Ціса: рака ў Эўропе, прытока Дунаю
Ціса (па-вугорску: Tisza, па-нямецку: Theiß, па-ўкраінску: Тиса, па-славацку: Tisa) — рака, найвялікшы левы прыток Дунаю.
Працякае па тэрыторыі Ўкраіны, Вугоршчыны, Сэрбіі, часткова па мяжы між Украінай ды Вугоршчынай і Румыніяй, а таксама па мяжы між Вугоршчынай і Славаччынай. Даўжыня ракі 966 км. Плошча басэйну — 127 тыс. км². Утвараецца зьліцьцём Чорнай Цісы зь Белай Цісай за 4 км вышэй места Рахаў. Злучаецца з Дунаем у Сэрбіі, места Нові Сад. Жыўленьне ракі сьнегавое й дажджавое, здараюцца высокія паводкі, 40% сьцёку за год прыпадае на вясновы пэрыяд. Лёдаўтварэньне — зь першай паловы сьнежня (заберагі, сала, шарош), ледастаў няўстойлівы; вясновы крыгаход ў сакавіку, бываюць заторы. У межах Украіны Цісу выкарыстоўваюць для водазабесьпячэньня, рыбаводзтва, рэкрэацыі. Існуе дзьве вэрсіі паходжаньня назвы ракі. Першая вэрсія гаворыць аб тым, што назва ўтварылася ад дрэва ціс, якое было распаўсюджана некалі ў Карпатах. Другая вэрсія гаворыць аб тым, што назва паходзіць ад слова «таса», што з булгарскай мовы, і азначае «чыста». У старажытнарымскіх крыніцах Ціса згадваецца пад назвамі Tissus, Tisia, Pathissus.
| Ціса | |
Тиса | |
 Пачатак Цісы пры зьліцьцё Чорная Цісы леваруч і Белай Цісы праваруч каля места Рахаў | |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Выток | каля места Рахаў, пры зьліцьці Чорнай і Белай Цісы |
| Вышыня вытоку | 2020 м |
| Вусьце | Дунай |
| Каардынаты вусьця | 45°8′17″ пн. ш. 20°16′39″ у. д. / 45.13806° пн. ш. 20.2775° у. д. 20°16′39″ у. д. / 45.13806° пн. ш. 20.2775° у. д. |
| Краіны басэйну | Украіна (Закарпацкая вобласьць), Вугоршчына Сэрбія |
| Вобласьці | Закарпацкая вобласьць |
| Даўжыня | 966 |
| Сярэднегадавы сьцёк | 800 |
| Плошча басэйну | 157 186 км² |
| Нахіл воднай паверхні | 1,2 м/км |
| Месцазнаходжаньне | |
 | |
Галерэя
.jpg)
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Ціса, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.