Liga Europy UEFA
Liga Europy UEFA – międzynarodowy klubowy turniej piłki nożnej, organizowany przez Unię Europejskich Federacji Piłkarskich, w którym biorą udział zespoły zajmujące czołowe lokaty w narodowych rozgrywkach najwyższego szczebla, z wyłączeniem drużyn biorących udział w Lidze Mistrzów.
Liga Europy UEFA (ang. UEFA Europa League, wym. /juːˈeɪ̯fə jʊˈɹoʊ̯pə ˈliːg/) – międzynarodowy klubowy turniej piłki nożnej, organizowany przez Unię Europejskich Federacji Piłkarskich, w którym biorą udział zespoły zajmujące czołowe lokaty w narodowych rozgrywkach najwyższego szczebla, z wyłączeniem drużyn biorących udział w Lidze Mistrzów. Utworzony został w 2009 roku jako kontynuacja Pucharu UEFA (ang. UEFA Cup, /juːˈeɪ̯fə ˈkʌp/; 1971–2009). Obecny sezon rozgrywek to sezon 2022/2023.
 | |
 (2022/23) | |
| Oficjalny skrót | |
|---|---|
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek | |
| Data założenia | 1971 / 2009 |
| Poprzednia nazwa | Puchar UEFA |
| Partner TV | |
| Sponsor tytularny | |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn | 194 |
| Puchary | |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca |
|
| Obecny zwycięzca |
|
| Najwięcej zwycięstw |
|
| Strona internetowa | |
Historia turnieju
O Puchar UEFA rywalizowano po raz pierwszy w sezonie 1971/1972. Powszechnie uważa się, że jest on kontynuacją Pucharu Miast Targowych. UEFA nie uznaje jednak tego drugiego za swój oficjalny turniej[1].
Obowiązująca początkowo reguła „jedno miasto, jeden klub”, pochodząca jeszcze z Pucharu Miast Targowych, została zniesiona w sezonie 1975/1976, kiedy w rozgrywkach wzięły udział dwie drużyny z Liverpoolu – Liverpool F.C. i Everton F.C. Po reformach rozgrywek pucharowych w połowie lat 90 XX w. w Pucharze UEFA występowali także mistrzowie nisko notowanych federacji europejskich oraz dołączane są drużyny wyeliminowane z eliminacji i rozgrywek grupowych Ligi Mistrzów, a po likwidacji Pucharu Zdobywców Pucharów także zwycięzcy krajowych rozgrywek pucharowych (w Polsce – Puchar Polski).
W sezonie 2009/2010 puchar został przekształcony w Ligę Europy UEFA[2][3].
System turnieju
Puchar UEFA 1971–2004
Od pierwszego sezonu Pucharu UEFA kolejne rundy były rozgrywane systemem play-off w dwumeczach. W sezonie 1997/1998 po raz pierwszy dwumecz finałowy zastąpiono pojedynczym spotkaniem. Od sezonu 1994/1995 rozgrywano rundę kwalifikacyjną. W sezonie 1996/1997 po raz pierwszy w rozgrywkach brały udział drużyny, które odpadły w rundzie kwalifikacyjnej Ligi Mistrzów UEFA tego samego roku, od sezonu 1999/2000 do turniejów o Puchar UEFA dołączały zespoły zajmujące 3. miejsce w rundzie grupowej Ligi Mistrzów w tym samym sezonie.
Puchar UEFA 2004–2009
Od sezonu 2004/2005 rozgrywki o Puchar UEFA przeprowadzane były systemem pucharowo-grupowym. Eliminacje oraz pierwszą, trzecią i każdą kolejną rundę rozgrywano w dwumeczach, których zwycięzcy awansowali dalej. Drugą rundą były rozgrywki grupowe, w których brało udział 40 zespołów podzielonych na 8 pięciozespołowych grup. Każda drużyna grała po jednym meczu z przeciwnymi drużynami – w sumie 2 mecze u siebie i 2 na wyjeździe. Do następnej rundy awansowały 32 zespoły:
- 24 zespoły z drugiej rundy – po 3 z każdej grupy,
- 8 zespołów, które zajęły 3 miejsca w grupach pierwszej rundy Ligi Mistrzów.
Rywalizowały one w dwumeczach (przegrywający odpada) – po każdej z nich pozostawało: 16, 8, 4 i 2 drużyny, które rozgrywają mecz finałowy na stadionie wybranym przed rozpoczęciem sezonu przez UEFA.
Liga Europy UEFA
W 2008 r. zostały ustalone zasady przeprowadzania rozgrywek Ligi Europy UEFA, które obowiązują od sezonu 2009/2010. Turniej składa się z fazy kwalifikacyjnej, grupowej i pucharowej.
Faza kwalifikacyjna
Kwalifikacje do Ligi Europa UEFA podzielone są na cztery rundy. Drużyny w nich startujące rozgrywają spotkania w parach, na zasadach dwumeczu. Ogółem w fazie kwalifikacyjnej mogą wziąć udział 174 drużyny.
W pierwszej rundzie bierze udział 50 drużyn:
- 2 zdobywców pucharów z Andory i San Marino
- 16 wicemistrzów krajów zajmujących miejsca 35–51 w rankingu UEFA[4],
- 29 trzecich drużyn z krajów zajmujących miejsca 22–51 w rankingu UEFA[4],
- 3 drużyny, które zwyciężyły rankingi fair-play w 3 pierwszych krajach rankingu fair-play UEFA.
W drugiej rundzie bierze udział 80 drużyn:
- 25 zwycięzców dwumeczów pierwszej rundy,
- 24 zdobywców pucharów krajów zajmujących miejsca 28–51 w rankingu UEFA,
- 16 wicemistrzów krajów zajmujących miejsca 19–34 w rankingu UEFA,
- 6 trzecich drużyn z krajów zajmujących miejsca 16–21 w rankingu UEFA,
- 6 czwartych drużyn z krajów zajmujących miejsca 10–15 w rankingu UEFA,
- 3 piąte drużyny krajów zajmujących miejsca 7–9 w rankingu UEFA.
W trzeciej rundzie bierze udział 70 drużyn:
- 40 zwycięzców dwumeczów drugiej rundy,
- 12 zdobywców pucharów krajów zajmujących miejsca 16–27 w rankingu UEFA,
- 3 wicemistrzów krajów zajmujących miejsca 16–18 w rankingu UEFA,
- 6 trzecich drużyn krajów zajmujących miejsca 10–15 w rankingu UEFA,
- 3 czwarte drużyny krajów zajmujących miejsca 7–9 w rankingu UEFA,
- 3 piąte drużyny krajów zajmujących miejsca 4–6 w rankingu UEFA,
- 3 szóste drużyny krajów zajmujących miejsca 1–3 w rankingu UEFA.
W rundzie play-off (czwartej rundzie) biorą udział 74 drużyny:
- 35 zwycięzców dwumeczów trzeciej rundy,
- 15 zdobywców pucharów krajów zajmujących miejsca 1–15 w rankingu UEFA,
- 3 trzecie drużyny krajów zajmujących miejsca 7–9 w rankingu UEFA,
- 3 czwarte drużyny krajów zajmujących miejsca 4–6 w rankingu UEFA,
- 3 piąte drużyny krajów zajmujących miejsca 1–3 w rankingu UEFA,
- 15 drużyn, które odpadły w trzeciej rundzie kwalifikacyjnej Ligi Mistrzów UEFA.
Faza grupowa
W rundzie grupowej bierze udział 48 drużyn:
- 37 zwycięzców dwumeczów rundy play-off,
- 10 drużyn, które odpadły w rundzie play-off kwalifikacji Ligi Mistrzów UEFA,
- 1 drużyna, zwycięzca Ligi Konferencji Europy UEFA
Są one dzielone na 12 grup po 4 drużyny, w których wszystkie zespoły rozgrywają między sobą po dwa mecze.
- od sezonu 2012/2013 decyzja Komitetu Centralnego UEFA zdobywcy krajowych pucharów 6 najsilniejszych federacji (o ile nie zapewnili sobie udziału w Lidze Mistrzów UEFA) kwalifikują się do fazy grupowej bez eliminacji. (Decyzja Komitetu Centralnego podczas posiedzenia w Mińsku, 5 października 2010).
Faza pucharowa
W pierwszej rundzie pucharowej biorą udział 32 drużyny:
- 24 zdobywców dwóch pierwszych miejsc w każdej z grup fazy grupowej Ligi Europa UEFA,
- 8 zdobywców trzecich miejsc w każdej z grup fazy grupowej Ligi Mistrzów UEFA.
Są one dzielone na 16 par, w których drużyny rozgrywają między sobą dwumecze. Zwycięzcy awansują do kolejnej rundy i konsekwentnie – przez ćwierćfinały i półfinały – do finału, rozgrywanego na wybranym przez UEFA stadionie.
Nagrody pieniężne
Za [5]
Podobnie jak w Lidze Mistrzów UEFA, nagrody pieniężne otrzymane przez kluby są podzielone na stałe płatności oparte na uczestnictwie i wynikach oraz kwoty zmienne, które zależą od wartości ich rynku telewizyjnego.
W sezonie 2021–22 udział w fazie grupowej w Lidze Europy zapewnił wygraną podstawową w wysokości 3 630 000 euro. Zwycięstwo w grupie to 630 000 euro, a remis 210 000 euro. Ponadto każdy zwycięzca grupy zarabia 1 100 000 EUR, a każdy zdobywca drugiego miejsca 550 000 EUR. Dotarcie do fazy pucharowej pociąga za sobą dodatkowe premie: 500 000 € za rundę 32, 1 200 000 € za rundę 16, 1 800 000 € za ćwierćfinały i 2 800 000 € za półfinały. Przegrani finaliści otrzymują 4 600 000 euro, a mistrzowie 8 600 000 euro.
- Zakwalifikowany do fazy grupowej: 3 630 000 €
- Wygrany mecz w fazie grupowej: 630 000 €
- Mecz zremisowany w fazie grupowej: 210 000 €
- 1. miejsce w fazie grupowej: 1 100 000 €
- 2. miejsce w fazie grupowej: 550 000 €
- Play-offy rundy pucharowej: 500 000 €
- 1/8 finału: 1 200 000 €
- Ćwierćfinał: 1 800 000 €
- Półfinał: 2 800 000 €
- Drugie miejsce: 4 600 000 €
- Mistrz: 8 600 000 €
Mecze finałowe
Osiągnięcia według klubów
Osiągnięcia według państw
| Lp. | Kraj | Zwycięzca | Finalista |
|---|---|---|---|
| 1. |  Hiszpania | 14 | 5 |
| 2. |  Anglia | 9 | 8 |
 Włochy | 9 | 8 | |
| 4. |  Niemcy | 7 | 9 |
| 5. |  Holandia | 4 | 3 |
| 6. |  Portugalia | 2 | 5 |
| 7. |  Rosja | 2 | 0 |
 Szwecja | 2 | 0 | |
| 9. |  Belgia | 1 | 2 |
| 10. |  Ukraina | 1 | 1 |
| 11. |  Turcja | 1 | 0 |
| 12. |  Francja | 0 | 5 |
| 13. |  Szkocja | 0 | 4 |
| 14. |  Austria | 0 | 1 |
 Jugosławia | 0 | 1 | |
 Węgry | 0 | 1 |
Prawa telewizyjne w Polsce
Prawa telewizyjne do Ligi Europy w Polsce posiada jedynie platforma Viaplay[6]. W przypadku awansu polskich drużyn do rozgrywek, serwis udziela sublicencji TVP[7].
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
- ↑ UEFA Cup: All-time finals. UEFA, 2005-06-30. [dostęp 2009-05-24].
- ↑ Liga Europy UEFA zastąpi Puchar UEFA!. UEFA, 2008-09-26. [dostęp 2009-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-22)].
- ↑ UEFA: UEFA Cup to become UEFA Europa League. 2008-08-26. [dostęp 2010-05-25]. (ang.).
- ↑ a b Z wyjątkiem Andory, Liechtensteinu i San Marino.
- ↑ https://www.thesun.co.uk/sport/19815154/europa-league-prize-money/
- ↑ Liga Konferencji Europy mecze na żywo, transmisje online TV, live stream • Gdzie oglądać?, Mecze na żywo online, meczyki, sport live • Transmisje Online i TV | Mecze24.pl [dostęp 2022-02-14] (pol.).
- ↑ Liga Europy mecze na żywo i transmisje online za darmo • Gdzie oglądać?, Piłkarski Świat.com [dostęp 2022-02-14] (pol.).
Bibliografia
- Encyklopedia piłkarska FUJI, Katowice 1996-2003 (tom 18 Puchar UEFA; tom 23 Europejskie finały; tomy 26, 27, 29, 30 – Roczniki piłkarskie)
Linki zewnętrzne
- UEFA-COEFFICIENTS.COM Country Ranking and Europa League Statistics
- Puchar UEFA na oficjalnych stronach Europejskiej Federacji Piłkarskiej
- Wszystkie mecze w historii PEMK, PEZP i PUEFA
- Statystyki polskich klubów w Pucharze UEFA
This article uses material from the Wikipedia Polski article Liga Europy UEFA, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply. (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 3.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
#Wikipedia® is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.