0°W / 90°N -0°E / 90; -0
Ti Amianan nga Ungto, ammo pay a kas ti Heograpiko nga Anmianan nga Ungto wenno Naindagaan nga Amianan nga Ungto, ket, suheto kadagiti pannakaipalpalawag dita baba, ket naipalpalawag a kas ti puntos idiay Akin-amianan a Hemisperio a ti aksis a pagtayyekan ti daga ket mangsabat ti rabawna. Daytoy ket nasken a saan a maiyallilaw iti Ungto ti Magnetiko nga Amianan.
Ti Amianan nga Ungto ket isu ti akin-amianan unay a puntos ti Daga, a naisanglad ti kaatiddog ti diametro a kasumbangir ti Abagatan nga Ungto. Daytoy ket mangipalpalawag ti heodetiko latitud ti 90° nga Amianan, ken ti pay turong ti pudno nga amianan. Idiay Amianan nga Ungto amin a direksion ket tumurong iti abagatan; amin a linia ti longitud a pagsasabtan idiay, tapno ti longitudna ket mabalin a maipalawag a kas ania man a pateg ti degrado.
Bayat a ti Abagatan nga Ungto ket naisanglad idiay kontinental a masa ti daga, ti Amianan nga ungto ket mabirukan idiay tengnga ti Taaw Artiko idiay katengaan ti dandanum a kankanayon a naabbongan kadagiti kanayon nga umal-alis a yelo ti baybay. Isu a daytoy ket saan a mabalin kadagiti panagipatakder ti permanente nga estasion idiay Amianan nga Ungto (a saan a kas iti Abagatan nga Ungto). Nupay kasta, ti Kappon ti Sobiet, ken kalpasan daytoy ti Rusia, ket nangipatakderda kadagiti adu a napatpataray nga agan-anud nga estasion iti sapasap a tinawen manipud idi 1937, nga adu kadagitoy ket limmabas wenno asideg idiay Ungto. Dagiti kinaudi a panagadadal ket nangipadto a ti Amianan nga Ungto ket mabalinton nga awan yelona kadagiti tiempo gapu ti panagpabassit ti Artiko, nga adda dagiti gatad ti panawen a naggigiddiat manipud ti sumaruna a tawen aginggan ti limapulo a tawtawen wenno adadu pay.
Ti kaadalem ti baybay aidiay Amianan nga Ungto ket narukoden iti 4,261 m (13,980 ft) babaen ti Ruso a maipabatok a Mir idiay 2007 ken iti 4,087 m (13,410 pié) babaen ti USS Nautilus idi 1958. Ti kaasitgan a daga ket kadawyan a naibagbaga a ti Isla ti Kaffeklubben, idiay akin-amianan nga aplaya ti Greenland iti agarup a 700 km (430 mi) a kaadayo, ngem adda dagiti saan a permanente a bangkag ti graba nga asasideg a naisanglad. Ti kaasitgan a permanente a natagtagitao a lugar ket ti Alert idiay Rehion ti Qikiqtaaluk, Nunavut, Kanada, a mabirukan idiay 817 km (508 mi) manipud ti Ungto.
Dagiti midia a mainaig iti Amianan nga Ungto (kategoria) iti Wiki Commons
This article uses material from the Wikipedia Ilokano article Amianan nga Ungto, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ti linaon ket magun-od babaen ti CC BY-SA 4.0 malaksid no adda sabali a naibaga. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ilokano (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.