लवंग

लवंगाच्या झाडाक कळयो येतकच कांय काळा उपरांत तांचो रंग पाचवो गुलाबी जाता. अशा वेळार त्यो कळयो काडटात आनी वतात सुकयतात. ह्यो सुकयल्ल्यो कळयो आमी लवंग म्हूण वापरतात. ह्या लवंगाचो उपेग जिन्नसांक सुगंध हाडचे खातीर वापरतात. लवंगांत आशिल्ल्या वखदी गुणाक लागून ताचो वापर वेगवेगळ्या दुयेंसांखातीर आमच्यांनी करूं येता.

तकली दुखल्यार लवंगाचो लेप कपलार लांवचो. पित्त इबाडून वा पचनक्रिया इबाडून तोंडाक वास मारप वा तोंडाक जावपी हेर दुयेंसा वेळार लवंग तोंडांत घालून चघळचें. लवंगाच्या सुगंधी गुणांक लागून तांची वयल्या दुयेंसांत बरोच फायदो जाता. दांत किडल्यार तशेंच दुखल्यार लवंगाचें तेल कापसाक लावन दांतार दवरचें. दांत दुखी थांबता. लवंगां चाबून खायात जाल्यार भूक वाडटा. अन्न पचन बरें जाता. तोंड वा ताळो सुकून आयल्यार तशेंच परत परत तान लागता आसत जाल्यार लवंगां गरम उदकांत घालून कांय वेळ दवरचीं आनी तें उदक पियेवचें. उचकी येत जाल्यार ती थांबचे खातीर हें उदक उपेगी पडटा. लवंग खायात जाल्यार फिग्दाचें (Liver) कार्य सुदारता. आमच्या सदच्या जेवणात चणे, हरबरे वा हेर वात वाडोवपी कड्डण आसत जाल्यार पोट फुगप. अजीर्ण जावप. पोटांत वात (Gas) जावप अशीं कांय लक्षणां दिसून येतात. ह्या वेळार लवंग खावचें. अजीर्ण जावन पोटांत दुखल्यार लवंग भाजून ते म्होंवा वांगडा घेवचें. उल्टी जायत जाल्यार लेगीत लवंग उपेगी पडटा. खोंकली आनी उचकी येत वा धांप लागत जाल्यार लवंगाचें चूर्ण म्होंवा वांगडा घेवचो. क्षम (T. B.) रोगांत कुडीच्या धातूंचें पोशण सारकें जावंपाक पावना आनी खोंकली येता. त्या वेळार लवंगांचो चूर्ण म्होंवा वांगडा घेतल्यार खोंकली थांबता आनी कुडींतल्या धांतूंचें पोशण जावपाक मजत जाता.

सांघानी सूज येवप वा दुखप (आमवात), कंबर दुखप अशा कांय वाताच्या दुयेंसांनी लवंगाचें तेल लावंचें. सूज आनी दूख कमी जाता. लवंग आपल्या सदच्या वापरांत आसल्यार काळजाची क्रिया सुदारता आनी रगत शुद्ध जाता. तशेंच मुत्रपिंडाक (वृक्क) Kidney उत्तेजन मेळटा आनी मूत तयार करपाची क्रिया सुदारता. हाका लागून वृक्कविकारात हाचो बरोच लाव जाता. लवंग आमकां सोंपेपणीं मेळटा. ताका लागून वयल्या दुयेंसां खातीर ताचो चडांच चड उपेग करून घेवचो.