အန်တွန် ချက်ကော့ဗ်

၁၈၈၆ ခုနှစ်တွင် သူ၏ ရှေးဦးရေးဝတ္ထုတိုများ စာအုပ်အဖြစ်ထွက်ခဲ့သည်။ ၁၈၉၂ ခုနှစ်တွင် 'အဆောင်အမှတ် ၆'ကို လည်းကောင်း၊ ၁၈၉၄ ခုနှစ်တွင် 'စာပေဆရာ'ကိုလည်းကောင်း၊ ၁၈၉၈ ခုနှစ်တွင် 'ခွေးပိုင်ရှင်အမျိုးသမီး'ကိုလည်းကောင်း၊ ၁၈၉၉ ခုနှစ်တွင် 'အိမ်သစ်ယာသစ်'ကိုလည်းကောင်း ထုတ်ဝေခဲ့လေသည်။

ထိုစာအုပ်များတွင် လေးနက်သောအတွေးအခေါ်များ ပါဝင်၍ အရေးအသားဘက်တွင်လည်း ဖွဲ့နွဲ့တန်ဆာဆင်မှုများမှာ ကောင်းမွန်လှသည်။ သူ၏အကောင်းဆုံးဝတ္ထုများမှာ ၁၈၉၅ ခုနှစ်တွင်ထုတ်သော 'ကျွန်ုပ်ဘဝ'နှင့် ၁၉ဝဝ ပြည့်နှစ်တွင် ထုတ်သည့် 'လျှိုမြောင်ကြားဝယ်'တို့ ဖြစ်သည်။

ချက်ကော့ဗ်၏ ပြဇာတ်များသည် သူ၏ဝတ္ထုများကဲ့သို့ပင် ဇာတ်ကွက်ပေါ်လွင်သည်။ ဇာတ်ဆောင်တို့၏ အမူအရာများထက် ထိုအမူအရာကို မှီ၍ ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်လာရသော အခြေ အနေတို့ကိုသာ ချက်ကော့ဗ်သည် အဓိကထား၍ ရေးသားခဲ့ပေသည်။ ၁၈၈၇ ခုနှစ်တွင် 'အိုက်ဗန်နပ်'ကိုလည်းကောင်း၊ ၁၈၉၆ ခုနှစ်တွင် 'ငှက် ဇင်ယော်'ကိုလည်းကောင်း ရေးသား ကပြခဲ့သည်။ ငှက်ဇင်ယော်ပြဇာတ်သည် ရုံတင်စ၌ လူကြိုက်နည်းလှသော်လည်း နောင်နှစ်အကြာတွင် ထပ်မံပြသသောအခါ လူကြိုက်များလာပြီးလျှင် ရုရှတစ်နိုင်ငံလုံး ချက်ကော့ဗ်၏ အမည်ထင်ရှားလာလေသည်။

အင်္ဂလန်ပြည်နှင့်အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့တွင် ချက်ကော့ဗ်၏ 'ဦးလေးဗန်ယာ၊' 'ညီအစ်မသုံးဖော်'နှင့် 'ချယ်ရီသစ်သီးခြံ'ပြဇာတ်တို့မှာ လူကြိုက်များလှသည်။ ချက်ကော့ဗ်သည် ပြဇာတ်များအပြင် စုစုပေါင်း ၃ဝဝ ကျော်မျှသော ဝတ္ထုရှည်၊ ဝတ္ထုတို၊ ဆောင်းပါး စသည်တို့ကို ရေးခဲ့သည်။ ချက်ကော့ဗ်အား ပီတာဗတ်မြို့ရှိ ရုရှနိုင်ငံတော် သိပ္ပံပညာတံခွန်အသင်းကြီးက ၁၈၈၉ ခုနှစ်တွင် ပွတ်ရှကင်ဆုကို အပ်နှင်းခဲ့လေသည်။ အာရှတိုက်ဒေသအချို့နှင့် ဥရောပတိုက်အနောက်ပိုင်းဒေသများသို့၁၈၉ဝ ပြည့်နှစ်နှင့် ၁၈၉၁ ခုနှစ်များတွင် လှည့်လည်ခရီးသွားခဲ့သည်။

၁၈၉၁ ခုနှစ်မှ ၉၇ ခုနှစ်အထိ အမိအဖများနှင့်အတူ မော်စကိုမြို့၌ နေထိုင်ခဲ့၏။ ထို့နောက်တွင် ကျန်းမာရေး ချို့တဲ့မှုကြောင့် ကရိုင်းမီးယားနယ်သို့ သွားရောက်နေထိုင်လေ သည်။ ၁၉ဝ၁ ခုနှစ်တွင် ကခြေသည် အော်လဂါးနှစ်ပါးနှင့် ထိမ်းမြားခဲ့သည်။ ၁၉ဝ၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂ ရက်နေ့တွင် ဂျာမနီနိုင်ငံရှိ ဗေးဒင်ဝိုင်လာအရပ်၌ ချက်ကော့ဗ်သည် ဘဝတစ်ပါး ပြောင်းသွားလေသည်။