Աբու-Լալա Մահարի, Ավետիք Իսահակյանի ստեղծագործություն։ Գրվել է 1909-1910 թվականներին։ Պոեմի առաջին հատվածները Իսահակյանը տպագրել է 1909 թվականին, իսկ ամբողջությամբ՝ 1911 թվականին։ Պոեմը կազմված է տաղաչափության հատուկ օրենքներով՝ երկուական տողերով՝ յուրաքանչյուրը՝ քսանական վանկ։ Պոեմի գլխավոր հերոսը կրողն է անհատի ողբերգության, համամարդկային ցավի ու տառապանքի։ Աբու-Լալա Մահարին քնարական պոեմ է։ Հիմնված է արաբ բանաստեղծ Աբու ալ-Ալա ալ-Մաարրիի կերպարի վրա։ Պոեմի համար հիմք է ծառայել նրա մասին ավանդությունը, թե նա ապրել է մարդկանցից դժգոհ, սիրել է մենակյաց ազատությունը։ Նա պատվիրել է իր շիրմաքարին արձանագրել.
«Իմ հայրը իմ դեմ մեղանչեց, բայց ես ոչ ոքի դեմ չմեղանչեցի»։ Նրան դարձնելով իր պոեմի հերոս՝ Իսահակյանը նրա բերանով արտահայտում է իր խոհերն ու մտորումները։
Աբու-Լալա Մահարի | |
---|---|
Հեղինակ | Ավետիք Իսահակյան |
Ժանր | պոեմ |
Լեզու | հայերեն |
Ստեղծման տարեթիվ | 1909-1910 |
«Աբու-Լալա Մահարի» պոեմը Իսահակյանը գրել է 1909 թվականին, երբ Թիֆլիսից Երևան վերադառնալիս գնացքի պատուհանից տեսնում է ուղտերի քարավան։ Դրանից հետո նրա մոտ միտք է ծնվում գրել պոեմը։
Նախերգանքում պատմվում է Մահարիի մասին, թե ինչպես նա գիշերով գաղտնի հեռացել է Բաղդադից։ Առաջին սուրահում Մահարին, հոգնած և զզված ամբողջ աշխարհից և հայրական տանից, այլևս չէր ուզում վերադառանալ այնտեղ։ Նա ատում է այն, ինչ որ առաջ սիրել է և նրա համար ավելի լավ է դառնալ գիշատիչների բաժին, և վերջին անգամ Մահարին գարշանքով նայում է Բաղդադին և հեռանում։
Երկրորդ սուրահում բանաստեղծն անիծում է կնոջը և կնոջ սերը՝ «Խարխուլ մակույկով հանձնվիր ծովին, քան թե հավատա կնոջ երդումին»։ Նա նաև դժգոհում է հորից, ասելով՝ «Իմ հայրն իմ դեմ մեղանչեց, սակայն չմեղանչեցի ես ոչ ոքի հանդեպ»։ Նա ետ չէր նայում և չէր ափսոսում թողածի համար։
Երրորդ սուրահում Մահարին աշխարհը նմանեցնում է մի հեքիաթի, իսկ մարդիկ չէին հասկանում այդ հեքիաթը։
Չորրորդ սուրահում Մահարին բողոքում է բարեկամներից, ընկերներից և ասում, որ մարդկանց մոտ պետք է աչալուրջ լինել, որ չհոշոտեն քեզ. «Եվ ինչ է փառքը-այսօր քեզ մարդիկ եղջյուրներից վեր կբարձրացնեն, վաղը նույն մարդիկ սմբակների տակ ճմլելու համար քեզ վար կնետեն»
Հինգերորդ սուրահում Մահարին նզովում է փառքը, գանձը, իշխանությունը,օրենքը և փախչում է նրանցից։
Վեցերորդ սուրահում բանաստեղծը փնովում է մարդկանց և պատռում նրանց դիմակները՝ «Աղքատության մեջ՝ քծնի, վաճառվող, թշվառության մեջ՝ վախկոտ, դավաճան։ Հարստության մեջ՝ լկտի, չարախինդ և վրիժառու, ամբարտավան»։
Յոթերորդ սուրահում Մահարին հասնում է մի ժայռի կատարի և նայում աշխարհին ու արևին և ասում, որ արևն է արդեն նրա մայրը, միակ սուրբը և աշխարհից ու մարդկանցից կարևորը։
Եվ ոսկեփրփուր ծիրանին ուսին Աբու Մահարին՝ մեծ բանաստեղծը, |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Աբու-Լալա Մահարի (պոեմ), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.