Лекар Станіслаў Нарбут: беларускі і польскі лекар

Станіслаў Нарбут
Помнік Станіславу Нарбуту на Замкавай гары ў Браславе
Дата нараджэньня	4 траўня 1853(1853-05-04)
Месца нараджэньня	Шаўры, Лідзкі павет, Расейская імпэрыя
Дата сьмерці	11 сакавіка 1926(1926-03-11) (72 гады)
Месца сьмерці	Браслаў
Прычына сьмерці	пнэўманія
Месца пахаваньня	Браслаў
Месца вучобы	Мюнхэнскі ўнівэрсытэт Людвіга-Максіміляна Імпэратарскі Дэрпцкі ўнівэрсытэт[d] (1891) Віленская гімназія[d] (1871)
Занятак	навуковец
Навуковая сфэра	мэдыцына
Бацька	Тэадор Нарбут
Узнагароды
Станіслаў Нарбут у Вікісховішчы

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Нарбут.

Нарадзіўся ў шляхецкай сям’і Тэадора і Хрысьціны Нарбутаў. У сям’і было 11 дзяцей, трое зь якіх памерлі ў маленстве; Станіслаў быў наймалодшы.

Скончыў 1-ю віленскую клясычную гімназію (1871), у 1872 року паступіў на лекарскі факультэт Баварскага ўнівэрсытэту ў Мюнхэне, выключаны за ўдзел у студэнцкіх забурэньнях. Каб аднавіцца, сплаціў буйны штраф. 7 жніўня 1879 абараніў дысэртацыю аб каўтуне(d) на ступень доктара мэдыцыны і практыкаваў па спэцыяльнасьці.

З 1882 року працаваў вольнапрактыкуючым лекарам у Браславе і Друі. У 1891 року скончыў Дэрпцкі ўнівэрсытэт, каб атрымаць дазвол на лекарскую практыку. З 1904 року — на пасадзе лекара Нова-Аляксандраўскага павету. У 1906 року зь ягонай дапамогай у Браславе была адкрытая земская лячэбніца. Пад ягоным кіраўніцтвам дзейнічала добраахвотнае таварыства пажарнай аховы, народны тэатар і таварыства народнай цьвярозасьці.

У 1901 року ажаніўся зь Людвікай Рудніцкай.

У Першую сусьветную вайну ўзначальваў лязарэт на Паўночна-Заходнім фронце. У 1917 року цяжка паранены, часткова ампутаваная нага. У 1919 року вярнуўся на пасаду павятовага лекара. Выдаваў сатырычную газэту «Duch Brasławca» («Дух Браслаўца»).

У 1925 року сышоў зь дзяржаўнай службы, але працягваў займацца прыватнай практыкай. У пачатку сакавіка 1926 року засьцюдзіўся падчас візыту да хворага і 11 сакавіка сканаў ад запаленьня лёгкіх. Пахаваны на Замкавай гары ў Браславе.

• Ордэн сьвятога Станіслава III ступені (1914)

З жонкай Людвікай мелі сына Станіслава (1906) і дачок Марыю (1902; у шлюбе Баўэр), Ванду (1904) ды Галіну (1910).

Яшчэ пры жыцьці лекара вуліцы ў Браславе была дадзеная назва Нарбутаўская (пасьля прыходу бальшавікоў у 1939 року перайменаваная ў Кірава).

У 1927 року на сродкі браслаўцаў Станіславу Нарбуту пастаўлены помнік на ягонай магіле на Замкавай гары. Звандалізаваны за савецкім часам, адноўлены ў канцы 1980-х — пачатку 1990-х.

У 2003 року Белпошта выпусьціла капэрту з памятнай маркай, прысьвечанай 150-роччу з дня нараджэньня Станіслава Нарбута.

• Браслаўскія чытанні : Матэрыялы VI-й навук.-краязн. канф., прысвеч. 150-й гадавіне з дня нараджэння брасл. лекара, грамад. дзеяча С. Нарбута (1853—1926), 7—8 траўня 2003 г. / Рэд. рада: К. Шыдлоўскі і інш.. — Браслаў: Браслаўскае музейнае аб’яднанне, Браслаўскае краязнаўчае таварыства імя О. Гедэмана, 2003.
• Шэршань Г. Станіслаў Нарбут: 160 гадоў з дня нараджэння // Лідскі летапісец. — красавік—чэрвень 2013. — № 2(62). — С. 9—12. — ISBN 9772218179007. — ISSN 2218—1792.
• Teresa Puńko. Mój Ziomek Stanisław Narbutt // Echa Polesia. — 16 сьнежня 2014.

• Магіла Станіслава Нарбута, Radzima.org