ఖాట్మండు లేదా కాఠ్మండు, నేపాల్ దేశ రాజధాని.
2015లో సంభవించిన భూకంపం లో ఈ నగరం సర్వనాశనమైంది.
ఖాట్మండు మెట్రోపాలిటన్ నగరం काठमाण्डू महानगर, यें देय् | |
---|---|
Motto(s): My legacy, my pride, my Kathmandu | |
దేశం | నేపాల్ |
Development Region | Central |
జోన్ | బాగ్మతి జోన్ |
జిల్లా | ఖాట్మండు జిల్లా |
పేదరిక సూచీ | 0.710 High |
పేదరిక సూచీ | 25.8 Low |
అక్షరాస్యత శాతం | 98% High |
Established | 900s BC |
Government | |
• ముఖ్య కార్యనిర్వహణ అధికారి | పూర్ణ భక్త తందుకర్ |
Area | |
• Total | 49.45 km2 (19.09 sq mi) |
Elevation | 1,400 మీ (4,600 అ.) |
Population (2011) | |
• Total | 10,03,285 |
• Density | 20,288.8/km2 (52,548/sq mi) |
భాషలు | |
• Local | నేపాలీ భాష (లేదా నెవర్ భాష), నేపాలీ భాష, షెర్పా భాష, తమంగ్ భాష, గురుంగ్ భాష, మంగర్ భాష, సునువర్ భాష/కిరాంతీ భాష, టిబెటన్ భాష |
• అధికారిక భాష | నేపాలీ భాష (లేదా నెవర్ భాష), నేపాలీ భాష, ఆంగ్లం |
Time zone | UTC+5:45 (నేపాల్ ప్రామాణిక కాలం) |
పిన్కోడ్ | 44600 (GPO), 44601, 44602, 44604, 44605, 44606, 44608, 44609, 44610, 44611, 44613, 44614, 44615, 44616, 44617, 44618, 44619, 44620, 44621 |
Area code | 01 |
ఖాట్మండు నగరానికి ఆ పేరు కాష్ఠమండపం ఆలయం ద్వారా వచ్చింది. సంస్కృతంలో కాష్ఠ (काष्ठ) అనగా కొయ్య , మండప్ (/मण्डप) అనగా కప్పబడిన ప్రదేశం అని అర్థం. స్థానిక భాషలో దీనిని మారు సతాల్ అని కూడా పిలుస్తారు. దీనిని 1596వ సంవత్సరంలో రాజు లక్ష్మీ నరసింగ మల్ల నిర్మించాడు. రెండు అంతస్తులుగా నిర్మింపబడిన ఈ ఆలయంలో పూర్తిగా కొయ్య సామాగ్రినే వాడారు. ఇనుప మేకులు గానీ లేదా ఇతర సామాగ్రి కానీ వాడనేలేదు. విశ్వసనీయ సమాచారం ప్రకారం ఈ దేవాలయానికి కావలసిన చెక్క సామాగ్రి అంతా ఒకే చెట్టు నుండి సేకరించడం జరిగింది.
ఇక్కడ జరిగిన తవ్వకాల ప్రకారం గతంలో ఇక్కడ నాగరికత వెలిసినట్లు ఆధారాలు లభించాయి. ఈ త్రవ్వకాలలో భాగంగా మలిగావ్లో సా.శ. 185వ సంవత్సరానికి చెందిన ప్రతిమ లభించింది. దండోచైత్య సొరంగంలో బ్రహ్మి లిపిలో లిఖింపబడిన వాక్యాలున్న ఒక ఇటుక లభ్యమైంది. పురాతత్వ శాస్త్రవేత్తలు దీనిని 2000 సంవత్సరం నాటికి సమూరు 2000 సంవత్సరాలక్రిందటినాటిదిగా అంచనా వేసారు.
అధికారికంగా కాఠ్మండు నగర పరిధి నిర్థారించనప్పటికీ, ఈ నగర పరిధి మూడు జిల్లాలలో విస్తరించి ఉంది . ఈ మూడు జిల్లాలలోనే దేశ జనాభాలో అత్యధిక జనాభా కేంద్రీకృతమై ఉంది. ఆ వివరాలు ఈ క్రింది పట్టికలో ఇవ్వబడ్డాయి.
పరిపాలనా జిల్లా | విస్తీర్ణం (km²) | జనాభా (2001 జనాభా లెక్కలు) | జనాభా (2011 జనాభా లెక్కలు) | జన సాంద్రత (km²) |
---|---|---|---|---|
ఖాట్మండు | 395 | 1,081,845 | 1,740,977 | 4408 |
లలిత్పూర్ | 385 | 337,785 | 466,784 | 1212 |
భక్తపూర్ | 119 | 225,461 | 303,027 | 2546 |
ఖాట్మండు నగర పరిధి | 899 | 1,645,091 | 2,510,788 | 2793 |
నేపాల్ లో ముఖ్యంగా ఐదు రకాలైన వాతావరణ ప్రదేశాలు చూడవచ్చు. ఈ కేంద్రాలలో భాగంగా కాఠ్మాండు ఉష్ణ ప్రాంతంలో ( సముద్ర మట్టానికి 1,200–2,300 మీటర్లు (3,900–7,500ft)) విస్తరించి ఉంది. ఈ నగరంలో ఉష్ణోగ్రత సాధారణంగా ఉంటుంది.
This article uses material from the Wikipedia తెలుగు article ఖాట్మండు, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). అదనంగా సూచించని పక్షంలో పాఠ్యం CC BY-SA 4.0 క్రింద లభ్యం Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki తెలుగు (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.