Gaga kska Yacow ka Bhutan, 27 30 N, 90 30 E ka gaga na nniqan.
Gaga kska Yacow ka Bhutan, 27 30 N, 90 30 E ka gaga na nniqan.
Kana ka knlbangan na o 38,394 sq km (hangan na o Tg137)
(knlbanga dxgal o 38,394 sq km, knlbangan qsiya o 0 sq km).
Kana ka sejiqun o niqan 750,125 hiyi.
Gaga Thimphu ka pusu alang paru, jiyax 17 idas 12 ka jiyax skrayan klwaan.
Manu ka dxgal Bhutan ga wada sugan 13.60% ka dxgal qpahan, 85.50% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 0.90% na.
Bukung klwaan ta sayang o kiya ka Jigme Khesar Namgyel Wangchuck, pnaah hngkawas2006 idas 12 jiyax 14pnrajing kmlawa klwaan.
cinkhulan sa knita’ sa brbiru’
Wa mniq trahuc Asia ka Putan, koka ckcka wa mniq ratuc narac mi stabuy narac duwiyaq Simaraya, iril daya mi daya u mslutuc Cyukoku, mquri iril mi tutrahuc mi narac pa muayus Sicin pang Intu mi iril Mengcyara pang mi muayus Arunacyaar pang.
Koka niyi u koka wa mniq ckcka duwiyaq, tudaya u tubaraw daya mi trahuq u turuma ka nniqan, karac duwiyaq tudaya u knskuy balay, htngayan huda tnkawas ka lmiqu tudaya, karac tuckcka ayu pa muxul hari kiya, tutrahuc u qqapur bay ka lmiqu, mkduwiyaq truma mi mbrnux pa sshuriq mi mtilux hari ka karac, nniqan na u wa mquri Trahuc Asia. Kana koka Putan pa wa bungan lmiqu u 72%, rmabang kana Trahuc Asia. Rmabang bay tubaraw duwiyaq pa, wa mniq muayus Cyukoku mi Putan duwiyaq Kankapnsn, knbaraw na u 7570 meyta.
Kana koka Putan pa psnaqan iril cyu, ckcka cyu, trahuc cyu mi narac cyu, trahuc cyu mi narac cyu, truma singcengcyu pa, psnaqan 20 cong.
Putan gikay u psnaqan koka ingkay mi kokomin gikay, kana koka ingkay u niqan 25 hiyi knhbrawan, 20 hiyi knhbrawan u unuwan kndadax seynkyo, msngari da u bukung koka ka pnhiyu psdhu, ngalan ing kana koka ingkay pa, naqah mntumal tang; ging kokomin gikay u malu phyuun ka mntumal tang.
Sptutuy phiyu mpseyngkyo ddha ingniyi pa, kasi ka qulung bay mnnuyas daygakusey.
Kngkawas 2007 idas 12 diyax 31, muda muwaya tubaraw giying seyngkyo ka Putan, kndadax 48 hiyi knhbrawan pnusa hangan bbtaqun mi, muda umaw 20 hiyi ging tubaraw gikay.
Putan u koka ini hari dayi tnburah qmpah. Kngkawas 2007, nngalan hbangan kingal idas sediq Putan pa pila Amirika 1400 (GNP per capita). Pusu bay nngalan dha hbangan tnnualang Putan u, sbari dha Intu ngengalun deyngki ka qsiya, spuda Ryeynhekwo kngkawas 2004 patas bntasan pkrana kana sediq tnlangan babaw dxral, 192 ka kana balay knhbrawan koka pa, wa mniq tu134 ka Putan, quri so keyjay u wa mniq thiti hari uri. Binaw saya niyi u alaw ka muda snturung cweyncyohwa, sediq knlangan u prading mari qqiya koka icil mi mquri maci thdil k aka sediq, ini ttuku ddiyun sntkuwan dha nanaq ka dsediq mi wada mkala ka cnhdilan napa quri keyjay seyhu, maku mkala ka uka qpahun dsediq. Btasil u niqan btasil rrulung mi btasil rkuruk.... Kana wa bungan lmiqu u 72%. Niqan bay hangan lmlamu qqhuni mi pphpah, pusu bay qqhuni pa niqan qhuni puti, qhuni gomu mi qhuni qulic.
Pusu bay qpahun kungyey u qqpahun ttiping quri so pkrana smmalu ddiyun tnsapah kddiyax mi uqun smnluwan, 74% sediq mpqpah u mpqpah qpahun phuma pnwalang mi mtabu tnbuwan mi mhuma qqhuni. Pusu bay nngalan pnhuma pnwalang tnkawas mntxal u payay mi lhngay mi mugi. Biyax qsiya phru deyngki ka pusu bay nngalan hbangan, ya bay 72% biyax qsiya phru deyngki ka sbari Intu. Qpahun ryoko ka kkingal pusu stmanan pnyahan nngalan hbangan. Cbiyaw han u ini bay ppwaluk quri knluwanan nganguc ka Putan, kngkawas 1974 ka hana smruwa ptmay sediq gaykoku, Putan saya da u niqan 150 ka dayri qpahun ryoko.
Ana so ini hhtur knhbrawan hiyi sediq nganguc miyah rmiwaw, binaw wana nanaq musa rmiwaw qnlhangan seyhu ka ssaun rmiwaw, 3 hiyi uxay u hmrinas 3 hiyi ka pnspuwan pa, tntaxa hiyi u kasi ka subway 200 pila Amirika ka jeyking, kiya ka ddiyun qmlahang nniqan ida nkiya mi waya rudan cbiyaw. Elu paru u 3000 kiro. Dapa ubal, roba, dapa dmay ka stmanan bay shaqun qqiya. Pusu bay stmanan mbbari stkuwan mi stmanan mpdayaw heytay qmlahang koka ka Intu. Thiti bay kana mtqiri knlangan babaw dxral smruwa pusa treybi mi wangru ka Putan uri.
Kkngkawas1990, seyhu Putan u mnuda quri snburah minjoku, wada dha lwaqun nganguc kana ka Rocang joku(pusu bay u Nipoar), hmrinas knbrawan kana koka 1/5. So niyi ka ndanan u pdudul sediq Rocang mpalix pnwaya pusu biyax bukung, phiyu seyhu pnwaya taygi ka sngtangan seyji. Knhbaraw bay Rocang joku u snrnu ini pntna kari seyji kiya mi wada qrapun mi lwaqun mi ulkan kana dnuwi jaysang. Cida, mabang bay mrrudu ka Putan mi kndudul bay mrana uri, kiya mi dmuwi Putan anjeyng buday muda muruc mi lmiwaq hbaraw bay sediq. Spuda snpuwan UN nanminsuusu, dhuq kngkawas 2008 cida, mnniq iril Nipoar nniqan mqraqil sediq ka mqraqil sediq Ptan pa hmrinas 107000 knhbrawan hiyi.
Bsiyaq hari kngkawas mniq nniqn mqraqil sediq cida da u, hbaraw mqraqil sediq pa prading mquri Kanada mi Nowey mi Ingkoku mi Awtariya mi Amirika dkoka niyi muda singsey hniwan mqraqil sediq, so malu musa thdil quri koka kiya. Kngkawas 2008 dhuq kngkawas 2012 cida, wada srwanan Amirika hniwan mqraqil sediq ka 60773 knhbrawan hiyi mqraqi sediq Putan. Alaw ka ini srwani seyhu Nipoar ka mqraqil sediq Putan mnniq koka dha mpsediq koka Nipoar, kiya mi dsediq niyi u wada msediq uka meybu koka suncahaya, uka biyax hnyuwan mi biyax seyngkyo.
Kingal dungan u, wada pusa kari ka seyhu Putan, pnhyuwan tang dmqraqil sediq niyi pa to so ini puda waya mi pnsliyan mpqnaqah ndanan kana.Pusa kari ka pnsliyan snbeyhing mita biyax sediq, wada smliq kndusan txtaxa sediq ka seyhu Putan, yawkyo kana sediq tnualang, kana ini khbaraw minjoku, kasi ka mlukus lukus knhbrawan minjoku ka mniq nniqan pnspuwan nganguc. Mniq byo mi seyhu mi sapah pyasan mi nniqan seyhu, kiya mi pnspuwan mssli u muda sndhu bay uuda pnwaya.
Saya, seyhu Putan mi dmpciyuk seyhu u(pusu na bay u Putan Kyosanto (Maryeymaw)dndulan biyax pahung lqlic Putan) ini palix mttdiyal.
Dmpciyuk seyhu niyi u mnuda pusa kari sbrahun ka pnwaya quri dxral mi pdkaun ka biyax ssnaw mi qqridin mi seyji mincu dniyi ka yawkyo dha, binaw wada hrtanan seyhu mi wada pklanan sa pnsliyan ini puda waya.
Saya, dmpciyuk seyhu u smatang spuda mtdiyal pspoxun ka pnwaya bukung seyhu Putan.
Knhbrawan hiyi sediq Putan u 672,425 (pnspuwan kngkawas 2005 sspu keyngsa knhbrawan hiyi sediq).
Pntnaun pnsung kana mtqiri knlangan babaw dxral u scuqi tqapur nniqan sediq koka ka Putan uri.
Minjoku Putan u malu psnaqun tturu kluwanan:
Kari Cungke mi kari Ingkoku ka kari sduwi seyhu, sediq Rocang Nipoar u rmngaw kari Nipoar.
Kari Cungke mi kari Cang u niqan balay pnluban.
Kana sediq koka Putan u msupu snhiyan kana, snhiyan koka u bukyo pniyah Cang, pusu bay kluwanan bukyo u Cupakecyupay, niqan uri ka 25% ka snhiyan dha u Intukyo.
Muwaya balay pnhyuwan byo u kngkawas 637.
Sinjya Itukyo pa to wa mniq turahuc Putan, niqan Spopay mi Pisnupay mi Singripay, niqan uri ka byo Intukyo u wa mniq Sinpu.
Niqan Pnkyo uri ka Putan, binaw hbaraw bay ka wada ddulan Ningmapay bukyo pniyah Cang da.
This article uses material from the Wikipedia Taroko article Bhutan, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Rahuq nan ii o niqan kingal duri pgkla, aji saw kiya do ruwan ruwahan patas dmuuy kana CC BY-SA 4.0 gaya mgay biyax kklawa. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Taroko (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.