1814: Urte

Euskal Herria

• Otsailaren 26a – Donostiako Udalak debekatu egin zuen dantzaldiak, danbolinak eta demak antolatzea ihauterietan. Aurreko urteko abuztuaren 31n espainiarren aliatu ziren soldadu ingeles, eskoziar eta portugaldarrek hiria txikitu egin zuten. Udalak herritarrentzat alaitasun hori iraingarri zatekeelakoan hartu zuen neurria.

Mundua

• Urriaren 1a – Vienako Batzarra hasi zen, Europako mugak berrezartzeko eta Antzinako Erregimeneko erreforma burutzeko egindakoa.
• Urriaren 17a – Londresen, garagardo fabrika baten istripua gertatu ondoren garagardo uholdearen ondorioz bederatzi lagun hil ziren.
• Otsailaren 10a – Sei Eguneko Kanpaina hasi zen Seigarren Koalizioaren Gerran.

Arte eta kultura

Zientzia eta teknologia

Kirolak

• Urtarrilaren 9a – Julian Zulueta, arabar politikari, merkatari, esklabo-trafikatzaile eta indianoa (h. 1878).
• Urtarrilaren 11 – James Paget, ingeles kirurgilaria eta patologoa, patologiaren sortzailea (h. 1899).
• Urtarrilaren 15a – Pierre-Jules Hetzel, frantziar argitaratzailea (h. 1886).
• Urtarrilaren 27a – Eugène Viollet-le-Duc, frantziar arkitektoa eta teorialaria (h. 1879).
• Otsailaren 2a – Gabriel Ybarra Gutiérrez de Cabiedes, bizkaitar finantza gizona, Banco de Bilbaoren sortzaileetako bat (h. 1890).
• Otsailaren 12a – Ramón Fernandez Garaialde, gaztelerazko poeta eta Donostiako alkatea (h. 1903).
• Otsailaren 12a – Jenny von Westphalen, prusiar idazle eta pentsalaria (h. 1881).
• Otsailaren 28a – Edmond Frémy, frantziar kimikaria (h. 1894).
• Martxoaren 1a – Justin Cénac-Moncaut, frantziar idazle eta historialaria (h. 1871).
• Martxoaren 9a – Taras Xevtxenko, ukrainar poeta, margolari eta humanista (h. 1861).
• Martxoaren 23a – Gertrudis Gómez de Avellaneda, espainiar idazlea (h. 1873).
• Martxoaren 28a – Galen Clark, kanadar-estatubatuar kontserbazionista eta idazlea (h. 1910).
• Martxoaren 31 – José Posada, asturiar legelari eta eta politikaria (h. 1885).
• Apirilaren 5a – Felix von Lichnowsky, prusiar militar eta politikaria (h. 1848).
• Apirilaren 20a – Georgiana Houghton, britainiar artista eta mediuma (h. 1884).
• Apirilaren 21a – Angela Burdett-Coutts, britainiar filantropoa eta pintura-bildumagilea (h. 1906).
• Apirilaren 26a – Jean Iribarne, zuberotar idazlea (h. 1890).
• Maiatzaren 5a – Elise Thérèse Koekkoek-Daiwaille, herbeheretar margolari eta litografa (h. 1881).
• Maiatzaren 30a – Eugène Charles Catalan, belgikar matematikaria (h. 1894).
• Maiatzaren 30a – Mikhail Bakunin, errusiar idazle anarkista (h. 1876).
• Ekainaren 8a – Charles Reade, ingeles eleberrigilea (h. 1884).
• Ekainaren 30a – Franz von Dingelstedt, alemaniar idazlea (h. 1881).
• Uztailaren 6a – Manuel Pavía Lacy, espainiar militarra (h. 1896).
• Uztailaren 19a – Samuel Colt, estatubatuar enpresaburua, errebolberraren asmatzailea (h. 1862).
• Abuztuaren 13a – Anders Jonas Ångström, suediar fisikari eta astronomoa (h. 1874).
• Abuztuaren 15a – Pedro María Unanue, bizkaitar kantari tenorra (h. 1846).
• Abuztuaren 19a – Mary Ellen Pleasant, estatubatuar ekintzaile, finantzari, ondasun higiezinen handikin eta abolizionista (h. 1904).
• Abuztuaren 28a – Sheridan Le Fanu, irlandar misteriozko-ipuin eta eleberri idazlea (h. 1873).
• Irailaren 2a – Ernst Curtius, alemaniar historialaria, humanista, kritikaria eta jakituna (h. 1896).
• Irailaren 3a – James Joseph Sylvester, ingeles matematikaria (h. 1897).
• Irailaren 14a – Maurice Harriet, lapurtar euskaltzalea eta hiztegigilea (h. 1904).
• Irailaren 27a – Daniel Kirkwood, estatubatuar astronomoa (h. 1895).
• Irailaren 28a – Joanes Otsalde, baxenafar bertsolaria (h. 1897).
• Urriaren 1a – Hervé Faye, frantziar astronomoa (h. 1902).
• Urriaren 4a – Jean-François Millet, frantziar margolari errealista, grabatzaile eta marrazkilaria (h. 1875).
• Urriaren 15a – Mikhail Lermontov, errusiar poeta, margolari eta eleberrigile erromantikoa (h. 1841).
• Urriaren 24a – Rafael Carrera, Guatemalako lehen presidentea (h. 1865).
• Azaroaren 6a – Adolphe Sax, belgikar musikaria eta musika-tresnen egilea (h. 1894).
• Azaroaren 25a – Julius Robert von Mayer, alemaniar fisikari eta medikua (h. 1878).
• Azaroaren 30a – Eugène Rouher, frantziar politikaria (h. 1884).
• Abenduaren 6a – Juan Prim, espainiar politikari eta militarra (h. 1870).
• Abenduaren 31 – Jules Simon, Frantziako lehen ministroa (h. 1896).
• Daniel Weisweiller, alemaniar jatorriko espainiar finantza-gizona (h. 1892).

• Urtarrilaren 21a – Jacques-Henri Bernardin de Saint-Pierre, frantziar idazle eta botanikoa (j. 1737).
• Urtarrilaren 27a – Johann Gottlieb Fichte, alemaniar filosofoa (j. 1762).
• Otsailaren 26a – Johan Tobias Sergel, suediar neoklasizismoaren eskultorea (j. 1740).
• Martxoaren 26a – Joseph Ignace Guillotin, frantziar mediku eta politikaria (j. 1738).
• Apirilaren 25a – Louis-Sébastien Mercier, frantziar idazlea (j. 1740).
• Maiatzaren 6a – Georg Joseph Vogler, alemaniar musikagilea eta teorikoa (j. 1749).
• Maiatzaren 21a – Ignacio Jordán de Asso, Melchor de Azagra, espainiar naturalista, legelari eta historialaria (j. 1742).
• Maiatzaren 29a – Josefina de Beauharnais, Josefina Bonaparte, Frantziako enperadorea (j. 1763).
• Uztailaren 19a – Matthew Flinders, itsasgizon eta esploratzaile ingelesa (j. 1774).
• Uztailaren 24a – José Joaquín Arrillaga, euskal herritar politikari eta militarra (j. 1750).
• Abuztuaren 31 – Arthur Phillip, briainiar Royal Navyko ofiziala eta Hegoaldeko Gales Berriko koloniako gobernadorea (j. 1738).
• Irailaren 8a – Maria Karolina Austriakoa, Napoliko Erresumako erregina ezkontidea (j. 1752).
• Irailaren 14a – Lorenzo Igual, estremadurar apaiza, Iruñeko apezpikua (j. 1746).
• Azaroaren 18a – Aleijadinho, Brasilgo arkitekto eta eskultorea (j. 1738).
• Azaroaren 23a – Elbridge Gerry, AEBetako 5. presidenteordea (j. 1744).
• Abenduaren 2a – Sadeko markesa, frantziar aristokrata, iraultzaile eta idazlea (j. 1740).
• Abenduaren 23a – María de la Consolación Azlor, kataluniar-aragoiar noblea (j. 1775).
• Juan Antonio Fernández Pascual, nafar historialari, arkeologo eta artxibo zaindaria (j. 1752).
• Juan Ignacio Gamon, gipuzkoar historialaria (j. 1733).