Арганічныя кіслоты — арганічныя рэчывы, якія праяўляюць кіслотныя ўласцівасці.
Да іх ставяцца карбонавыя кіслоты, якія змяшчаюць карбаксільную групу -COOH, сульфонавыя кіслоты, якія змяшчаюць сульфагрупу -SO3H і некаторыя іншыя.
Іншыя групы таксама могуць вызначаць кіслотныя ўласцівасці, звычайна слабейшыя, напрыклад -OH, -SH, энольныя і фенольныя групы. У біялагічных сістэмах арганічныя кіслоты, якія змяшчаюць толькі гэтыя групы, як правіла кіслотамі не лічацца.
Паказчык кіслотнасці раслінных сокаў у межах 3,95-5,5.
Арганічныя кіслоты — шматасноўныя оксікіслоты, якія змяшчаюцца ў клеткавым соку раслін у вольным стане і ў выглядзе соляў або эфіраў. У пладах пераважаюць свабодныя арганічныя кіслоты, а ў іншых органах раслін — звязаныя формы. Выяўленыя яблычная, лімонная, шчаўевая, вінная, саліцылавая, хінная, бензойная, валерыянавая, бурштынавая, кававая, воцатная і іншыя кіслоты.
Арганічныя кіслоты сумесна з цукрамі, пекцінавымі і дубільнымі рэчывамі абумоўліваюць смак пладоў і ягад.
Шмат арганічных кіслот знаходзіцца ў пладова-ягадных раслінах: вінаградзе, айве, грушы, агрэсце, журавінах, ажыне, алычы, вішні, цёрне, маліне, абрыкосах, яблыках, чорных парэчках, брусніцах, шэрагу цытрусавых. Дамінуюць у большасці пладовых раслін яблычная, лімонная, вінная, саліцылавая і шчаўевая кіслоты. Брусніцы і журавіны багатыя бензойнай кіслатой.
Таксама вядомымі арганічнымі кіслотамі з'яўляюцца воцатная, мурашыная і малочная.
Арганічныя кіслоты валодаюць шырокім спектрам фармакалагічных уласцівасцяў і біялагічнага дзеяння на арганізм чалавека. Яны ўдзельнічаюць у абмене рэчываў — з’яўляюцца сувязным звяном паміж абменам вугляводаў, бялкоў і тлушчаў, падтрымліваюць кіслотна-шчолачную раўнавагу, актывізуюць сакраторную дзейнасць слінных залоз, павялічваюць аддзяленне жоўці, страўнікавага і панкрэатычнага сокаў, аказваюць антысептычнае дзеянне.
Падобныя кіслоты ўзбуджаюць апетыт, стымулююць перыстальтыку кішок і спрыяюць растварэнню соляў мачавой кіслаты (уратаў ) і вывядзенню іх з арганізму чалавека.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Арганічныя кіслоты, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.