Міха́лішкі — вёска ў Беларусі, на рацэ Вяльлі.
Цэнтар сельсавету Астравецкага раёну Гарадзенскай вобласьці. Насельніцтва на 2010 год — 801 чалавек. Знаходзіцца за 35 км на паўночны ўсход ад Астраўцу, за 41 км ад чыгуначнай станцыі Гудагай; на шашы Вільня — Полацак.
Міхалішкі лац. Michališki | |
Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла | |
Краіна: | Беларусь |
Вобласьць: | Гарадзенская |
Раён: | Астравецкі |
Сельсавет: | Міхалішкаўскі |
Насельніцтва: | 801 чал. (2010) |
Часавы пас: | UTC+3 |
Тэлефонны код: | +375 1591 |
Паштовы індэкс: | 231230 |
СААТА: | 4246823151 |
Нумарны знак: | 4 |
Геаграфічныя каардынаты: | 54°48′47″ пн. ш. 26°9′38″ у. д. / 54.81306° пн. ш. 26.16056° у. д. 26°9′38″ у. д. / 54.81306° пн. ш. 26.16056° у. д. |
± Міхалішкі | |
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы |
Міхалішкі — даўняе мястэчка гістарычнай Віленшчыны. Да нашага часу тут захаваўся збудаваны ў стылі сармацкага барока касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла, помнік архітэктуры XVII стагодзьдзя. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаліся помнікі архітэктуры барока: сядзіба Бжастоўскіх, зруйнаваная расейскімі ўладамі, і кляштар аўгустынаў, зруйнаваны савецкімі ўладамі.
Тапонім Міхалішкі ўтварыўся ад прозьвішча ўладальнікаў маёнтку Міхальскіх.
Яшчэ этнограф і мовазнаўца Яўхім Карскі зьвяртаў увагу на тое, што ў латыскай Курляндыі, «большасьць беларускіх населеных месцаў заканчваюцца на -ішкі», пазьней у рэчышчы палітыкі летувізацыі падобныя тапонімы на -ішкі азначылі як «гістарычна балтыйскія» і нават «тыпова летувіскія». Тым часам менскі дасьледнік Алёхна Дайліда зазначае, што «ва ўсходнегерманскіх мовах быў пашыраны суфікс -isk-: такім парадкам, так менаваная «лінія Сафарэвіча» (мяжа перавагі паселішчаў з назовамі на -ішкі ў Панямоньні) не абавязкова зьнітаваная з балтамі».
Першы пісьмовы ўпамін пра Міхалішкі як маёнтак ваяводы троцкага Рыгора Станкавіча Осьціка датуецца 1518 годам. З 1526 году маёнтак знаходзіўся ў валоданьні Радзівілаў, потым Пронскіх, Я. Кенішкі. На 1528 год у Міхалішках быў 71 двор. Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай 1565—1566 гадоў паселішча як цэнтар нягродавага староства ўвайшло ў склад Віленскага павету Віленскага ваяводзтва.
24 чэрвеня 1604 году Міхалішкі набыў Ян Цыпрыян Бжастоўскі, які ў 1622 годзе фундаваў тут кляштар аўгустынаў. Пры кляштары дзейнічаў шпіталь. Сын Я. Ц. Бжастоўскага Цыпрыян Павал збудаваў у мястэчку касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла. У 1669 годзе кароль і вялікі князь Міхал Вішнявецкі надаў Міхалішкам прывілей, паводле якога новыя пасяленцы на 10 гадоў вызваляліся ад падаткаў, жыхары мелі свой суд, праводзілася 4 кірмашы ў год. За часамі Вялікай Паўночнай вайны ў траўні 1705 году тут спыняўся маскоўскі гаспадара Пётар I. У 1771 годзе мястэчка перайшло ў валоданьне Ю. Пузыны.
У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год) Міхалішкі апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Віленскім павеце Віленскай губэрні. У 1832 годзе, па здушэньні вызвольнага паўстаньня расейскія ўлады ліквідавалі аўгустынскі кляштар. На 1885 год у мястэчку было 62 двары, дзейнічалі касьцёл, сынагога і юдэйская школа, працаваў бровар, праводзіліся таргі ў нядзелі.
За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1915 годзе Міхалішкі занялі войскі Нямецкай імпэрыі.
25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Міхалішкі абвяшчаліся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. У 1920 годзе мястэчка апынулася ў складзе Сярэдняй Літвы, у 1922 годзе — у складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, у Віленскім павеце Віленскага ваяводзтва.
У 1939 годзе Міхалішкі ўвайшлі ў БССР, дзе 12 кастрычніка 1940 году сталі цэнтрам сельсавету Астравецкага раёну. Статус паселішча панізілі да вёскі. З 25 сьнежня 1962 да 6 студзеня 1965 году Міхалішкаўскі сельсавет уваходзіў у склад Смаргонскага раёну. На 1998 год у вёсцы было 297 двароў. У 2000-я гады Міхалішкі атрымалі афіцыйны статус «аграгарадку».
У Міхалішках працуюць сярэдняя і музычная школы, дашкольная ўстанова, лякарня, бібліятэка, дом культуры, пошта.
Афіцыйная назва | Гістарычная назва |
Кірава вуліца | Сьвіранская вуліца (?) |
Перамогі вуліца | Віленская вуліца |
У Міхалішках жыў амэрыканскі жыдоўскі паэт Мэнке Кац (1906—1991)
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Міхалішкі, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.