Urang Kazakh

Urang Kazakh (diijo Kazaks, Qazaqs; Kazakh: tungga: қазақ, qazaq,  ( danga), jamak: қазақтар, qazaqtar,  ( danga); adolah etnis dari rumpun Turkik nan umumnyo mauni Barisan Gunuang Ural jo bagian utara Asia Tangah (mayoritas Kazakhstan, tapi juo bagian dari Rusia, Uzbekistan, Mongolia, jo Cino) di Eurasia.

Identitas Kazakh barasa dari abaik patangahan dan manguek manjadi dasa identitas Kakhanan Kazakh antaro 1456 jo 1465, katiko babarapo suku di baruah parintah Sultan Zhanibek jo Kerey dipulangkan dari Kakhanan Abu'l-Khayr Khan. Suku-suku tasabuik antaro lain Argyn, Dughlat, Naiman, Jalair, Kerait, Qarluq, dan Kipchak.

Urang Kazakh
Kawasan jo populasi nan signifikan
Urang Kazakh Kazakhstan 12.212.645 (2018)
Urang Kazakh Cino1.800.000
Urang Kazakh Uzbekistan800.000
Urang Kazakh Rusia647.732
Urang Kazakh Mongolia102.526
Urang Kazakh Kirgizstan33.200
Urang Kazakh Amerika Sarikat24.636
Urang Kazakh Turki10.000
Urang Kazakh Kanada9.600
Urang Kazakh Iran3.000–15.000
Urang Kazakh Republik Ceko5.639
Urang Kazakh Ukraina5.526
Urang Kazakh Uni Emirat Arab5.000
Urang Kazakh Austria1.685
Urang Kazakh Belarusia1.355
Urang Kazakh Jerman1.000
Bahaso
Kazakh
Rusia (di Rusia) and Mandarin (di Cino) (rami dipakai sabagai bahaso kaduo)
Agamo
Mayoritas Islam
Minoritas: Kristen, Ateis
Kalompok etnis takaik
Banso Turkik lainnyo jo Mongol

Asa mulo namo Kazakh

Urang Kazakh partamo kali manamoi dirinyo jo namo itu dipakirokan salamo abaik ka-15. Ado banyak teori nan manyatokan asa mulo namonyo. Sabagian bapandapaik barasa dari kato karajo dalam bahaso Turki yaitu qaz ("mangambaro, bajuang, bebas, indak takabek") atau barasa dari kato Proto-Turki yaitu khasaq (padati nan dipakai urang Kazakh untuak mambaok tenda jo barangnyo).

Teori lain manyatokan baso kato Kazakh barasa dati bahaso Turkik kuno, yaitu kato qazğaq. Kato tasabuik partamo kali disabuik pado monumen Uyuk-Turan sajak abaik ka-8. Manuruik ahli bahaso Turkik, Vasily Radlov, jo Orientalis, Veniamin Yudin, kato qazğaq barasa dari aka kato nan samo jo qazğan (untuak mandapek, untuak manambah). Dek itu, qazğaq diaratikan sabagai tipe urang nan mancari labo jo untuang.

Bahaso

Bahaso nan dipakai urang Kazakh adolah bahaso Kazakh. Bahaso Kazakh tamasuak dalam rumpun bahaso Turkik dari cabang Kipchak. Bahaso ko baubuangan arek jo bahaso Nogai, Kirgiz, jo Karakalpak. Bahaso ko manjadi bahaso resmi di Kazakhstan sarato mampunyoi pamakai bahaso nan cukuik rami di Ili Prefektur Otonomi Kazakh, Xinjiang, Cino, jo di Provinsi Bayan-Ölgii, Mongolia. Bahaso Kazakh dipakai pulo dek urang Kazakh nan taseba di babagai nagara pacahan Uni Soviet, sarato parantau di Jerman, Iran, Turki, jo Afghanistan. Cando bahaso Turkik lainnyo, bahaso Kazakh tamasuak bahaso aglutinatif.

Bahaso Kazakh pado abaik ka-19 ditulih jo abjad Arab. Katiko ko itu muncua banyak sastawaran, sarato pandidikan Islam samakin bakambang sabagai palawanan ka bakeh Rusia. Rusia marespon jo mandirikan sikolah-sikolah sekuler nan manulis bahaso Kazakh jo aksara Latin. Pado taun 1927, panulisan abjad Arab untuak bahaso Kazakh dilarang dek Soviet dan diganti Latin. Kudian taun 1940, bahaso Kazakh ditulih jo aksara Sirilik. Panulisan jo abjad Arab masih dipakai di Ili, Xinjiang, Cino, samantaro di Mongolia ditulih jo aksara Sirilik.

Pado Oktober 2017, Presiden Kazakhstan Nursultan Nazabayev mamarintahkan baso pamarintah mulai transisi dari aksara Sirilik ka aksara Latin pado 2025.

Rujuakan

Tags:

Asia TangahBerkas:Kk-kazakh.oggBerkas:Kk-kazakhs.oggCinoEurasiaKazakhstanKk-kazakh.oggKk-kazakhs.oggMongoliaRusiaUzbekistan

🔥 Trending searches on Wiki Minangkabau:

Pisang panggangRepublik Demokratik Kongo67Urang MandailingPagunungan HimalayaGulai cancang1914NatriumLaman UtamoAsiaCadurcia lucensKi Hadjar Hardjo OetomoKelok 9ProtestanismeKarbonLontong cubadakAlvon Kurnia PalmaAdolf HitlerHaji Abdul Malik Karim AmrullahCaliforniaKristenBantenDaftar kode telepon nagara di duniaSipadehPiGulai tunjangRevolusi IndustriPamilihan umum Bupati Agam 2024Gurun SuriahAdaik MinangkabauSiangJepang-IndonesiaKue katenTugu Ayam Kukuak BalenggekMarsha AruanCubadakWikipedia MinangkabauDaftar kecamatan dan kelurahan di Kabupaten Padang Lawas UtaraHong KongRusiaC++Reva Deddy UtamaLeBron JamesLiga ArabKaisar UdaAleksander nan AguangSistem operasiManusiaMazhabWikikatoBukharaKarak kaliangTiranaKacoPucuak parancihUni SovietTalua barendoUrang IndoAustriaDatuak Parpatiah Nan SabatangPadang Panjang, Pariangan, Pariangan, Tanah DatarAbdel AchrianRokok daun nipahRia AmeliaNopemberDaftar tokoh politik MinangkabauPortugisMini Tikuih🡆 More