Արգինին: քիմիական միացություն

Արգինին
Քիմիական բանաձև	C₆H₁₄N₄O₂
Մոլային զանգված	2,9E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Քիմիական հատկություններ
pKa	12,488 և 12,48
Դասակարգում
CAS համար	74-79-3
PubChem	6322
EINECS համար	200-811-1
SMILES	C(CC(C(=O)O)N)CN=C(N)N
ЕС	200-811-1
ChEBI	6082
	Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Քիմիական հատկություններ

Արգինինը հանդիսանում է հիմնական ամինաթթուն, որն ունի հիմնականում երկու կենտրոն։ α վիճակում ամինախումբ է, իսկ δ-դիրքում՝ գուանիդին։ Գուանիդային խումբը՝ ռեզոնանսային պրոտոնավորման լիցքավորման շնորհիվ ուժեղ հիմք է հանդիսանում, գտնվում է պրոտոնացված կատիոնային վիճակում pH < 10 դեպքում և կարող է ձևավորել բազմաթիվ ջրածնական կապեր։ Թուլացնող և չեզոք լուծույթներում ձևավորում է ցվիտտեր-Իոն։ Արգինինի բարձր հիմնավորումը համապատասխանաբար ԴՆԹ-ի ֆոսֆատային խմբերի հետ իոնային կապ ստեղծելու ունակությունը պայմանավորում է նուկլեոպրոտեիդների առաջացումը՝ ԴՆԹ-ի քրոմատինի հիստոն կոմպլեքսը և ԴՆթ-ի պրոտամինի սերմնաբջիջների հետերոխրոմատինը։

Կենսաբանական հատկություններ

Արգինինը մասամբ օգտագործվում է որպես ամինաթթու։ Մեծահասակների և առողջ մարդկանց մոտ արգինինը արտադրվում է բավարար քանակությամբ։ Միևնույն ժամանակ երեխաների և դեռահասների, տարեց և հիվանդ մարդկանց մոտ արգինինի սինթեզի մակարդակը հաճախ անբավարար է։ Արգինինի բիոսինթեզը կատարվում է ցիտրոլինից արգինինսուկցինատսինտազայի և արգինինսուկցինատլիազայի ազդեցության տակ։ Արգինինը ազոտական փոխանակման գործընթացներում հանդիսանում է հիմնական մետաբոլիտներից մեկը (հիմանկանում կաթնասունների և ձկների ցիկլի մեջ)։

Սննդային բաղադրություն

L-Արգինինը գոյություն ունի բազմաթիվ ինչպես կենդանական, այնպես էլ բուսական ծագում ունեցող սննդամթերքներում։ Աղյուսակում ներկայացված են արգինինի քանակի տվյալներն ըստ արգինինի 100 գրամ պարունակության և նշված սպիտակուցի բովանդակությունը։

Մթերք	Սպիտակուց	Արգինին	А/S
Հում խոզի միս	20,95 գ	1394 մգ	0 6,7 %
Հում հավի ֆիլե	21,23 գ	1436 մգ	0 6,8 %
Հում սաղմոնի ֆիլե	20,42 գ	1221 մգ	0 6,0 %
Հավի ձու	12,57 գ	0 820 մգ	0 6,5 %
Կովի կաթ 3,7% յուղ	0 3,28 գ	0 119 մգ	0 3,6 %
Մայրու կոներ	13,69 գ	2413 մգ	17,6 %
Ընկույզ	15,23 գ	2278 մգ	15,0 %
Դդմի սերմեր	30,23 գ	5353 մգ	17,7 %
Ցորենի ալյուր գ / պ	13,70 գ	0 642 մգ	0 4,7 %
Եգիպտացորենի ալյուր	0 6,93 գ	0 345 մգ	0 5,0 %
Չհղկված բրինձ	0 7,94 գ	0 602 մգ	0 7,6 %
Հնդկացորենի հաց	13,25 գ	0 982 մգ	0 7,4 %
Չորացած ոլոռ	24,55 գ	2188 մգ	0 8,9 %

Կիրառություն

Դեղամիջոցներ

Արգինինն առկա է հեպատոպրոտոեկտորների և իմունամոդուլյատորների, կարդոլոգիական դեղամիջոցների, այրվացքների դեղամիջոցների, սպիդով հիվանդների համար նախատեսված դեղամիջոցների, ինչպես նաև հետվիրահատական շրջանի սննդակարգի բաղադրության մեջ։

Սննդային հավելումներ

Արգինինը լայնորեն գովազդվում է որպես բոդիբիլդերների և ծանրամարտիկների համար նախատեսված սննդային հավելումների բաղադրիչ՝ մկանային սնուցման բարելավման նպատակով։ Արգինինը լայնորեն օգտագործվում է նաև սննդային հավելումների մեջ, որոնք գովազդվում են որպես իմունիտետի ստիմուլ։ Նաև արգինինը խթանում է աճի հորմոնի դուրս մղմանը, որն իր հերթին ազդում է ամբողջ օրգանիզմի երիտասարդացման վրա՝ նվազեցնում ենթամաշկային ճարպի քանակը, մեծացնում է անաբոլիզմը։ Ազոտի օքսիդի դոնոր է, որի կենսաբանական էֆեկների հայտնաբերումը արժանացել է նոբելյան մրցանակի։

Գրականություն

Химическая энциклопедия / Редкол.: Кнунянц И.Л. и др.. — М.: Советская энциклопедия, 1988. — Т. 1 (Абл-Дар). — 623 с.

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արգինին» հոդվածին։

This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Արգինին, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.