Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y British Ornithologist's Union (BOU) . Mae P yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain ac mae C yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.
Elyrch dof Gwyddau llwydion Hwyaden fwythblu Hwyaden wyllt Urdd : Anseriformes Teulu : Anatidae
Alarch Bewick , Bewick's swan, Cygnus columbianus Alarch dof , Mute swan, Cygnus olor Alarch y Gogledd , Whooper swan, Cygnus cygnus Corhwyaden , Teal, Anas crecca Corhwyaden asgell-las , Blue-winged teal, Anas discors P Corhwyaden asgellwerdd , Green-winged teal, Anas carolinensis C Chwiwell , Wigeon, Anas penelope Chwiwell America , American wigeon, Anas americana C Gŵydd Canada , Canada goose, Branta canadensis Gŵydd dalcenwen , White-fronted goose, Anser albifrons Gŵydd dalcenwen fechan , Lesser white-fronted goose, Anser erythropus P Gŵydd droedbinc , Pink-footed goose, Anser brachyrhynchus Gŵydd ddu , Brent goose, Branta bernicla Gŵydd frongoch , Red-breasted goose, Branta ruficollis P Gŵydd lwyd , Greylag goose, Anser anser Gŵydd wyran , Barnacle goose, Branta leucopsis Gŵydd y llafur , Bean goose, Anser fabalis C Gŵydd yr Aifft , Egyptian goose, Alopochen aegyptiaca Hwyaden addfain , Garganey, Anas querquedula Hwyaden benddu , Scaup, Aythya marila Hwyaden benddu fechan , Lesser scaup, Aythya affinis P Hwyaden bengoch , Pochard, Aythya ferina Hwyaden dorchog , Ring-necked duck, Aythya collaris C Hwyaden ddanheddog , Goosander, Mergus merganser Hwyaden ddu , Black duck, Anas rubripes P Hwyaden frongoch , Red-breasted merganser, Mergus serrator Hwyaden fwythblu , Eider, Somateria mollissima Hwyaden fwythblu'r Gogledd , King eider, Somateria spectabilis P Hwyaden goch , Ruddy duck, Oxyura jamaicensis Hwyaden goch yr eithin , Ruddy shelduck, Tadorna ferruginea P Hwyaden gopog , Tufted duck, Aythya fuligula Hwyaden gribgoch , Red-crested pochard, Netta rufina Hwyaden gribog , Mandarin duck, Aix galericulata Hwyaden gynffonhir , Long-tailed duck, Clangula hyemalis Hwyaden lostfain , Pintail, Anas acuta Hwyaden lwyd , Gadwall, Anas strepera Hwyaden lydanbig , Shoveler, Anas clypeata Hwyaden lygad-aur , Goldeneye, Bucephala clangula Hwyaden lygadwen , Ferruginous duck, Aythya nyroca C Hwyaden wyllt , Mallard, Anas platyrhynchos Hwyaden yr eithin , Shelduck, Tadorna tadorna Lleian wen , Smew, Mergellus albellus Môr-hwyaden America , Black scoter, Melanitta americana P Môr-hwyaden ddu , Common scoter, Melanitta nigra Môr-hwyaden y Gogledd , Velvet scoter, Melanitta fusca Môr-hwyaden yr ewyn , Surf scoter, Melanitta perspicillata C
Grugiar goch Urdd : Galliformes Teulu : Tetraonidae
Ffesant Urdd : Galliformes Teulu : Phasianidae
Ffesant , Pheasant, Phasianus colchicus Ffesant Amherst , Lady Amherst's pheasant, Chrysolophus amherstiae Ffesant euraid , Golden pheasant, Chrysolophus pictus Petrisen , Grey partridge, Perdix perdix Petrisen goesgoch , Red-legged partridge, Alectorix rufa Sofliar , Quail, Coturnix coturnix
Urdd : Gaviiformes Teulu : Gaviidae
Trochydd gyddfddu , Black-throated diver, Gavia arctica Trochydd gyddfgoch , Red-throated diver, Gavia stellata Trochydd mawr , Great Northern diver, Gavia immer Trochydd pigwyn , White-billed diver, Gavia adamsii C Trochydd y Môr Tawel , Pacific diver, Gavia pacifica P
Adar drycin a phedrynnod
Aderyn drycin y graig Urdd : Procellariiformes Teulu : Procellariidae
Aderyn drycin bach , Macaronesian shearwater, Puffinus baroli P Aderyn drycin Balearig , Balearic shearwater, Puffinus mauretanicus Aderyn drycin Cory , Cory's shearwater, Calonectris diomedea C Aderyn drycin du , Sooty shearwater, Puffinus griseus Aderyn drycin Manaw , Manx shearwater, Puffinus puffinus Aderyn drycin mawr , Great shearwater, Puffinus gravis C Aderyn drycin y graig , Fulmar, Fulmarus glacialis Pedrynnod drycin Pedryn drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru. Urdd : Procellariiformes Teulu : Hydrobatidae
Huganod Mulfrain Crëyr bach Urdd : Ciconiiformes Teulu : Ardeidae
Aderyn y bwn , Bittern, Botaurus stellaris Aderyn bwn America , American bittern, Botaurus lentiginosus P Aderyn bwn lleiaf , Little bittern, Ixobrychus minutus P Crëyr bach , Little egret, Egretta garzetta Crëyr glas , Crychydd (Grey Heron, Ardea cinerea Crëyr gwartheg , Cattle egret, Bubulcus ibis C Crëyr gwyrdd , Green heron, Butorides virescens P Crëyr mawr gwyn , Great white egret, Ardea alba C Crëyr melyn , Squacco heron, Ardeola ralloides P Crëyr nos , Night heron, Nycticorax nycticorax C Crëyr porffor , Purple heron, Ardea purpurea C Ciconiaid Teulu o Wyachod mawr copog Urdd : Podicipediformes Teulu : Podicipedidae
Gwyach fach , Little grebe, Tachybaptus ruficollis Gwyach fawr gopog , Great crested grebe, Podiceps cristatus Gwyach gorniog , Slavonian grebe, Podiceps auritus Gwyach yddfddu , Black-necked grebe, Podiceps nigricollis Gwyach yddfgoch , Red-necked grebe, Podiceps grisegena Gwyach ylfinfraith , Pied-billed grebe, Podilymbus podiceps P
Barcud Coch Urdd : Falconiformes Teulu : Accipitridae
Barcud coch , Red kite, Milvus milvus Barcud du , Black kite, Milvus migrans C Boda bacsiog , Rough-legged buzzard, Buteo lagopus C Boda gwerni , Marsh harrier, Circus aeruginosus Boda mêl , Honey buzzard, Pernis apivorus Boda Montagu , Montagu's harrier, Circus pygargus C Boda tinwyn , Hen harrier, Circus cyaneus Bwncath , Buzzard, Buteo buteo Eryr euraid , Golden eagle, Aquila chrysaetos C Eryr môr , White-tailed eagle, Haliaaetus albicilla C Gwalch glas , Sparrowhawk, Accipiter nisus Gwalch Marthin , Goshawk, Accipiter gentilis
Hebogiaid Rhegennod Urdd : Gruiformes Teulu : Rallidae
Cwtiar , Coot, Fulica atra Iâr ddŵr , Moorhen, Gallinula chloropus Rhegen Baillon , Baillon's crake, Porzana pusilla P Rhegen dŵr , Water rail, Rallus aquaticus Rhegen fach , Little crake, Porzana parva P Rhegen fraith , Spotted crake, Porzana porzana C Rhegen sora , Sora, Porzana carolina P Rhegen yr ŷd , Corn crake, Crex crex C Garanod Ceiliogod y waun Piod môr Cwtiaid Cwtiad torchog Urdd : Charadriiformes Teulu : Charadriidae
Cornchwiglen , Lapwing, Vanellus vanellus Cwtiad aur , Golden plover, Pluvialis apricaria Cwtiad Caint , Kentish plover, Charadrius alexandrinus C Cwtiad llwyd , Grey plover, Pluvialis squatarola Cwtiad torchog , Ringed plover, Charadrius hiaticula Cwtiad torchog bach , Little ringed plover, Charadrius dubius Cwtiad torchog mawr , Killdeer, Charadrius vociferus P Cwtiad tywod mawr , Greater sand plover, Charadrius leschenaultii P Corgwtiad Aur (American Golden Plover, Pluvialis dominica ) C Corgwtiad y Môr Tawel (Pacific Golden Plover, Pluvialis fulva ) P Cornchwiglen Heidiol , Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, Vanellus gregarius ) P Hutan y Mynydd (Dotterel, Charadrius morinellus ) Pibyddion Cwtiad y traeth Gïach cyffredin Gylfinir Pibydd y dorlan Pibydd y tywod Urdd : Charadriiformes Teulu : Scolopacidae
Coegylfinir bach , Little curlew, Numenius minutus P Coegylfinir Hudson, Hudsonian whimbrel, Numenius hudsonicus P Coegylfinir , Whimbrel, Numenius phaeopus Cwtiad y traeth , Turnstone, Arenaria interpres Cyffylog , Woodcock, Scolopax rusticola Gïach bach , Jack snipe, Lymnocryptes minimus Gïach cyffredin , Snipe, Gallinago gallinago Gïach gylfinhir Long-billed dowitcher, Limnodromus scolopaceus P Gïach mawr , Great snipe, Gallinago minima P Gylfinir , Curlew, Numenius arquata Melyngoes bach , Lesser yellowlegs, Tringa flavipes P Melyngoes mawr , Greater yellowlegs, Tringa melanoleuca P Pibydd bach , Little stint, Calidris minuta Pibydd Baird , Baird's sandpiper, Calidris bairdii P Pibydd bronllwyd , Buff-breasted sandpiper, Tryngites subruficollis C Pibydd brych , Spotted sandpiper, Actitis macularius P Pibydd bychan , Least sandpiper, Calidris minutilla P Pibydd cain , Pectoral sandpiper, Calidris melanotos C Pibydd cambig , Curlew sandpiper, Calidirs ferruginea Pibydd coesgoch , Redshank, Tringa totanus Pibydd coesgoch mannog , Spotted tedshank, Tringa erythropus Pibydd coeswerdd , Greenshank, Tringa nebularia Pibydd cynffonfain , Sharp-tailed sandpiper, Calidris acuminata P Pibydd cynffonhir , Upland sandpiper, Bartramia longicauda P Pibydd cynffonlwyd , Grey-tailed tattler, Heteroscelus brevipes P Pibydd du , Purple sandpiper, Calidris maritima Pibydd gwyrdd , Green sandpiper, Tringa ochropus Pibydd hirgoes , Stilt sandpiper, Calidris himantopus P Pibydd llwyd , Semipalmated sandpiper, Calidris pusilla P Pibydd llydanbig , Broad-billed sandpiper, Limicola falcinellus P Pibydd Temminck , Temminck's stint, Calidris temminckii C Pibydd tinwen , White-rumped sandpiper, Calidris fuscicollis C Pibydd torchog , Ruff, Philomachus pugnax Pibydd Terek , Terek sandpiper, Xenus cinerea P Pibydd y dorlan , Common sandpiper, Actitis hypoleucos Pibydd y gors , Marsh sandpiper, Tringa stagnatilis P Pibydd y graean , Wood sandpiper, Tringa glareola Pibydd y mawn , Dunlin, Calidris alpina Pibydd y tywod , Sanderling, Calidris alba Pibydd yr aber , Knot, Calidris canutus Rhostog gynffonddu , Black-tailed godwit, Limosa limosa Rhostog gynffonfrith, Bar-tailed godwit, Limosa lapponica Adar llydandroed Gwylan Benddu Gwylan Gefnddu Leiaf Urdd : Charadriiformes Teulu : Laridae
Gwylan Ifori (Ivory Gull, Pagophila eburnea ) P Gwylan Sabine (Sabine's Gull, Xema sabini ) Gwylan Goesddu (Kittiwake, Rissa tridactyla ) Gwylan Bonaparte (Bonaparte's Gull, Chroicocephalus philadelphia ) P Gwylan Benddu (Black-headed Gull, Chroicocephalus ridibundus ) Gwylan Fechan (Little Gull, Hydrocoloeus minutus ) Gwylan Ross (Ross's Gull, Rhodostethia rosea ) P Gwylan Chwerthinog (Laughing Gull, Larus atricilla ) P Gwylan Franklin (Franklin's Gull, Larus pipixcan ) P Gwylan Môr y Canoldir (Mediterranean Gull, Larus melanocephalus ) Gwylan y Gweunydd (Common Gull, Larus canus ) Gwylan Fodrwybig (Ring-billed Gull, Larus delawarensis ) Gwylan Gefnddu Leiaf (Lesser Black-backed Gull, Larus fuscus ) Gwylan y Penwaig (Herring Gull, Larus argentatus ) Gwylan Goesfelen (Yellow-legged Gull, Larus michahellis ) Gwylan yr Arctig (Iceland Gull, Larus glaucoides ) Gwylan Adeinlwydlas (Glaucous-winged Gull, Larus glaucescens ) 'P Gwylan y Gogledd (Glaucous Gull, Larus hyperboreus ) Gwylan Gefnddu Fwyaf (Great Black-backed Gull, Larus marinus ) Môr-wennol y Gogledd Urdd : Charadriiformes Teulu : Sternidae
Corswennol adeinwen , White-winged black tern, Chlidonias leucoptera P Corswennol ddu , Black tern, Chlidonias niger Corswennol farfog , Whiskered tern, Chlidonias hybrida C Môr-wennol bigddu , Sandwich tern, Sterna sandvicensis Môr-wennol fawr , Royal tern, Sterna maxima P Môr-wennol fechan , Little tern, Sternula albifrons Môr-wennol Forster , Forster's tern, Sterna forsteri P Môr-wennol fraith , Sooty tern, Onychoprion fuscata P Môr-wennol ffrwynog , Bridled tern, Onychoprion anaethetus P Môr-wennol gawraidd , Caspian tern, Hydroprogne caspia P Môr-wennol gribog leiaf, Lesser crested tern, Sterna bengalensis P Môr-wennol gyffredin , Common tern, Sterna hirundo Môr-wennol y Gogledd , Arctic tern, Sterna paradisaea Môr-wennol wridog , Roseate tern, Sterna dougallii Môr-wennol ylfinbraff , Gull-billed tern, Gelochelidon nilotica P Urdd : Psittaciformes Teulu : Psittacidae
Paracit Torchog, Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, Psittacula krameri ) Urdd : Apodiformes Teulu : Apodidae
Coblyn y Simdde , Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, Chaetura pelagica ) P Gwennol Ddu (Swift, Apus apus ) Gwennol Welw-ddu, Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, Apus pallidus ) P Gwennol Ddu'r Alpau , Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, Apus melba ) C Gwennol Ddu Fach , Coblyn Bach (Little Swift, Apus affinis ) P Cnocellau Cnocell Fraith Fwyaf Urdd : Piciformes Teulu : Picidae
Fireoau Eurynnod Cigyddion Drywod eurben Titwod pendil Teloriaid y llwyni Teloriaid y dail Siff-saff Urdd : Passeriformes Teulu : Phylloscopidae
Telor Gwyrdd (Greenish Warbler, Phylloscopus trochiloides ) C Telor yr Arctig (Arctic Warbler, Phylloscopus borealis ) P Telor Pallas (Pallas's Warbler, Phylloscopus proregulus ) C Telor Aelfelen (Yellow-browed Warbler, Phylloscopus inornatus ) Telor Hume (Hume's Warbler, Phylloscopus humei ) P Telor Radde (Radde's Warbler, Phylloscopus schwarzi ) P Telor Tywyll (Dusky Warbler, Phylloscopus fuscatus ) P Telor Bonelli'r Gorllewin (Western Bonelli's Warbler, Phylloscopus bonelli ) P Telor y Coed (Wood Warbler, Phylloscopus sibalatrix ) Siff-saff (Chiffchaff, Phylloscopus collybita ) Siff-saff Iberia (Iberian Chiffchaff, Phylloscopus ibericus ) P Telor yr Helyg (Willow Warbler, Phylloscopus trochilus ) Teloriaid nodweddiadol Teloriaid y gwair Teloriaid y cyrs Telor yr Hesg Urdd : Passeriformes Teulu : Acrocephalidae
Telor Bacsiog (Booted Warbler, Iduna caligata ) P Telor Aur (Icterine Warbler, Hippolais icterina ) C Telor Pêr (Melodious Warbler, Hippolais polyglotta ) C Telor y Dŵr (Aquatic Warbler, Acrocephalus paludicola ) C Telor yr Hesg (Sedge Warbler, Acrocephalus schoenobaenus ) Telor y Caeau Reis (Paddyfield Warbler, Acrocephalus agricola ) P Telor y Cyrs Blyth (Blyth's Reed Warbler, Acrocephalus dumetorum ) P Telor y Gwerni (Marsh Warbler, Acrocephalus palustris ) C Telor y Cyrs (Reed Warbler, Acrocephalus scirpaceus ) Telor Mawr y Cyrs (Great Reed Warbler, Acrocephalus arundinaceus ) P Deloriaid Dringwyr bach Drywod Adar gwatwar Drudwennod Bronwennod y dŵr Bronfreithod Bronfraith Urdd : Passeriformes Teulu : Turdidae
Corfronfraith (Swainson's Thrush, Catharus ustulatus ) P Bronfraith Fochlwyd (Grey-cheeked Thrush, Catharus minimus ) P Mwyalchen y Mynydd (Ring Ouzel, Turdus torquatus ) Mwyalchen neu Aderyn Du (Blackbird, Turdus merula ) Brych Aeliog (Eye-browed Thrush, Turdus obscurus ) P Brych Tywyll (Dusky Thrush, Turdus eunomus ) P Brych Gyddfddu (Black-throated Thrush, Turdus atrogularis ) P Socan Eira (Fieldfare, Turdus pilaris ) Bronfraith (Song Thrush, Turdus philomelos ) Coch Dan-aden , Coch Dan Adain (Redwing, Turdus iliacus ) Brych y Coed , Tresglen (Mistle Thrush, Turdus viscivorus ) Robin America (American Robin, Turdus viscivorus ) P Gwybedogion a chlochdarod Robin Goch Gwybedog Brith Urdd : Passeriformes Teulu : Muscicapidae
Gwybedog Mannog (Spotted Flycatcher, Muscicapa striata ) Robin Goch (Robin, Erithacus rubecula ) Robin Gyddfwyn (White-throated Robin, Irania gutturalis ) P Cynffonlas Ystlysgoch (Red-flanked Bluetail, Tarsiger cyanurus ) P Eos Fronfraith neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, Luscinia luscinia ) P Eos (Nightingale, Luscinia megarhynchos ) C Bronlas (Bluethroat, Luscinia svecica ) C Gwybedog Brongoch (Red-breasted Flycatcher, Ficedula parva ) C Gwybedog Torchog (Collared Flycatcher, Ficedula albicollis ) P Gwybedog Brith (Pied Flycatcher, Ficedula hypoleuca ) Tingoch Du (Black Redstart, Phoenicurus ochruros ) Tingoch (Redstart, Phoenicurus phoenicurus ) Tingoch Moussier (Moussier's Redstart, Phoenicurus moussieri ) P Bronfraith y Graig , Brych y Graig (Rock Thrush, Monticola saxatilis ) P Bronfraith Las y Graig , Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, Monticola solitarius ) P Crec yr Eithin (Whinchat, Saxicola rubetra ) Clochdar y Cerrig (Stonechat, Saxicola rubicola ) Tinwen Isabella (Isabelline Wheatear, Oenanthe isabellina ) P Tinwen y Garn (Wheatear, Oenanthe oenanthe ) Tinwen Fraith (Pied Wheatear, Oenanthe pleschanka ) P Tinwen Glustiog Ddu , Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, Oenanthe hispanica ) P Tinwen y Diffeithwch (Desert Wheatear, Oenanthe deserti ) P Llwydiaid Golfanod Siglen Fraith Urdd : Passeriformes Teulu : Motacillidae
Siglen Felen (Yellow Wagtail, Motacilla flava ) Siglen Sitraidd (Citrine Wagtail, Motacilla citreola ) P Siglen Lwyd (Grey Wagtail, Motacilla cinerea ) Siglen Fraith (Pied Wagtail, Motacilla alba ) Corhedydd Richard (Richard's Pipit, Anthus richardi ) Corhedydd Blyth (Blyth's Pipit, Anthus godlewskii ) P Corhedydd Melyn (Tawny Pipit, Anthus campestris ) Corhedydd Gwyrddgefn (Olive-backed Pipit, Anthus hodgsoni ) P Corhedydd y Coed (Tree Pipit, Anthus trivialis ) Corhedydd Pechora (Pechora Pipit, Anthus gustavi ) P Corhedydd y Waun (Meadow Pipit, Anthus pratensis ) Corhedydd Gyddfgoch (Red-throated Pipit, Anthus cervinus ) C Corhedydd y Graig (Rock Pipit, Anthus petrosus ) Corhedydd y Dŵr (Water Pipit, Anthus spinoletta ) Ji-binc Nico Urdd : Passeriformes Teulu : Fringillidae
Ji-binc neu Asgell Fraith (Chaffinch, Fringilla coelebs ) Pinc y Mynydd (Brambling, Fringilla montifringilla ) Llinos Frech (Serin, Serinus serinus ) C Llinos Werdd (Greenfinch, Chloris chloris ) Nico (Goldfinch, Carduelis carduelis ) Pila Gwyrdd (Siskin, Carduelis spinus ) Llinos (Linnet, Carduelis cannabina ) Llinos y Mynydd (Twite, Carduelis flavirostris ) Llinos Bengoch Leiaf (Lesser Redpoll, Carduelis cabaret ) Llinos Bengoch Gyffredin (Common Redpoll, Carduelis flammea ) C Llinos Bengoch yr Arctig (Arctic Redpoll, Carduelis hornemanni ) C Croesbig Wenaden , Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, Loxia leucoptera ) P Gylfin Groes (Crossbill, Loxia curvirostris ) Llinos Goch (Common Rosefinch, Carpodacus erythrinus ) C Coch y Berllan (Bullfinch, Pyrrhula pyrrhula ) Gylfinbraff (Hawfinch, Coccothraustes coccothraustes ) Breision y gogledd Breision a golfanod Americanaidd Bras Melyn Bras y Cyrs Urdd : Passeriformes Teulu : Emberizidae
Golfan Bersain , Llwyd Persain (Song Sparrow, Melospiza melodia ) P Golfan Yddfwyn , Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, Zonotrichia albicollis ) P Jynco Llygeitu (Dark-eyed Junco, Junco hyemalis ) P Bras y Pin (Pine Bunting, Emberiza leucocephalos ) P Bras Melyn , Melyn yr Eithin (Yellowhammer, Emberiza citrinella ) Bras Ffrainc (Cirl Bunting, Emberiza cirlus ) C Bras y Graig (Rock Bunting, Emberiza cia ) P Bras y Gerddi (Ortolan Bunting, Emberiza hortulana ) C Bras Gwledig (Rustic Bunting, Emberiza rustica ) C Bras Lleiaf (Little Bunting, Emberiza pusilla ) C Bras Bronfelen (Yellow-breasted Bunting, Emberiza aureola ) P Bras y Cyrs (Reed Bunting, Emberiza schoeniclus ) Bras Penddu (Black-headed Bunting, Emberiza melanocephala ) P Bras yr Ŷd (Corn Bunting, Emberiza calandra ) C Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd Teloriaid Americanaidd Gweler hefyd Cyfeiriadau