ଗୋଆ ମୁକ୍ତି ଦିବସ

ଗୋଆ, ନାମକ ଏହି ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ, ଡିସେମ୍ବର ୧୯, ୧୯୬୧ରେ ପ୍ରାୟ ୪୫୦ ବର୍ଷର ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ଭାରତରେ ଊନ୍ନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଗୋଆରେ ମଧ୍ୟ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିଲା । ଗୋଆର ବାସିନ୍ଦାମାନେ ୧୯୪୦ ଦଶକରେ ସତ୍ୟଗ୍ରହରେ ମଧ୍ୟ ଭାଗନେଇଥିଲେ । ୧୯୪୭ ମସିହାରେ ଭାରତ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇବା ପରେ ମଧ୍ୟ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜମାନେ ଗୋଆ ଛାଡିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ । କଥାବାର୍ତ୍ତା ବିଫଳ ହେବା ପରେ ଭାରତର ତତ୍କାଳୀନ ସରକାର ଗୋଆର ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ସାମରିକ ବିକଳ୍ପ ବାଛିଲେ।

ତିନୋଟି ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଅଞ୍ଚଳ: ଗୋଆ, ଡାମନ ଓ ଡିଉକୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଅପରେସନ୍ ବିଜୟ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ଭାରତୀୟ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀର ପ୍ରଥମ ତ୍ରି-ସେବା କାର୍ଯ୍ୟ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଉଥିଲା । ଡିସେମ୍ବର ୧ରୁ ଭାରତ ସରକାର ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଏହା ୩୬ ଘଣ୍ଟିଆ ସାମରିକ ଅପରେସନ୍ ଭାବରେ ଡିସେମ୍ବର ୧୮, ୧୯୬୧ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ୧୯ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୬୧ରେ ଶେଷ ହୋଇଥିଲା ।