Alvesmettar: Familie av sporvefuglar

Alvesmettar
Krattemusmett, Stipiturus malachurus Illustrasjon Henrik Grønvold, 1917, Public domain
Systematikk
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Megaklasse:	Beinfiskar Osteichthyes
Overklasse:	Tetrapodar Tetrapoda
Klasse:	Fuglar Aves
Underklasse:	Neognathae
Overorden:	Neoaves
Orden:	Sporvefuglar Passeriformes
Familie:	Alvesmettar Maluridae Swainson, 1831

Jamvel om dei ber fellesnamnet 'smett', er dei ikkje relatert til gjerdesmettar på den nordlege halvkula. Familien inkluderer tre emusmettar og ti grassmettar.

 

 

 

 

Alvesmettar er små til mellomstore fuglar, finst i mange ulike miljø, frå regnskog til ørken, men dei fleste artane lever i grasland eller krattskog. Grassmettar er godt kamuflerte med svart og brunt mønster, men andre artar har ofte briljant farga fjørdrakt, spesielt hannar.

Dei er insektetande, og typisk beitar dei i kratt. Dei byggjer kuppelforma reir i område med tett vegetasjon, og det er ikkje uvanleg at ungfuglar held seg i reiret for å hjelpe til med kommande kull.

Alvesmettar er kjent for fleire spesielle åtferdsmessige eigenskapar. Dei er sosialt monogame, men seksuelt promiskuøse, noko som tyder at sjølv om dei dannar par, vil kvar partnar pare seg med andre individ og til og med medverke til omsut for ungar i slike ekstrapar. Hannar av fleire artar plukkar kronblad med iaugefallande fargar og syner dei til hofuglar.

Songen av alvesmettar er samansett, og minst to artar har, i tillegg til varselkall, ein annan stemmebruk som nyttast i møte med predatorar som slaktarfuglar. Denne songliknande lydytringa nemnast «type II vokalisering».

Tidlegare var alvesmettar klassifiserte på ymse vis. Over tid har alvesmettar vore medlemmar av flugesnapparfamilien, songarfamilien og timalfamilien. Med morfologisk arbeid og dei store framstega i DNA-analysar mot slutten av 1900-talet, vart posisjonen deira klår: Maluridae er ein av dei mange familiane som har vakse fram frå den store «corvid-strålinga» i Australasia. Dei næraste slektningane deira er honningetarar, Meliphagidae, og diamantfuglar, Pardalotidae. Den openberre likskapen til gjerdesmettar i Europa og Amerika er ikkje genetisk, men berre konsekvensen av konvergent evolusjon mellom meir eller mindre urelaterte artar som deler den same økologiske nisjen.

Alvesmettar i rekkjefølgje etter EBird/Clements Checklist v2018 med norske namn etter Norske navn på verdens fugler:

Referansar

• Videoar, bilete og lydopptak av alvesmettar hos Internet Bird Collection