Луи Арагон

Фаъолияти эҷодиаш аз соли 1917 оғоз ёфтааст. Дар оғоз ба ҷараёнҳои адабии дадаизм, сюрреализм ҳамроҳ буд. Солҳои 1920 дар эҷодиёти Луи Арагон тасвири реалистӣ қувват гирифт. Солҳои 1930 Луи Арагон ба СССР таваҷҷӯҳ намуд ва ин кишварро рамзи олами нав меҳисобид (достони «Фронти сурх», 1931; маҷм. ашъори «Ура, Урал!» 1934). Силсилаи романҳо бо номи «Олами воқеӣ» (1934 — 51) ва дигар роману достонҳои Луи Арагон аз зиндагии синфи коргар, коммунистон ҳикоят мекунанд. Луи Арагон ба адабиёти классикӣ ва муосири тоҷик таваҷҷӯҳи бисёр дошт. Дар аввалин Даҳаи санъати тоҷик дар Москва (1941) иштирок кардааст. Вай яке аз тарғибгарони адабиёти тоҷик дар Франсия буд. Дар бобе аз асари худ «Адабиёти советӣ» (Порис, 1955) Луи Арагон оид ба адабиёти тоҷик, эҷодиёти классикон, аз ҷумла Абуалӣ ибни Сино, Умари Хайём ва дигарон, мулоқотҳояш бо А. Лоҳутӣ, М. Турсунзода, М. Миршакар, Ф. Ниёзӣ, Р. Ҷалил суханронӣ кардааст. Ба ақидаи ӯ С. Айнӣ «бунёдгузори адабиёти реалистии тоҷик» буд. Баъди мутолиаи «Марги судхӯр» вай С. Айниро бо намояндагони бузурги адабиёти ҷаҳон — Шекспир, Гёте, Балзак дар як радиф гузоштааст. Шеърҳои Луи Арагон «Қиссаи сурудхонии марде дар қатлгоҳ», «Далер», «Соли даъвати 1917» ва ғайра ба забони тоҷикӣ тарҷума шудаанд.

Луи Арагон узви умумиҷаҳонии Комитети Сулҳ, дорандаи Мукофоти байналмилалии ленинии «Барои мустаҳкам намудани дӯстии байни халқҳо» (1957), доктори ифтихории донишгоҳҳои Порис ва Москва буд.