ଧବଳ ଛଉ (ପ୍ରତିଶବ୍ଦ: ଧବଳ କୁଷ୍ଠ, ଧଳା ଛଉ, ଭିଟିଲିଗୋ; ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରେ ଶ୍ୱେତ ଲାଞ୍ଛନ, ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Vitiligo) ଏକ ପ୍ରକାର ଚର୍ମ ରୋଗ ଯେଉଁଥିରେ ଚର୍ମର କିଛି ଅଂଶ ଫିକା ବା ବିବର୍ଣ୍ଣ (losing their pigment) ହୋଇଯାଏ । ଚର୍ମର କିଛି ଅଂଶ ଧଳା ଦେଖାଯାଏ ଯାହାର ପରିସୀମା ତୀକ୍ଷ୍ଣ ଥାଏ । ସେହି ଅଂଶରେ ଥବା ଲୋମ ମଧ୍ୟ ଧଳା ହୋଇଯାଇପାରେ । ପାଟି ଓ ନାକରେ ମଧ୍ୟ ଏ ରୋଗ ହୋଇପାରେ । ଶରୀରର ଉଭୟ ପାଖରେ ରୋଗ ହୁଏ । ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦିଗକୁ ଖୋଲା ରହିଥିବା ସ୍ଥାନରେ ଦାଗ ହୁଏ । କଳା ରଙ୍ଗର ଲୋକଙ୍କ ଦେହରେ ଏହି ଦାଗ ଅଧିକ ସ୍ପଷ୍ଟ ଦେଖାଯାଏ । ଧବଳ ଛଉ ହେବାଦ୍ୱାରା ମାନସିକ ଚାପ (psychological stress) ବଢ଼ିଯାଏ ଓ ସେ ସ୍ଥାନ କେହି ଛୁଇଁବାକୁ (ସାମାଜିକ କଳଙ୍କ ବା stigmatized) ଇଚ୍ଛା କରନ୍ତି ନାହିଁଁ ।
ଧବଳ ଛଉ/ ଭିଟିଲିଗୋ | |
---|---|
ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ | |
ଉଚ୍ଚାରଣ | /ˌvɪt[invalid input: 'ɨ']ˈlaɪɡoʊ/ |
ସ୍ପେଶାଲିଟି | ଚର୍ମରୋଗ ବିଜ୍ଞାନ |
ଆଇସିଡ଼ି-୧୦ | L80. |
ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍ | 709.01 |
ଓଏମ୍ଆଇଏମ୍ | 193200 |
ରୋଗ ଡାଟାବେସ | 13965 |
ମେଡ଼ିସିନ-ପ୍ଲସ | 000831 |
ଇ-ମେଡ଼ିସିନ | derm/453 |
Patient UK | ଧବଳ ଛଉ/ ଭିଟିଲିଗୋ |
MeSH | D014820 |
ଏହି ରୋଗର କାରଣ ଅଦ୍ୟାବଧି ଅଜ୍ଞାତ ଅଛି । ପରିବେଶ କାରକଦ୍ୱାରା ଜେନେଟିକ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ହୋଇ ଅଟୋଇମ୍ମ୍ୟୁନ (autoimmune disease) ରୋଗ ଭାବରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ଏହା ଫଳରେ ମେଲାନୋସାଇଟ ବା ପିଗମେଣ୍ଟ ଜୀବକୋଷ (skin pigment cells) ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ । ଏହି ରୋଗର ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ ଅଥବା ହାଇପରଥାଇରଏଡିଜମ, ଆଲୋପେସିଆ ଏରିଏଟା (alopecia areata) ଓ ପର୍ନିସିଅସ ଆନିମିଆ (pernicious anemia) ଇତ୍ୟାଦି ଭଳି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଅଟୋଇମ୍ମ୍ୟୁନ ରୋଗମାନଙ୍କର ଇତିହାସ ଥିଲେ ଏହି ରୋଗ ବାହାରିବା ସମ୍ଭାବନା ରହେ । ଧବଳ ଛଉ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦୁଇ ପ୍ରକାର ଦେଖାଯାଏ: ସେଗମେଣ୍ଟାଲ ଓ ନନ୍-ସେଗମେଣ୍ଟାଲ । ଅଧିକାଂଶ କେଶ୍ ନନ୍-ସେଗମେଣ୍ଟାଲ ଥାଆନ୍ତି ଯେଉଁଥିରେ ଦେହର ଦୁଇ ପାଖ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି ଓ ସମୟ କ୍ରମେ ଅବସ୍ଥା ଖରାପ ଦିଗକୁ ଗତି କରେ । ପ୍ରାୟ ୧୦% କେଶ୍ ସେଗମେଣ୍ଟାଲ ଥାଏ ଯେଉଁଥିରେ ଦେହର ଏକ ପାଖରେ ରୋଗ ହୁଏ ଓ ଖରାପ ଦିଗକୁ ଗତି କରେନାହିଁଁ । ତନ୍ତୁ ବାୟୋପ୍ସି (tissue biopsy) କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।
ଧବଳ ଛଉ ଆରୋଗ୍ୟ ହେଲା ଭଳି କୌଣସି ଚିକିତ୍ସା ନାହିଁଁ । ସନ୍ସ୍କ୍ରୀନ ଓ ମେକଅପ ସାହାଯ୍ୟରେ ଫିକା ଚର୍ମ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । ଗ୍ଲୁକୋକର୍ଟିକଏଡ (steroid|) କ୍ରିମ ବା ଫୋଟୋଥେରାପି (phototherapy) ଦେଇ ଫିକା ପ୍ୟାଚକୁ ଗାଢ଼ କରାଯାଏ । ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ଭଲ ଥିବା ଚର୍ମକୁ ହାଲୁକା କରିବା ନିମନ୍ତେ ହାଇଡ୍ରୋକୁଇନୋନ (hydroquinone) ଦେଇ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଏ । ଏହି ଚିକିତ୍ସାରେ ଉନ୍ନତି ନ ହେଲେ ଅନେକ ପ୍ରକାର ଅପରେଶନ କରାଯାଇପାରେ । ମିଶ୍ରିତ ଚିକିତ୍ସାରେ ସୁଫଳ ମିଳେ । କାଉନସେଲିଙ୍ଗଦ୍ୱାରା (Counselling) ଭାବାବେଗକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରେ ।
ସାରା ପୃଥିବୀରେ ୧% ଲୋକ ଧବଳ ଛଉ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି । କେତେକ ଜନସଂଖ୍ୟାରେ ଏହା ୨ରୁ ୩% ଦେଖାଯାଏ । ପୁରୁଷ ଓ ମହିଳା ସମ ଭାବରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି । ପ୍ରାୟ ଅର୍ଧେକ ଲୋକଙ୍କର ୨୦ ବର୍ଷ ବୟସ ପୂର୍ବରୁ ଓ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକଙ୍କର ୪୦ ବର୍ଷ ବୟସ ପୂର୍ବରୁ ରୋଗ ହୋଇଥାଏ । ପୁରାତନ ଗ୍ରୀସ (ancient history) ସମୟରୁ ଏହି ରୋଗ ବର୍ଣ୍ଣନା ରହିଛି ।
This article uses material from the Wikipedia ଓଡ଼ିଆ article ଧବଳ ଛଉ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ଦର୍ଶାଯାଇନଥିଲେ ସମସ୍ତ ବିଷୟବସ୍ତୁ CC BY-SA 4.0 ରେ ଉପଲବ୍ଧ । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ଓଡ଼ିଆ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.