ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਜਿਸ ਨੂੰ ਭੂਗੋਲਿਕ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਹ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਥੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਧੂਰੀ ਧਰਤੀ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਅਰਧ ਗੋਲੇ ਦੇ ਤਲ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੋਈ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਧਰਤੀ ਦਾ ਉੱਤਰੀ ਬਿੰਦੂ ਹੈ ਜੋ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਅਕਸ਼ਾਸ਼ 90° ਉੱਤਰ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਰੀਆਂ ਦਿਸ਼ਾਂਤਰ ਰੇਖਾਵਾਂ ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਧਰੁਵ ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਧਰੁਵ ਤੇ ਪਾਣੀ ਬਰਫ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਧਰੁਵ ਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਦੀ ਡੁੰਘਾਈ ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆ ਨੇ 4,261 ਮੀਟਰ (13,980 ਫੁੱਟ) ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆ ਨੇ 4,087 ਮੀਟਰ (13,410 ਫੁੱਟ) ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਦੇ ਉੱਤਰ ਤਲ ਤੋਂ 700 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਦੂਰੀ ਤੇ ਇਸ ਧਰੁਵ ਤੇ ਤਲ ਦਾ ਨਾਮ ਕੈਫੇਕਲੁਬੇਨ ਟਾਪੂ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦੇ ਪੱਕੀ ਵਸਨੀਕ ਥਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਕਿਕੀਕਤਾਲੁਕ ਜੋ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਤੋਂ 817 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (508 ਮੀਲ) ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਹੈ। ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਨੇ 1937 ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨ ਬਣਾਏ ਹਨ।
ਇੱਥੇ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਨ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸੂਰਜ 20 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਚੜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆ ਵਿੱਚ ਉੱਚਾਈ ਤੇ 23½° ਤੇ ਲਗਭਗ 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 23 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਘਟਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਛਿਪ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਚੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਘੰਮ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਲੀ ਹੌਲੀ ਚੱਕਰ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੂਰਜ ਚੜਨ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਛਿਪਣ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲਗਭਗ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ, ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਗਰਮ ਹੈ ਕਿਉਂਕੇ ਇਹ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੱਲ ਤੇ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸਰਦੀਆਂ 'ਚ ਜਨਵਰੀ 'ਚ ਤਾਪਮਾਨ −43 °C (−45 °F) ਤੋਂ −26 °C (−15 °F) ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਔਸਤ −34 °C (−29 °F) ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਜੂਨ, ਜੁਲਾਈ ਅਤੇ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਜਮਾਉ ਦਰਜੇ (0 °C (32 °F)) ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ 5 °C (41 °F) ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ −12.3 °C (9.9 °F) ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਗਰਮ ਹੈ। ਇਸ ਧਰੁਵ ਤੇ ਬਰਫ ਦੀ ਡੁਘਾਈ ਲਗਭਗ 2 to 3 m (6 ft 7 in to 9 ft 10 in) ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਪੰਜ ਦੇਸ਼ ਰੂਸ, ਕੈਨੇਡਾ, ਨਾਰਵੇ, ਡੈੱਨਮਾਰਕ, ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 200-nautical-mile (370 km; 230 mi) 200-ਨਿਓਟੀਕਲ ਮੀਲ (370 ਕਿਲੋਮੀਟਰ: 230 ਮੀਲ) ਤੇ ਹੀ ਕਾਬਜ ਹਨ।
This article uses material from the Wikipedia ਪੰਜਾਬੀ article ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ CC BY-SA 4.0 ਹੇਠ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ਪੰਜਾਬੀ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.