Čanakja: Drevni indijski državnik i filozof

p. n. e.) bio je drevni indijski polimat, filozof, profesor, ministar i savjetnik Čandragupte, prvog vladara Maurijskog Carstva. Poznat je i pod imenima Kautilja i Višnugupta. Smatra se i pretečom naučnika na područjima ekonomskih i političkih nauka.

Čanakja
Chanakya prikazan na naslovnoj strani Arthashastra iz 1915.
Rođenje	375 p. n. e. Indija
Smrt	283 p. n. e. Pataliputra, Maurijsko Carstvo
Poznat(a) po	Istaknuta uloga u osnivanju Maurijskog Carstva
Značajna djela	Arthashastra Chanakyaniti

Autor je drevne indijske političke rasprave, Arthashastra, teksta datiranog otprilike između četvrtog vijeka p. n. e, i trećeg stoljeća n. e. Kao takav, smatra se pionirom oblasti političkih nauka i ekonomije u Indiji, a njegov rad se smatra važnom pretečom klasične ekonomije. Njegova dela su izgubljena pred kraj Gupta Carstva u šestom veku n. e. i ponovo su otkrivena tek početkom 20. vijeka. Oko 321. godine p. n. e, pomogao je prvom caru Maurijskog Carstva Čandragupteu njegovom usponu na vlast i nadaleko je zaslužan za važnu ulogu u uspostavljanju Maurijskog Carstva. Čanmkaja je služio kao glavni savjetnik oba cara Čandragupte i njegovog sina Bindusare.

U djelu "Arthašastra" on se detaljno bavi pitanjima monetarne i fiskalne politike, međunarodnih odnosa i ratnih strategija. S druge strane, "Nitišastra" predstavlja raspravu o idealnom načinu života, pokazujući koliko je Čanakja detaljno proučavao indijsku kulturu i stil života. Napisao je i veliki broj aforizama u kojima savjetuje ljudima kako da se ponašaju.

Čanakji se pripisuju dvije knjige: Arthashastra, i Nitišastra. Arthashastra je 1905. otkrio bibliotekar Rudrapatna Shamastry u nekatalogiziranoj grupi drevnih rukopisa od palminog lista koje je nepoznati donator poklonio Orijentalnom istraživačkom institutu Mysore.

Arthashastra, koja detaljno razmatra monetarnu i fiskalnu politiku, blagostanje, međunarodne odnose i ratne strategije, ttakođer opisuje dužnosti vladara. Neki naučnici vjeruju da je Arthashastra zapravo kompilacija brojnih ranijih tekstova koje su napisali različiti autori, a Čanakja je možda bio jedan od tih autora.

Nitišastra, koja je zbirka aforizama, za koju se kaže da ju je Čanakja odabrao među različitim šastrama.