenteordea. 1951 – Carme Elias , kataluniar aktorea. 1957 – Dave "Squatch" Ward , eskoziar-kanadar ahots-aktore, abeslari eta musikaria. 1963 – Steven Soderbergh , estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoigilea. 1964 – 1965 – 1967 – 1969 – 1970 – 1972 – Raimondas Rumšas , lituaniar txirrindulari ohia. 1973 – Giancarlo Fisichella , 1 Formulako italiar pilotu ohia. 1974 – 1975 – 1976 – Andrei Mordvitxev , errusiar teniente jenerala (h. 2022 ). 1980 – Carolina Cerezuela , espainiar aktorea. 1981 – 1982 – Víctor Valdés , kataluniar futbol atezaina. 1988 – Esther Borao , espainiar ingeniari industriala, automatizazioan eta robotikan espezializatua. 1989 – Inna Afinogenova , errusiar kazetaria. 1990 – 2001 – Isabelle Axelsson , suediar ekologista. Heriotzak
Euskal Herria 1668 – Arnaut Oihenart , zuberotar poeta (j. 1592 ). 1920 – Txomin Agirre , bizkaitar idazle eta elizgizona (j. 1864 ). 1975 – Javier Arana , euskal kirolaria (j. 1905 ). 1977 – Javier Gortazar Manso de Belasko , bizkaitar politikari jeltzalea (j. 1878 ). 1978 – Nestor Goikoetxea Araluze , bizkaitar idazlea (j. 1900 ). 1981 – José Caeiro , gipuzkoar futbolaria, Ferrolen (j. 1925 ). 1982 – Gonzalo Manso de Zúñiga , errioxar idazle eta argitaratzailea, euskal historiaz, etnografiaz eta folkloreaz arduratua (j. 1902 ). 2002 – Manuel Sein , Xanpun , lapurtar bertsolaria (j. 1928 ). 2012 – 2013 – Félix Lavilla Munarritz , nafar piano-jotzaile eta musikagilea, Madrilen (j. 1928 ). 2016 – Aitor Bugallo , euskal txirrindularia (j. 1973 ). 2022 – Carmen de la Maza , gipuzkoar antzezlea, Madrilen (j. 1940 ). 2024 – Iñaki Beobide , gipuzkoar kultura-sustatzaile, telebista-ekoizle eta Euskaltzain urgazlea (j. 1934 ). Mundua 1301 – Andres III.a Hungariakoa , Hungariako eta Kroaziako erregea (j. c. 1265 ). 1539 – Il Pordenone , italiar margolari manierista (j. c. 1484 ). 1575 – Barbara Uthmann , Alemaniako Metal mendietako negozioandre arrakastatsua (j. c. 1514 ). 1639 – Sofia Brunswick-Lüneburgekoa , Brunswick-Lüneburgeko dukesa (j. 1563 ). 1676 – Francesco Cavalli , italiar musikagilea (j. 1602 ). 1742 – Edmond Halley , ingeles astronomoa, geofisikaria, matematikaria, meteorologoa eta fisikaria (j. 1656 ). 1753 – George Berkeley , irlandar filosofoa (j. 1685 ). 1766 – Frederiko V.a Danimarkakoa , Danimarkako eta Norvegiako erregea (j. 1723 ). 1867 – 1887 – Friedrich von Amerling , austriar margolaria (j. 1803 ). 1898 – Lewis Carroll , ingeles idazle, matematikari eta argazkilaria (j. 1832 ). 1901 – 1906 – Hermann Sprengel , alemaniar fisikari eta kimikaria (j. 1834 ). 1908 – Holger Drachmann , daniar olerkari, antzerkigile eta margolaria (j. 1846 ). 1924 – Arne Aadne Garborg , norvegiar idazlea eta hizkuntza-eraberritzailea (j. 1851 ). 1929 – Fernand Isidore Widal , frantziar fisikaria eta bakteriologoa (j. 1862 ). 1934 – Paul Vieille , frantziar fisikaria, kerik gabeko bolboraren asmatzailea (j. 1854 ). 1944 - Aliya Moldagulova , sobietar frankotiratzailea, Sobietar Batasuneko heroia (j. 1925 ). 1949 – Joaquín Turina , espainiar piano-jotzaile eta musikagilea (j. 1882 ). 1957 – Humphrey Bogart , estatubatuar aktorea, American Film Institute ren arabera gizonezko zinema-izarrik handiena (j. 1899 ). 1958 – José Miaja , espainiar militarra (j. 1878 ). 1961 – Barry Fitzgerald , irlandar aktorea (j. 1888 ). 1963 – Christian Jollie Smith , australiar abokatu sozialista, Australiako Alderdi Komunistaren sortzaileetako bat (j. 1885 ). 1966 – Sergei Koroliov , Sobietar Batasuneko suzirien ingeniari eta espazio-ontzien diseinatzaile nagusia (j. 1907 ). 1970 – William Feller , kroaziar-estatubatuar matematikaria, probabilitate-teorian ekarpen handiak egin zituena (j. 1906 ). 1971 – Guillermo de Torre , 27ko Belaunaldiko espainiar idazlea, saiakeragilea, arte kritikaria eta literatura kritikaria (j. 1900 ). 1972 – Frederiko IX.a Danimarkakoa , Danimarkako erregea (j. 1899 ). 1973 – Andreas Stihl , suitzar jatorriko ingeniari eta asmatzailea, Stihl enpresaren sortzailea (j. 1896 ). 1976 – Abdul Razak Hussein , Malaysiako lehen ministroa (j. 1922 ). 1977 – 1978 – Harold Abrahams , britainiar korrikalari judua (j. 1899 ). Kurt Gödel , austria-hungariar matematikari, logiko eta filosofoa, historiako logikari garrantzitsuenetakotzat joa (j. 1906 ). 1980 – Rachel Fuller Brown , estatubatuar kimikaria, onddo gaixotasunaren kontrako lehen antibiotikoaren garatzailea (j. 1898 ). 1986 – 1987 – Douglas Sirk , alemaniar zinema zuzendaria (j. 1897 ). 1988 – Georgi Malenkov , sobietar politikaria (j. 1902 ). 1994 – 1997 – Paul-Marie Duval , frantziar arkeologoa, Galiako historian eta arkeologian aditua (j. 1912 ). 1999 – 2000 – Alphonse Boudard , frantziar eleberrigilea (j. 1925 ). 2004 – Joaquín Nin-Culmell , kubatar musikagilea eta pianista (j. 1908 ). 2005 – Jesús Rafael Soto , venezuelar pintore eta eskultorea (j. 1923 ). 2006 – Shelley Winters , estatubatuar aktorea (j. 1920 ). 2012 – Pearse Hutchinson , eskoziar-irlandar poeta, itzultzaile eta esataria (j. 1927 ). 2014 – Juan Gelman , argentinar olerkaria, itzultzailea eta kazetaria (j. 1930 ). 2016 – Alan Rickman , britainiar aktore eta zinema zuzendaria (j. 1946 ). 2017 – Zhou Youguang , txinatar bankari, hizkuntzalari, hizkuntzalari, sinologo eta argitaratzailea, mandarineraren transliterazioa egiteko sistemaren asmatzailea eta 111 urte bizi izandakoa (j. 1906 ). 2018 – Pablo García Baena , espainiar olerkaria (j. 1921 ). 2019 – Paweł Adamowicz , poloniar politikaria eta abokatua, Gdańskeko alkatea, eraila (j. 1965 ). 2022 – Ricardo Bofill , kataluniar arkitektoa (j. 1939 ). 2023 – Jaiak eta urteurrenak Kanpo estekak
Urtarrilaren 13 | Urteko egutegi | Urtarrilaren 15
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Urtarrilaren 14 , which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0") ; additional terms may apply (view authors ). Eduki guztia CC BY-SA 4.0 (r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.