Guinea Khatulistiwa

Dengan keluasan 28,000 km² ia adalah salah satu negara terkecil di benua Afrika dan mempunyai populasi dianggarkan sebanyak setengah juta.

Republik Guinea Khatulistiwa República de Guinea Ecuatorialcode: es is deprecated  (Sepanyol) République de Guinée équatorialecode: fr is deprecated  (Perancis) República da Guiné Equatorialcode: pt is deprecated  (Portugis)
Bendera Jata Negara
Cogan kata: Unidad, Paz, Justiciacode: es is deprecated  (Sepanyol) "Perpaduan, Keamanan, Keadilan"
Lagu kebangsaan: Caminemos pisando las sendas de nuestra inmensa felicidadcode: es is deprecated  (Sepanyol) Marilah Kita Berjalan Melangkahi Jalan Kebahagiaan Kita yang Luar Biasa
Show globe Show map of Africa
Ibu negara	Malabo (semasa) Ciudad de la Paz (dalam pembinaan) 3°45′N 8°47′E / 3.750°N 8.783°E / 3.750; 8.783
Bandar terbesar	Bata
Bahasa rasmi	Sepanyol Perancis Portugis
Bahasa umum yang diakui	Senarai Fang Bube Kreol Annobon Kombe Kwasio
Kumpulan etnik (2020)	85.7% Fang 6.5% Bubi 3.6% Ndowe 1.6% Annobon 1.1% Bujeba 1.1% lain-lain
Agama (2020)	88.7% Kristian 5.0% Tidak beragama 4.0% Islam 1.7% kepercayaan asli 0.6% lain-lain
Demonim	Orang Guinistiwa Orang Guinea Khatulistiwa
Kerajaan	Unitary dominant-party presidential republic under a dictatorship
• Presiden	Teodoro Obiang Nguema Mbasogo
• Naib Presiden	Teodoro Nguema Obiang Mangue
• Perdana Menteri	Manuela Roka Botey
Badan perundangan	Parlimen
• Dewan Pertuanan	Senat
• Dewan Rakyat	Dewan Timbalan
Kemerdekaan  dari Sepanyol
• Diisytiharkan	12 Oktober 1968
Keluasan
• Jumlah	28,050 km2 (10,830 bt2) (141st)
• Perairan (%)	boleh diabaikan
Populasi
• Perkiraan 2022	1,679,172 (154th)
KDNK (PPP)	2023
• Jumlah	▼ $28.356 billion (148th)
• Per kapita	▼ $18,362 (90th)
KDNK (nominal)	2023
•  Jumlah	▼ $10.041 billion (156th)
• Per kapita	▼ $6,502 (95th)
HDI (2021)	▲ 0.596 sederhana · 145th
Mata wang	Franc CFA Afrika Tengah (XAF)
Zon waktu	UTC+1 (WAT)
Format tarikh	dd/mm/yyyy
Bahagian memandu	right
Kod panggilan	+240
Kod ISO 3166	GQ
DPT internet	.gq
Termasuk Sepanyol Guinistiwa (Español ecuatoguineano).

Guinea Khatulistiwa terletak di pantai barat Afrika Tengah. Negara ini terdiri daripada wilayah tanah besar, Río Muni, yang bersempadan dengan Cameroon di utara dan Gabon di timur dan selatan, dan lima pulau kecil, Bioko, Corisco, Annobon, Elobey Chico (Elobey Kecil), dan Elobey Grande (Elobey Besar). Bioko, tapak ibu negara, Malabo, terletak kira-kira 40 kilometer (25 bt) di luar pantai Cameroon. Pulau Annobon terletak kira-kira 350 kilometer (220 bt) barat-selatan-barat Cape Lopez di Gabon. Corisco dan dua pulau Elobey berada di Corisco Bay, di sempadan Río Muni dan Gabon.

Guinea Khatulistiwa terletak di antara latitud 4 °U dan 2°S, dan longitud 5° B dan 12° E. Meskipun namanya, tidak ada bahagian wilayah negara yang terletak di khatulistiwa—ia berada di hemisfera utara kecuali kawasan kepulauan Wilayah Annobón yang terletak kira-kira 155 km (96 bt) selatan daripada khatulistiwa.

Guinea Khatulistiwa mempunyai iklim tropika dengan musim basah dan kering yang ketara. Dari Jun hingga Ogos, Río Muni kering dan Bioko basah, dan dari Disember hingga Februari, keadaan sebaliknya berlaku. Antaranya, terdapat peralihan secara beransur-ansur. Hujan atau kabus berlaku setiap hari di Annobon, di mana hari tanpa awan tidak pernah didaftarkan. Suhu di Malabo, Bioko, berjulat dari 16 °C (61 °F) hingga 33 °C (91 °F), walaupun di selatan Moka Plateau, suhu tinggi biasa hanya 21 °C (70 °F). Di Río Muni, suhu purata ialah kira-kira 27 °C (81 °F). Kadar Hujan tahunan berbeza daripada 1,930 mm (76 in) di Malabo hingga 10,920 mm (430 in) di Ureka, Bioko, tetapi Río Muni agak kering.

Kawasan pentadbiran

Guinea Khatulistiwa terbahagi kepada lapan buah wilayah. Wilayah terbaharu ialah Djibloho yang dicipta pada 2017 dengan ibu pejabatnya di Ciudad de la Paz, bakal ibu negara. Lapan wilayah tersebut adalah seperti di bawah (ibu kota wilayah dalam kurungan):

1. Annobón (San Antonio de Palé)
2. Bioko Norte (Malabo)
3. Bioko Sur (Luba)
4. Centro Sur (Evinayong)
5. Djibloho (Ciudad de la Paz)
6. Kié-Ntem (Ebebiyín)
7. Litoral (Bata)
8. Wele-Nzas (Mongomo)

Wilayah-wilayah ini dibahagikan lagi kepada 19 buah daerah dan 37 buah perbandaran.

Kebanyakan rakyat negara memiliki asal orang Bantu. Kumpulan etnik terbesar, orang Fang, adalah asli di tanah besar, dengan migrasi besar Pulau Bioko sejak abad ke-20 membanyakkan penduduk Fang hingga melepasi jumlah orang Bubi asal. Golongan Fang merangkumi kira-kira 80% populasi, dan terdiri daripada sekitar 67 buah puak. Mereka di kawasan utara Río Muni bertutur bahasa Fang-Ntumu, dan mereka di selatan bertutur bahasa Fang-Okah; dua dialek ini memiliki perbezaan, tetapi dapat saling difahami. Dialek-dialek Fang juga ditutur di kawasan negara jiran, Cameroon (Bulu) and Gabon. Dialek-dialek ini masih dapat saling difahami, tetapi lebih lebih ketara perbezaannya. Orang Bubi yang merangkumi 15% populasi adalah asli di Pulau Bioko. Garis sempadan tradisi antara etnik Fang dan "pantai" ialah kampung Niefang ("batas Fang") di timur Bata.

Kumpulan etnik pesisir pantai, kadangkala dirujuk sebagai Ndowe atau "Playeros" ("orang pantai" dalam bahasa Sepanyol): Combes, Bujebas, Balengues, dan Bengas di tanah besar dan pulau-pulau kecil, dan Fernandinos, sebuah komuniti Krio di Pulau Bioko bersama-sama merangkumi 5% populasi negara. Orang Eropah (sebahagian besarnya berketurunan Sepanyol atau Portugis, sebahagian daripada keturunan Afrika separa) juga tinggal di negara itu, tetapi kebanyakan warga Sepanyol meninggalkan negara selepas negara mencapai kemerdekaan.

Guinea Khatulistiwa pra-merdeka mengharapkan pengeluaran koko untuk pendapatan mata wang kukuh. Ia mempunyai pendapatan per kapita tertinggi Afrika pada 1959.

Penemuan simpanan minyak besar pada 1996 dan eksploitasinya yang berikutnya telah menyumbang kepada satu peningkatan dramatik dalam hasil kerajaan. Seperti pada 2004, Equatorial Guinea adalah pengeluar minyak ketiga terbesar di Sub Sahara Afrika. Pengeluaran minyaknya telah meningkat kepada 360,000 buah tong/hari, bertambah daripada 220,000 dua tahun terdahulu.

Perhutanan, pertania, dan perikanan adalah juga komponen utama bagi KDNK negara ini. Pertanian sara diri mendominasi. Kemerosotan ekonomi luar bandar di bawah rejim-rejim yang kejam telah mengurangkan potensi untuk pertumbuhan pertanian.

Walaupun KDNK per kapita (PPP) lebih daripada US$30,000 , Equatorial Guinea berkedudukan ke-121 daripada 177 buah negara dalam Indeks Pembangunan Manusia Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu.

Equatorial Guinea telah dipilih untuk menjadi tuan rumah bersama Piala Negara Afrika 2012 perkongsian dengan Gabon. Negara itu juga dipilih menjadi tuan rumah Kejohanan Bola Sepak Wanita Afrika 2008, yang kemudian dimenangi.