ವಾರಾಹಿ ಜಲವಿದ್ಯುತ್, ಕುಂದಾಪುರ

ನಿರ್ಮಾಣ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ ಈ ಯೋಜನೆಯು ೧೯೮೯ ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಕಾರ್ಯಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದು ಇದನ್ನು ಹಲವಾರು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ನೀರನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಾರಾಹಿ ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಮಣಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು (ಮಣಿಬೈಲ್ ಗ್ರಾಮದ ಬಳಿ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವುದರಿಂದ) ಎಂಬ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಅಣೆಕಟ್ಟುನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಾರಾಹಿ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಮೊದಲ ಭೂಗರ್ಭ ಶಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಎನ್‌ಕಾರ್ಡಿಯೊ-ರೈಟ್‌ಗೆ ಪೂರೈಕೆಗಾಗಿ ಉಪ-ಗುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಈ ಯೋಜನೆಗಾಗಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಮಾನಿಟರಿಂಗ್ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

ಈ ಯೋಜನೆಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ಕರ್ನಾಟಕದ ಒಡೆತನದಲ್ಲಿದೆ. ವಾರಾಹಿ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಮೊದಲ ಭೂಗರ್ಭ ಶಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೊಸಂಗಡಿ ಬಳಿ ಇರುವ ಈ ನದಿಯ ನೀರನ್ನು ಕೆಪಿಸಿಎಲ್ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಭೂಗರ್ಭ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾಗಿದ್ದು ಇದರ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಯಡೂರಿನ ಬಳಿ ಇದೆ. ಭೂಮಿಯ ಕೆಳಗಿನ ಪವರ್‌ಹೌಸ್‌ನ ಸ್ಥಾಪಿತ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ೪೬೦ ಮೆಗಾವ್ಯಾಟ್ ಆಗಿದ್ದು, ತಲಾ ೧೧೫ ಮೆಗಾವ್ಯಾಟ್‍ನ ೪ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ೧,೧೦೦ GWh ವಿದ್ಯುತ್‍ಅನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.

ವಾರಾಹಿ ಏತ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಯು ಕರ್ನಾಟಕದ ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಿದ್ದಾಪುರ ಗ್ರಾಮದ ಬಳಿ ವಾರಾಹಿ ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿರುವ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ವಾರಾಹಿ ಯೋಜನೆಯು ರೂಪಾಯಿ ೯.೪೩ ಕೋಟಿಗಳ ಆರಂಭಿಕ ಯೋಜನಾ ವೆಚ್ಚದೊಂದಿಗೆ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಯು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ ೩೮,೮೦೦ ಎಕರೆ ಭೂಮಿಗೆ ನೀರಾವರಿ ಕಲ್ಪಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ೧೫,೭೦೨ ಎಕರೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕುಂದಾಪುರ ಮತ್ತು ಉಡುಪಿ ತಾಲೂಕುಗಳಲ್ಲಿದೆ. ಯೋಜನಾ ವೆಚ್ಚವು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು ಮೊದಲ ೨೫ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರೂಪಾಯಿ ೩೭ ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡಲಾಯಿತು ಹಾಗೂ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಮೂರು ದಶಕಗಳ ನಂತರ, ಯೋಜನೆಯ ಯೋಜನಾ ವೆಚ್ಚವು ರೂಪಾಯಿ ೬೫೦ ಕೋಟಿಗಳಿಗೆ ಏರಿತು, ಅದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ರೂಪಾಯಿ ೩೭೫ ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ೨೦೧೧ ರವರೆಗೆ ಖರ್ಚು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕೆಲಸವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿದೆ. ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಏತ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ನೀರಾವರಿ ನಿಗಮದ ಪೂರ್ವವೀಕ್ಷಣೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತರಲಾಯಿತು.

ಉಡುಪಿಯಿಂದ ೭೦ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಹಾಗೂ ಕುಂದಾಪುರದಿಂದ ೪೫ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

• ಆನೆಗುಡ್ಡೆ ವಿನಾಯಕ ದೇವಸ್ಥಾನ
• ಮಾರಣಕಟ್ಟೆ
• ತ್ರಾಸಿ, ಕಡಲತೀರ
• ಮರವಂತೆ, ಕಡಲತೀರ
• ಕಮಲಶಿಲೆ