Уефа Еуропа Лигасы

	УЕФА Еуропа Лигасы
	UEFA Europa League
Мемлекет	Еуропа (УЕФА)
Қаланған	1971 (УЕФА Кубогы деген атаумен)
Қайта ұйымдастырылған	2009 (УЕФА Еуропа Лигасы деген атаумен)
Командалар саны	32 (топтық кезең); 58 (барлығы)
Әрекеттегі чемпион	Севилья (6-ші титулы)
Атағы ең көп	Севилья (6 титулы бар)
Сайт	uefaeuropaleague
	УЕФА Еуропа лигасы 2023/24

UEFA Europa League) — маңыздылығы жөнінен Еуропадағы Чемпиондар Лигасынан кейінгі екінші турнир. 1955-71 жылдар аралығында Жәрмеңкелер кубогы деп (бірақ Жәрмеңкелер кубогын УЕФА ресми түрде мойындаған жоқ), ал 1972-2009 жылдары УЕФА кубогы деп аталды. 2009 жылы жазда қазіргі атауына ие болды. 1998 жылдан бастап УЕФА кубогы мен Кубок иелерінің кубогы атты екі турнир біріктірілді.

Тарихы

Жәрмеңкелер кубогы

1855 жылы 18 сәуірде Жәрмеңкелер кубогын ұйымдастыру жайлы шешім қабылданды. Оның негізін қалаған Эрнст Томмен, Отторино Барразм, Стэнли Роуз "бір қала — бір команда" жүйесін қолданды, қалалар құрама командалары сынға түсті. Алғашқы маусымда Барселона, Базель, Бирмингем, Копенгаген, Франкфурт, Лозанна, Лейпциг, Лондон, Милан және Загреб командалары қатысты да, маусым 1955-58 жылдар аралығында өтіп, үш жылға созылды. Өйткені матчтар тек қалалар жәрмеңкесімен қатар өткізілді, сол себепті ұзақ уақыт жалғасты. Финалда Барселона құрамасы Лондон құрамасын 8:2 есебімен ұтты.

Екінші маусым 1958-60 жылдары өтіп, бұдан соң бір маусым жылдан артық уақытқа созылмауы тиіс деп шешім қабылданды да, 1971 жылға дейін осылай ұйымдастырылды.

1971 жылы бұл турнир УЕФА кубогы турнирі өткізіле бастады. Жаңа турнирдің көлеңкесінде қалып кетуі мүмкін болды да, Жәрмеңкелер кубогы сол жылы-ақ өткізілуін тоқтатты.

УЕФА Кубогы

1971/72 жылы өткізілген УЕФА кубогының алғашқы маусымында "Тоттенхэм Хотспур" клубы жеңімпаз атанды. 1997/98 жылғы маусымға дейін финалдық матчтар "үйде және сыртта" ережесімен ойналды да, аталмыш маусымнан бастап бейтарап алаңда бір ғана матч ойналатын болды.

1999 жылы жазда Кубок иелері кубогы турнирі УЕФА кубогы турнирімен біріктірілді.

2002/03 маусымда тұңғыш рет Қазақстан клубтары турнирде бақ сынады. "Қайрат" пен "Атырау" қатысып, бірінші кезеңнен өте алмады.

2004/05 жылғы маусымнан бастап екі іріктеу кезеңінен соң топтық турнир ойнатылды. Сондай-ақ турнирге Чемпиондар лигасының үшінші раунды мен плей-офф кезеңінде және топтық турнирлерде үшінші орын алған командалар мен Интертото кубогында ұтқан клубтар қатысатын болды.

2008/09 маусымда турнир УЕФА кубогы деген атаумен соңғы рет ұйымдастырылды. Ол маусымда "Шахтер" (Донецк) клубы жеңімпаз атанды. Атауы УЕФА Еуропа лигасы боп өзгерді.

УЕФА Еуропа лигасы

2009/10 жылы жауңа атаумен өткен тұңғыш турнирде біршама өзгерістер болды: енді топтық турнирге 48 команда қатысатын болды. Іріктеу кезеңі төрт раундқа дейін ұзартылды.

2015 жылғы маусымнан бастап УЕФА Еуропа лигасының жеңімпазы келесі жылы Чемпиондар Лигасына жолдама алатын болды (ұлттық біріншіліктегі алған орны ескерілмейді).

Финалдық матч бейтарап стадионда бір рет қана ойналады.

Жеңімпаздары (1972 жылдан бастап)

Клубтар бойынша


Клуб	Жеңімпаз	Финалист	Жеңген жылдары	Жеңілген жылдары
Севилья	6	0	2006, 2007, 2014, 2015, 2016, 2020
Интернационале	3	2	1991, 1994, 1998	1997, 2020
Ливерпуль	3	1	1973, 1976, 2001	2016
Ювентус	3	1	1977, 1990, 1993	1995
Атлетико Мадрид	3	0	2010, 2012, 2018
Боруссия (Мёнхенгладбах)	2	2	1975, 1979	1973, 1980
Тоттенхэм Хотспур	2	1	1972, 1984	1974
Фейеноорд	2	0	1974, 2002
Гётеборг	2	0	1982, 1987
Реал Мадрид	2	0	1985, 1986
Парма	2	0	1995, 1999
Порту	2	0	2003, 2011
Челси	2	0	2013, 2019
Айнтрахт (Франкфурт)	2	0	1980, 2022
Андерлехт	1	1	1983	1984
Аякс	1	1	1992	2017
Манчестер Юнайтед	1	1	2017	2021
ПСВ	1	0	1978
Ипсвич Таун	1	0	1981
Байер 04	1	0	1988
Наполи	1	0	1989
Бавария	1	0	1996
Шальке 04	1	0	1997
Галатасарай	1	0	2000
Валенсия	1	0	2004
ЦСКА	1	0	2005
Зенит	1	0	2008
Шахтер	1	0	2009
Вильярреал	1	0	2021
Бенфика	0	3		1983, 2013, 2014
Олимпик Марсель	0	3		1999, 2004, 2018
Атлетик Бильбао	0	2		1977, 2012
Эспаньол	0	2		1988, 2007
Боруссия Дортмунд	0	2		1993, 2002
Арсенал	0	2		2000, 2019
Рейнджерс	0	2		2008, 2022
Вулверхэмптон Уондерерс	0	1		1972
Твенте	0	1		1975
Брюгге	0	1		1976
Бастия	0	1		1978
Црвена Звезда	0	1		1979
АЗ Алкмаар	0	1		1981
Гамбург	0	1		1982
Видеотон	0	1		1985
Кёльн	0	1		1986
Данди Юнайтед	0	1		1987
Штутгарт	0	1		1989
Фиорентина	0	1		1990
Рома	0	1		1991
Торино	0	1		1992
Аустрия (Зальцбург)	0	1		1994
Бордо	0	1		1996
Лацио	0	1		1998
Депортиво Алавес	0	1		2001
Селтик	0	1		2003
Спортинг	0	1		2005
Мидлсбро	0	1		2006
Вердер	0	1		2009
Фулхэм	0	1		2010
Брага	0	1		2011
Днипро	0	1		2015

Елдер бойынша

Ел	Жеңімпаз	Финалист
Испания	13	5
Англия	9	8
Италия	9	7
Германия	7	8
Нидерланд	4	3
Португалия	2	5
Швеция	2	0
Ресей	2	0
Бельгия	1	2
Украина	1	1
Түркия	1	0
Франция	0	5
Шотландия	0	4
Югославия	0	1
Мажарстан	0	1
Аустрия	0	1

Финалдар

Маусым	Жеңімпаз	Есеп	Финалист
Еуропа Лигасы
2010	Атлетико (Мадрид)	2:1	Фулхэм (Лондон)
2011	Порту (Порту)	1:0	Брага
2012	Атлетико (Мадрид)	3:0	Атлетик (Бильбао)
2013	Челси (Лондон)	2:1	Бенфика (Лиссабон)
2014	Севилья (Севилья)	0:0 (п. 4:2)	Бенфика (Лиссабон)
2015	Севилья (Севилья)	3:2	Днепр (Днепр)
2016	Севилья (Севилья)	3:1	Ливерпуль (Ливерпуль)
2017	Манчестер Юнайтед (Манчестер)	2:0	Аякс (Амстердам)
2017	Атлетико (Мадрид)	3:0	Марсель (Марсель)
2018	Челси (Лондон)	4:1	Арсенал (Лондон)
2019	Севилья (Севилья)	3:2	Интер (Милан)
2021	Вильяреал (Вильярреаль)	1:1 (п. 11:10)	Манчестер Юнайтед (Манчестер)
2022	Айнтрахт (Франкфурт)	1:1 (п. 5:4)	Рейнджерс (Глазго)
2023	Севилья (Севилья)	1:1 (п. 4:1)	Рома (Рим)
2024

Дереккөздер

Сыртқы сілтемелер

This article uses material from the Wikipedia Қазақша article УЕФА Еуропа Лигасы, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.